Sáng nay, 29/7, Thường trực HĐND TP Hà Nội tổ chức Hội nghị giao ban Thường trực HĐND TP với Thường trực HĐND quận, huyện, thị xã quý II/2022; thảo luận chuyên đề về nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả hoạt động giám sát, chất vấn, giải trình của HĐND, thường trực HĐND các cấp TP Hà Nội.
Hội nghị tổ chức theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến, kết nối từ điểm cầu chính tại trụ sở HĐND-UBND TP tới 30 quận, huyện, thị xẫ.
Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND TP, Phó Trưởng Đoàn đại biểu (ĐB) Quốc hội TP Nguyễn Ngọc Tuấn chủ trì Hội nghị. Dự Hội nghị tại điểm cầu chính có: Phó Trưởng Ban Công tác ĐB (UBTV Quốc hội) Tạ Thị Yên; Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND TP Phùng Thị Hồng Hà; Phó Trưởng Đoàn ĐB Quốc hội chuyên trách TP Phạm Thị Thanh Mai, Phó Chủ tịch HĐND TP Phạm Quí Tiên, Phó Chủ tịch UBND TP Chử Xuân Dũng, Phó Chủ tịch UB MTTQ Việt Nam TP Đàm Văn Huân; lãnh đạo các Ban, Văn phòng Đoàn ĐB Quốc hội và HĐND TP, một số sở, ngành TP…
Trọng tâm, trọng điểm, phát huy hiệu quả thực chất
Chánh Văn phòng Đoàn ĐB Quốc hội và HĐND TP Nguyễn Ngọc Việt trình bày báo cáo hoạt động HĐND các cấp TP Hà Nội 6 tháng đầu năm và nhiệm vụ trọng tâm các tháng cuối năm 2022 cho hay: 6 tháng qua, HĐND các cấp TP đã bám sát quy chế làm việc, nguyên tắc tập trung dân chủ, phát huy tinh thần đoàn kết, trí tuệ, tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu lực hiệu quả hoạt động, đảm bảo chủ động, khoa học, linh hoạt, thiết thực.
Ngay từ đầu năm, Thường trực HĐND TP đã ban hành Chương trình công tác số 01/CTr-HĐND ngày 3/1/2022 của Thường trực, các Ban và Văn phòng Đoàn ĐB Quốc hội và HĐND TP năm 2022 gồm 138 nội dung trọng tâm. Kết quả 6 tháng, đã thực hiện 66/69 nội dung theo chương trình đề ra, 35 nội dung công việc phát sinh theo chỉ đạo của T.Ư và yêu cầu thực tiễn của TP (3 nội dung điều chỉnh phù hợp thực tế). Thường trực HĐND TP đã tham mưu Đảng đoàn HĐND báo cáo Thường trực Thành ủy, Ban Thường vụ Thành ủy ban hành Đề án số 15-ĐA/TU ngày 12/5/2022 về “Nâng cao năng lực, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của HĐND các cấp TP Hà Nội giai đoạn 2021-2026 gắn với thực hiện thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị và củng cố chính quyền nông thôn tại TP Hà Nội”; kịp thời ban hành Kế hoạch 245-KH/ĐĐ ngày 6/6/2022 để chỉ đạo triển khai thực hiện và phối hợp, tham mưu Thường trực Thành ủy tổ chức hội nghị trực tuyến quán triệt, triển khai thực hiện Đề án. Trên cơ sở Đề án này, Thường trực HĐND quận, huyện, thị xã cũng ban hành các đề án nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của HĐND của đơn vị trong nhiệm kỳ 2021-2026 và tham mưu cấp ủy ban hành kế hoạch tổ chức triển khai thực hiện với các nhiệm vụ cụ thể.
Đáng chú ý, HĐND các cấp TP đã tổ chức thành công các kỳ họp đáp ứng yêu cầu thực tiễn, thể hiện rõ vai trò, trách nhiệm cơ quan quyền lực Nhà nước ở địa phương, góp phần hoàn thành tốt nhiệm vụ chung của TP. Hoạt động giám sát, khảo sát đúng trọng tâm, trọng điểm thuộc lĩnh vực quan trọng, được cử tri quan tâm, đảm bảo thiết thực, hiệu quả. Hoạt động tiếp công dân của ĐB HĐND thực hiện đúng quy định. Công tác tiếp xúc cử tri có nhiều hình thức đổi mới; việc rà soát và giám sát kết quả giải quyết ý kiến, kiến nghị của cử tri phát huy hiệu quả cao....
HĐND TP cũng xác định những tháng cuối năm sẽ tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động để đáp ứng yêu cầu, đòi hỏi ngày càng cao công tác quản lý Nhà nước và tình hình thực tiễn Thủ đô, tập trung vào 8 nhóm nhiệm vụ trọng tâm.
Sẽ có quy trình mẫu, giúp thực hiện thống nhất hoạt động giám sát
Phát biểu đề dẫn dự thảo Chuyên đề của Đảng Đoàn HĐND TP về “Nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả hoạt động giám sát, chất vấn, giải trình của HĐND, thường trực HĐND các cấp TP Hà Nội nhiệm kỳ 2021-2026”, Phó Chủ tịch HĐND TP Phạm Quí Tiên cho hay: Nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu lực, hiệu quả hoạt động giám sát, chất vấn, giải trình của HĐND, Thường trực HĐND các cấp TP nhiệm kỳ 2021-2026, để thực hiện hiệu quả Đề án 15/ĐA-TU và Kế hoạch 245-KH/ĐĐ ngày 6/6/2022 của Đảng đoàn HĐND TP, việc xây dựng và thực hiện Chuyên đề “Nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả hoạt động giám sát, chất vấn, giải trình của HĐND, Thường trực HĐND các cấp TP Hà Nội nhiệm kỳ 2021-2026” là rất cần thiết và phù hợp thực tiễn.
Theo Chuyên đề này, căn cứ chỉ tiêu thực hiện theo Đề án 15/ĐA-TU hằng năm, HĐND các cấp sẽ xây dựng kế hoạch hoạt động, lưu ý cụ thể số lượng cuộc giám sát, chất vấn, giải trình của HĐND, Thường trực HĐND các cấp: Về giám sát tại kỳ họp, hằng năm tại 2 kỳ họp thường lệ, tổ chức giám sát thông qua hoạt động chất vấn; thực hiện việc lấy phiếu tín nhiệm những người do HĐND bầu theo quy định của luật và hướng dẫn của UBTV Quốc hội.
Về giám sát giữa hai kỳ họp, hằng năm, HĐND các cấp ban hành nghị quyết thực hiện giám sát chuyên đề của HĐND ít nhất 2 cuộc và Thường trực HĐND các cấp xây dựng kế hoạch, tổ chức thực hiện giám sát chuyên đề của Thường trực HĐND ít nhất 2 cuộc.
Về tổ chức chất vấn, giải trình tại phiên họp Thường trực HĐND, sẽ tăng cường giám sát thông qua tổ chức chất vấn, giải trình tại các phiên họp của Thường trực HĐND các cấp, trong đó hàng năm tổ chức 2 phiên họp có hoạt động chất vấn, giải trình.
Tham gia thảo luận, đại diện Thường trực một số quận, huyện như Long Biên, Tây Hồ, Đông Anh, Cầu Giấy, Mỹ Đức, Phú Xuyên, Hoài Đức, Quốc Oai và UB MTTQ Việt Nam TP đã tập trung vào 3 nhóm vấn đề là hoạt động giám sát, chất vấn, giải trình của HĐND các cấp. Trong đó đề xuất những phương pháp, cách làm hiệu quả và kiến nghị giải pháp tháo gỡ vướng mắc từ cơ sở, góp phần phấn đấu cuối năm hoàn thành và hoàn thành vượt mức các chỉ tiêu cũng như xây dựng kế hoạch năm 2023 đạt chất lượng, toàn diện hơn trong các hoạt động này.
Các ý kiến thảo luận và báo cáo tổng hợp của HĐND TP cho thấy, kết quả hoạt động HĐND các cấp TP thời gian qua đạt hiệu quả cao; sự đổi mới trong hoạt động giám sát, chất vấn, giải trình được cử tri quan tâm theo dõi sát và cơ bản hài lòng. Không chỉ HĐND các cấp đổi mới hoạt động giám sát, chính cử tri cũng đang đổi mới cách thức theo dõi hoạt động của HĐND. Rút kinh nhiệm cũng cho thấy, HĐND các cấp đã lựa chọn đúng, trúng những vấn đề cử tri quan tâm để tổ chức giám sát, giải trình và có những vấn đề tổ chức chất vấn, hạn chế chồng chéo trùng lặp.
Quá trình giám sát, chất vấn, giải trình đều có sử dụng những chuyên gia, ĐB, đại diện cơ quan am hiểu nội dung giám sát để tránh tình trạng thiếu khách quan, thông tin không đầy đủ khiến kết luận giám sát không sát thực; nhất là đã đề cao vai trò các tổ ĐB HĐND tại địa bàn, chú trọng bồi dưỡng kỹ năng nghiệp vụ và cập nhật thông tin cho ĐB trong quá trình tham gia giám sát, giải trình. Nếu phát hiện những tồn tại HĐND đều có tổng hợp báo cáo Thành ủy để cho ý kiến kết luận, quá trình thực hiện kết luận mà không đạt kết quả thì đề nghị cho tái giám sát.
Song song đó, nhiều ĐB từ các điểm cầu quận, huyện đã thẳng thắn nhận định còn một số tồn tại, đó là: Quá trình giám sát, chất vấn ở một số địa phương còn tính hình thức, nội dung chưa sâu; một số ĐB có chức danh hoặc ĐB kiêm nhiệm có né tránh, ngại va chạm, thiếu tự tin và cả thiếu thông tin; còn ít ĐB đăng ký chất vấn; phần trả lời chất vấn, giải trình có khi chưa rõ, không đi đến cùng vấn đề ĐB quan tâm…
Tổng hợp phần thảo luận, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND TP Phùng Thị Hồng Hà đánh giá, những góp ý này rất xác đáng, đều đã được Thường trực HĐND TP bàn và có những vấn đề báo cáo xin ý kiến Thường trực Thành ủy. Nhiều tồn tại trong đó đã được khắc phục nhiều so với các nhiệm kỳ trước. Riêng với đề xuất có quy trình mẫu trong quá trình giám sát, quy định rõ về chế tài xử lý và trách nhiệm pháp lý với những nội dung trong thực hiện kết luận giám sát, vì có những đối tượng chưa được quy định rõ trong Luật chính quyền địa phương, Thường trực HĐND TP đã báo cáo Quốc hội. UBTV Quốc hội đã xem xét, tới đây sẽ ban hành quy trình mẫu, trong đó rõ đối tượng, phạm vi của những nội dung hoạt động giám sát này, giúp các địa phương có căn cứ để thực hiện thống nhất.
“Thường trực HĐND TP tiếp thu đầy đủ kiến nghị của Thường trực HĐND các quận, huyện và sẽ tiếp tục tích cực đồng hành với các địa phương. Với những ý kiến thuộc thẩm quyền UBTV Quốc hội, HĐND TP sẽ báo cáo để xem xét giải quyết kịp thời”- Phó Chủ tịch Thường trực HĐND TP nêu rõ.
Xử lý linh hoạt để đạt đích cuối cùng là hiệu quả
Kết luận Hội nghị, Chủ tịch HĐND TP Nguyễn Ngọc Tuấn khẳng định: Việc Thường trực HĐND TP duy trì hoạt động giao ban với thường trực HĐND quận, huyện, thị xã có ý nghĩa hết sức quan trọng nhằm mục tiêu không ngừng nâng cao hiệu quả hoạt động HĐND các cấp. Cách thức giao ban lần này kết hợp trực tiếp và trực tuyến, nhiều huyện có sáng tạo kết nối với các xã, thị trấn, thu hút đông đảo ĐB tham dự.
Về chuyên đề “nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả hoạt động giám sát, chất vấn, giải trình của HĐND, thường trực HĐND các cấp TP Hà Nội” được thảo luận, Chủ tịch HĐND TP nhận định là rất đúng, trúng và nêu ra được những mô hình, cách làm hay, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động HĐND các cấp thời gian tới.
Nhấn mạnh 6 tháng đầu năm nay TP triển khai thực hiện nhiều nội dung công việc lớn, quan trọng, Chủ tịch HĐND TP cũng cho rằng, HĐND các cấp đã triển khai nhiều hoạt động rất thiết thực, không ngừng đổi mới, trong đó đang tập trung thực hiện Đề án số 15/ĐA-TU của Ban Thường vụ Thành ủy. Với khối lượng công việc rất lớn, HĐND các cấp đã có những cách làm hiệu quả, tăng ứng dụng CNTT, hoạt động đạt kết quả cao.
Để hoạt động tiếp tục đi vào thực chất, không hình thức, Chủ tịch HĐND TP đề nghị HĐND các cấp quan tâm có những cách làm mới, theo đặc thù bám sát nhiệm vụ để thực hiện đúng quy định, tạo điều kiện phát triển địa phương, đơn vị. Trong đó, việc thực hiện giám sát, chất vấn, giải trình cần đánh giá đúng thực trạng, xem tại địa bàn mình đang tồn tại vấn đề gì, từ đó lựa chọn được vấn đề đúng và trúng, có kế hoạch hằng năm thậm chí cho cả nhiệm kỳ về nội dung giám sát. Song song giám sát thường kỳ, cần có những cuộc giám sát đột xuất để phù hợp thực tế từng thời điểm, cần thiết thì kịp thời bổ sung kế hoạch giám sát phát sinh.
“Quan trọng nhất là xử lý linh hoạt để đạt cái đích cuối cùng là hiệu quả. Hiệu quả sau giám sát, chất vấn, giải trình còn có lúc chưa cao, nên tới đây cần đổi mới cách làm, trong thông báo kết luận chất vấn của Thường trực HĐND TP sẽ có phụ lục nêu rõ toàn bộ cam kết của lãnh đạo quận, huyện, sở, ngành về thời gian, lộ trình thực hiện, sau đó HĐND TP sẽ giám sát và giao trưởng các ban HĐND theo sát việc thực hiện cam kết. Với những trường hợp vi phạm, không thực hiện đúng kết luận giám sát thì sẽ chuyển cơ quan chức năng xử lý. Rất mong các quận, huyện, thị xã cũng bám sát thông điệp như vậy trong hoạt động, tạo sự lan tỏa, thi đua trong toàn TP”- Chủ tịch HĐND TP nhấn mạnh.
Ngoài ra, Chủ tịch HĐND TP đề nghị các cơ quan báo chí nghiên cứu xây dựng chuyên trang, chuyên mục tăng cường tuyên truyền về hoạt động của HĐND các cấp nhất là tại quận, huyện; TP đổi mới việc tuyên truyền về hoạt động HĐND các cấp, với phương châm là thông tin cần công khai, phong phú, sát thực tiễn, để cử tri theo dõi giám sát.
