Thờ cúng tổ tiên vốn là truyền thống văn hóa tâm linh của người Việt từ xa xưa đến nay, cùng với đó là việc đốt vàng mã nhất là vào các ngày Rằm, mùng Một, lễ, Tết.
Phòng Cảnh sát PCCC & CNCH - Công an TP Hà Nội cho biết, trên thực tế đã có không ít những vụ cháy xảy ra mà nguyên nhân chính là do việc thắp hương thờ cúng, đốt vàng mã gây ra hậu quả nghiêm trọng. Chính vì lẽ đó, việc thắp hương thờ cúng và đốt vàng mã cần phải được tuân thủ theo đúng quy định, đảm bảo an toàn PCCC.
Trên thực tế cho thấy, các vụ cháy do thắp hương thờ cúng, đốt vàng mã chủ yếu xuất phát từ những nguyên nhân như: Bố trí nơi thắp hương thờ cúng không đảm bảo khoảng cách PCCC, để quá nhiều vàng mã gần vị trí thắp hương dẫn đến bắt cháy sang các vật liệu dễ cháy.
Vị trí đốt vàng mã không đảm bảo khoảng cách an toàn PCCC với các vật liệu dễ cháy, trong quá trình hóa vàng không có người trông coi để tàn lửa có thể cháy lan sang các vật dụng xung quanh gây ra cháy.
Để đảm bảo an toàn PCCC trong việc thắp hương thờ cúng, đốt vàng mã vào những dịp lễ, Tết, mùng Một, ngày Rằm, Công an TP Hà Nội khuyến cáo:
Người đứng đầu các cơ sở tín ngưỡng, tôn giáo, chủ hộ gia đình và người dân cần thường xuyên tuyên truyền nâng cao kiến thức về PCCC cho những người làm việc, phục vụ tại chỗ, khách đến thăm.
Đối với các cơ sở tín ngưỡng, tôn giáo, nơi thờ tự: Ban hành nội quy về PCCC, dự phòng các điều kiện thoát nạn khi có cháy xảy ra.
Chủ động kiểm tra hệ thống điện, thiết bị tiêu thụ điện, điện chiếu sáng, dây dẫn điện.
Phải bố trí khu vực riêng dùng để hóa vàng mã tại các vị trí an toàn, cách xa các vật dụng dễ cháy...; cử người trông coi khi khách đến thắp nhang, đèn, để xử lý ngay những trường hợp bất cẩn.
Hạn chế đến mức thấp nhất việc thắp hương thờ cúng và hóa vàng. Khi cần thiết phải thắp hương thờ cúng để phục vụ cho việc hành lễ, cúng, tế phải có người trông coi; dụng cụ đỡ nhang, đèn bố trí nơi chắc chắn, cố định, tránh ngã, đổ.
Tăng cường công tác tuần tra, bảo vệ thường trực trong thời điểm khách đến viếng, cúng và sau khi kết thúc công việc trong ngày.
Chủ động trang bị phương tiện chữa cháy, đồng thời phải thường xuyên kiểm tra, bảo dưỡng phương tiện chữa cháy hiện có để đảm bảo hoạt động tốt khi có cháy xảy ra.
Tổ chức cho các tăng, ni, lực lượng bảo vệ tập luyện sử dụng phương tiện chữa cháy tại chỗ và cách xử lý khi có cháy, nổ xảy ra.
Đối với hộ gia đình và người dân: Quản lý chặt chẽ nguồn lửa, nguồn nhiệt khi thắp hương, thờ cúng, thắp nến, đốt vàng mã...;
Bố trí nơi thắp hương, thờ cúng phải đảm bảo: Bát hương phải kê, đặt trên các vật liệu không cháy hoặc khó cháy; đồ lễ thắp hương dễ cháy như vàng mã, đèn, nến phải để xa bát hương; khi thắp hương phải có người trông coi đến khi hết tàn hương; hóa vàng mã phải đúng nơi quy định; không đốt vàng mã trong nhà ở, hành lang, cửa hàng kinh doanh dịch vụ, trên các tuyến phố, nơi tập trung đông người và phương tiện giao thông cơ giới qua lại.
Trước khi hóa vàng mã phải chọn khu vực kín gió, hoặc sử dụng các vật dụng che chắn tránh gió cuốn tàn lửa sang các khu vực xung quanh gây cháy; khi đốt vàng mã phải có người trông coi đến khi không còn tàn lửa; đốt xong để nguội hẳn mới đổ tro.
Chủ động trang bị phương tiện chữa cháy cho hộ gia đình để kịp thời xử lý khi có sự cố cháy, nổ.
Khi xảy ra cháy, nổ cần tổ chức chữa cháy kịp thời, đồng thời nhanh chóng báo cháy cho lực lượng Cảnh sát PCCC&CNCH (số điện thoại 114) để có những biện pháp chữa cháy hiệu quả, hạn chế tới mức thấp nhất thiệt hại do cháy gây ra.
Theo thống kê của Công an TP Hà Nội, trong 6 tháng đầu năm 2022, trên địa bàn Hà Nội đã xảy ra 206 vụ cháy, khiến 12 người chết và 10 người bị thương, trong đó địa bàn xảy ra cháy tập trung chủ yếu ở các quận nội thành (chiếm 65%). Loại hình cháy chủ yếu ở các doanh nghiệp tư nhân và nhà dân, nhà ở kết hợp sản xuất kinh doanh (chiếm từ 75% đến 80%). Nguyên nhân do sự cố chập điện chiếm tỷ lệ cao (chiếm 65%).
