Vào thời Lê giữa thế kỷ thứ XV giữa lưng chừng ngọn núi Hổ Lĩnh (lèn Trung Phường) thuộc xã Diễn Minh, Diễn Châu, Nghệ An có am nhỏ rất thiêng nên người dân thường xuyên đến thắp hương cầu khấn muôn điều và người ta gọi là (Sơn Am Tự), đến thời nhà Nguyễn (1830) Minh Mạng thứ 11 chùa được dời xuống chân núi và có tên là (Hương Linh Tự), về sau này chùa được gọi là: Cổ Am tự. Qua thời gian dài kể từ thời nhà Nguyễn đến nay, trải qua chiến tranh chùa Cổ Am vẫn là nơi linh thiêng để phật tử xa gần đến kính lễ.
| Cổng chùa Cổ Am (Diễn Châu, Nghệ An) |
Năm 2013 chùa Cổ Am được trùng tu và mở rộng xây mới trở thành một khu du lịch tâm linh thu hút du khách cả nước về với những lễ hội quan trọng như lễ Phật Đản, lễ Vu Lan báo hiếu.
Giai đoạn 1 từ 2013 đến 2017 chùa Cổ Am được xây dựng với nhiều hạng mục như đại Lễ đường, khuôn viên được bao bọc quy củ, tượng la Hán, tháp chuông và các công trình phụ trợ khác, tiếp theo là Tượng Phật 3 mặt. Đến cuối năm 2018 vị trí chùa cổ chính trên núi được trùng tu mới rất khang trang đẹp đẽ.
Du khách có thể đi từ phía nam trước cổng chùa để lên núi thắp hương chùa cổ sau đó đi theo bậc thang để đến động Như Ý nằm sâu giữa lòng núi Hổ Lĩnh. Sau khi rời động Như Ý du khách đi theo sườn núi (có đường rất dễ đi) phía sau chùa để lên đến chân Tượng Phật, sau đó xuống về hạ đường.
Tọa lạc nơi chân núi Hổ Lĩnh và bên cạnh là Lèn Hai Vai (Lưỡng Kiên Sơn) nên phong cảnh nơi đây đã làm cho ngôi chùa càng thêm đẹp và hấp dẫn với du khách xa gần.
Chùa Cổ Am hiện nay được xây dựng khang trang đẹp đẽ, những ngày rằm, mồng 1 hàng tháng và những ngày lễ lớn hàng chục ngàn Phật Tử về đây thắp hương kính Phật rất tôn nghiêm. Những vị trụ trì chùa và những Phật tử phục vụ ở chùa Cổ Am rất tận tình chu đáo trong việc hướng dẫn du khách sính lễ dâng đức phật.
| Toàn cảnh chùa Cổ Am nhìn từ trên cao |
Về với chùa Cổ Am, du khách cảm nhận được một không khí trong lành, thoải mái chiêm ngưỡng phong cảnh nên thơ.
Nơi đây , xung quanh núi Hổ Lĩnh(Diễn Minh) và Lưỡng Kiên Sơn (Diễn Bình) là quê hương của những con người nỗi tiếng như nhà thơ Trần Hữu Thung, nhà viết kịch hàng đầu xứ Nghệ Nguyễn Trung Phong, nhà viết kịch Nguyễn Trung Giáp, đạo diễn Nguyễn Trung Đính, nhà thơ Võ Văn Trực, giáo sư Nguyễn Trung Hiếu, giáo sư tiến sĩ đầu ngành ngân hàng Cao Cự Bội...
Và đặc biệt là có một vị Đại Thần triều Nguyễn là "Đại Nam tư thiện đại phu, Tặng Vinh lộc đại phu, hiệp biện đại học sĩ, Lễ Bộ Thượng Thư, Đạm Hiên tướng công Nguyễn Trung Mậu" nay đền thờ ở làng Vân Tập, Diễn Bình, Diễn Châu. Như vậy về nơi này du khách được biết thêm về một vùng đất địa linh nhân kiệt, sơn thuỷ hữu tình, dòng sông Bùng ôm mảnh đất Diễn Châu chảy ra cửa Vạn.
Về chùa Cổ Am du khách đừng bỏ lỡ cơ hội ghé Đền Cuông thờ Thục An Dương Vương, về khu sinh thái Mường Thanh Diễn Lâm một kỳ quan mới được đại gia điếu cày Lê Thanh Thản xây dựng với quy mô hoành tráng trên diện tích 360 ha. Và nhiều điểm đến khác nằm trong quần thể du lịch quê hương xứ Nghệ.
