Chính quyền California yêu cầu tòa án chặn ông Trump đưa quân đội đến Los Angeles

Trong đơn kiện gửi lên tòa án, Thống đốc bang California Gavin Newsom và Tổng chưởng lý bang Rob Bonta cáo buộc Tổng thống Trump "vi hiến" khi sử dụng quân đội để thực thi luật pháp trong nội địa mà không có sự đồng ý của chính quyền địa phương.

Đơn kiện nêu rõ việc triển khai binh lính sẽ làm leo thang căng thẳng, gây nguy cơ bất ổn xã hội, đồng thời tước đoạt nguồn lực của tiểu bang khi Vệ binh Quốc gia bị chuyển hướng khỏi các nhiệm vụ chống cháy rừng và ngăn chặn hoạt động buôn lậu ma túy ở khu vực biên giới.

Mâu thuẫn giữa Chính phủ Washington và chính quyền California bắt nguồn từ các cuộc biểu tình nổ ra tại thành phố Los Angeles từ ngày 6/6, nhằm phản đối hoạt động truy quét và bắt giữ người nhập cư của các đặc vụ Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan (ICE) trong thành phố. Các cuộc biểu tình, chủ yếu diễn ra ở khu vực trung tâm và một số khu phố lân cận, đã gây ra một số vụ bạo lực, bao gồm việc người biểu tình chặn một xa lộ lớn, đốt ô tô và phá hoại tài sản. 

Tuy nhiên, chính quyền địa phương, bao gồm Thị trưởng Los Angeles Karen Bass và Cảnh sát trưởng thành phố Jim McDonnell, khẳng định tình hình không nghiêm trọng đến mức cần đến sự can thiệp của quân đội liên bang. Thị trưởng Karen Bass nhấn mạnh cảnh sát thành phố đủ khả năng kiểm soát tình hình, trong khi Cảnh sát trưởng Jim McDonnell cảnh báo việc triển khai quân đội thiếu phối hợp sẽ gây rủi ro an ninh. 

Một số chuyên gia pháp lý cũng lập luận rằng, việc Tổng thống Trump ra lệnh điều động hàng nghìn Vệ binh Quốc gia và lính Thủy quân Lục chiến tới Los Angeles là bất hợp pháp, khi vi phạm Đạo luật Posse Comitatus – một đạo luật được ban hành từ cách đây hơn một thế kỷ nhằm ngăn chặn việc tổng thống Mỹ sử dụng quân đội liên bang cho các hoạt động thực thi pháp luật dân sự.

ĐỌC NGAY: Los Angeles chìm trong hỗn loạn bởi làn sóng biểu tình bạo lực

Phía chính quyền Tổng thống Trump đã bác bỏ mọi cáo buộc, khi khẳng định các lực lượng liên bang được điều động để “bảo vệ các nhân viên thực thi pháp luật liên bang khỏi đám đông bạo lực và hung ác". Tổng thống Trump, trong bài phát biểu tại căn cứ quân sự Fort Bragg ở bang Bắc Carolina hôm 10/6, tuyên bố Los Angeles sẽ "bị thiêu rụi" nếu không có sự hiện diện của quân đội, đồng thời gọi những người biểu tình là "kẻ thù ngoại bang".

Người phát ngôn Nhà Trắng Anna Kelly cũng lên tiếng phản bác đơn kiện của chính quyền bang California, và cho rằng Thống đốc Newsom nên tập trung vào việc truy tố “những kẻ bạo loạn chống ICE” thay vì cản trở nỗ lực “khôi phục luật pháp và trật tự” của Tổng thống Trump.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth, người đã ra lệnh điều động gần 4.000 lính Vệ binh Quốc gia cùng khoảng 700 lính Thủy quân Lục chiến tới Los Angeles, tuyên bố các lực lượng này sẽ ở lại thành phố trong 60 ngày với chi phí ước tính ít nhất 134 triệu USD. Ông Hegseth khẳng định mục đích của việc triển khai là để bảo vệ các đặc vụ liên bang thực hiện nhiệm vụ truy quét người nhập cư, đồng thời nhấn mạnh rằng các cuộc truy quét này sẽ tiếp tục. 

Tuy nhiên, các tài liệu gửi lên tòa án của chính quyền bang California cho thấy Bộ Quốc phòng Mỹ có kế hoạch sử dụng Vệ binh Quốc gia để hỗ trợ trực tiếp các hoạt động truy quét người nhập cư, chẳng hạn như thiết lập chu vi an toàn hoặc bảo vệ các khu vực diễn ra truy quét, một động thái bị bang này xem là bất hợp pháp.

Thẩm phán liên bang Charles R. Breyer, người thụ lý vụ kiện, đã yêu cầu chính quyền Tổng thống Trump phản hồi trước 11 giờ sáng ngày 11/6 và bang California phản hồi trước 9 giờ sáng 12/6, trước khi diễn ra phiên điều trần vào 1 rưỡi chiều cùng ngày. Phán quyết cuối cùng đối với vụ kiện có thể trở thành tiền lệ quan trọng về giới hạn quyền lực tổng thống trong việc triển khai quân đội nội địa.

Trong khi đó, dù quy mô các cuộc biểu tình tại Los Angeles đã giảm đi đáng kể, làn sóng biểu tình chống hoạt động truy quét của ICE tiếp tục lan rộng đến các thành phố trên khắp nước Mỹ như San Francisco (bang California), Dallas và Austin (bang Texas), Seattle (bang Washington) và cả Thủ đô Washington DC ... Những diễn biến này làm dấy lên cuộc tranh luận về việc cân bằng giữa an ninh quốc gia và quyền tự chủ của các tiểu bang tại Mỹ.