Cổ phiếu của ngành nào được hưởng lợi?
Ngày 7/12, Uỷ ban Y tế Quốc gia Trung Quốc (NHC) công bố một kế hoạch gồm 10 điểm nới lỏng một loạt hạn chế phòng dịch theo chính sách Zero Covid đã áp dụng trong suốt 3 năm qua. Cụ thể, việc xét nghiệm PCR hàng hoạt tại các điểm nóng dịch bệnh đã chấm dứt. Biện pháp phong tỏa các khu dân cư và cách ly cũng được giảm thiểu, dù người nhập cảnh từ nước ngoài vẫn phải tự cách ly.
Ngày 13/12, Trung Quốc đã gỡ bỏ “thẻ hành trình di động” - ứng dụng theo dõi trên điện thoại thông minh được đưa ra từ những ngày đầu dịch bệnh bùng phát vào năm 2020 và trở thành một biểu tượng của chiến lược Zero Covid. Động thái nới lỏng biện pháp phòng chống dịch tại quốc gia tỷ dân, nền kinh tế lớn thứ 2 trên thế giới đã giúp cho nhiều ngành sản xuất, dịch vụ của Việt Nam thay đổi, mở rộng quy mô hoạt động.
Cụ thể, từ đầu tháng 12, Trung Quốc đã cho phép các hãng hàng không Việt Nam khai thác các đường bay thường lệ đến/đi với tần suất 15 chuyến/tuần thay vì 2 chuyến/tuần trong thời gian vừa qua. Ngay khi Trung Quốc có động thái mở cửa, các hãng hàng không của Việt Nam gồm: Vietnam Airlines, Bamboo, Vietjet đã nhanh chóng triển khai lại các đường bay đến Trung Quốc.
Theo chuyên gia phân tích chứng khoán tại Công ty Cổ phần chứng khoán VNDIRECT Research: Khi tần suất các chuyến bay quốc tế giữa Việt Nam và Trung Quốc phục hồi, ước tính lượng khách quốc tế đi/đến của thị trường Trung Quốc tăng lên mức 60-80% trong quý 3 và 4 năm 2023 so với trước đại dịch Covid-19.
Lượng khách quốc tế của thị trường Trung Quốc chiếm khoảng 35% tổng lượng khách vận chuyển quốc tế của Việt Nam trước dịch. Do đó, việc Trung Quốc mở cửa sẽ hỗ trợ mạnh cho triển vọng hồi phục của hàng không quốc tế Việt Nam. Khi hàng không quốc tế phục hồi mới có thể bù lỗ cho vận tải hành khách nội địa hiện nay, mở ra cơ hội phát triển của ngành hàng không.
Ngành xuất khẩu cá tra của Việt Nam tuy bị hạn chế nhiều trong nửa đầu năm 2022 do dịch bệnh. Tuy nhiên, thị trường Trung Quốc vẫn là trụ cột cho ngành này. Tính đến hết tháng 10/2022, xuất khẩu cá tra Việt Nam đạt 2,1 tỷ USD, trong đó, thị trường Trung Quốc và Hồng Kông dẫn đầu nhập khẩu cá tra Việt Nam, chiếm gần 30%, đạt 638 triệu USD, tăng 58% so với cùng kỳ năm trước.
VNDIRECT Research cho rằng, Trung Quốc mở cửa sẽ là một trong những động lực lớn nhất hỗ trợ cho việc tăng trưởng sản lượng xuất khẩu của các DN thủy hải sản nói chung và cá tra nói riêng trong năm 2023.
Đối với ngành xi măng Việt Nam, Trung Quốc là thị trường xuất khẩu lớn nhất, chiếm tới 54% tổng sản lượng năm 2021.
Việc Trung Quốc mở cửa trở lại sẽ giúp nối lại hoạt động xây dựng và đẩy mạnh đầu tư cơ sở hạ tầng, từ đó giúp nhu cầu xi măng tại quốc gia tỷ dân phục hồi mạnh. Do đó, kỳ vọng sản lượng xuất khẩu phục hồi cũng sẽ giúp các công ty xi măng Việt Nam cải thiện hiệu suất vận hành nhà máy qua đó giúp tăng biên lợi nhuận gộp trong thời gian tới (nhờ giảm chi phí khấu hao/từng sản phẩm).
Ngành cao su, Trung Quốc cũng là thị trường tiêu thụ cao su tự nhiên lớn nhất của Việt Nam, luôn chiếm khoảng 70-80% tổng kim ngạch xuất khẩu cao su. Việt Nam cũng là một trong những đối tác cung cấp cao su lớn nhất với Trung Quốc với thị phần là 16,7% trong 10 tháng 2022, đứng sau Thái Lan chiếm 33,6%.
Việc Trung Quốc mở cửa cho hoạt động xuất khẩu không chỉ gỡ được nút thắt về sản lượng đầu ra của cao su mà còn tạo đà tăng cho giá cao su tới từ nhu cầu cao su khá cao cho sản xuất lốp xe của quốc gia này.
Đối với ngành thép, việc Trung Quốc nới lỏng chính sách Zero Covid sẽ giúp các hoạt động xây dựng, đầu tư cơ sở hạ tầng được đẩy mạnh. Từ đó, giúp nhu cầu thép xây dựng tại quốc gia này phục hồi. Giá bán thép cũng sẽ được kỳ vọng tăng trở lại.
Nhu cầu sản xuất công nghiệp tăng tại Trung Quốc cũng sẽ giúp chuỗi cung ứng toàn cầu được khôi phục. Từ đó giúp các công ty xuất khẩu tôn mạ được hưởng lợi gián tiếp.
Trung Quốc là thị trường xuất khẩu sợi chính của Việt Nam, chiếm 48% tổng giá trị xuất khẩu sợi. Vì vậy, Trung Quốc mở cửa sẽ là yếu tố kích thích nhu cầu của ngành dệt may tại Việt Nam. Cùng với đó, Mỹ chiếm 39% tổng giá trị xuất khẩu hàng dệt may của Việt Nam.
Khi dự báo lạm phát Mỹ được giảm về mức khoảng 2-4% trong năm 2023, theo VNDIRECT Research, thị trường Trung Quốc và Mỹ sẽ là yếu tố phục hồi tốt cho ngành dệt may Việt Nam trong đó có là mảng sợi.
Ngành bán lẻ cũng được hưởng lợi từ thị trường Trung Quốc mở cửa. Cụ thể, đồ điện tử tiêu dùng (ICT) hưởng lợi rõ nhất là mảng sản phẩm Apple, khi Trung Quốc mở cửa thì đảm bảo được sản lượng cung ứng sản phẩm này. Điều này sẽ hỗ trợ cho các doanh nghiệp bán lẻ ICT giảm bớt đi ảnh hưởng từ sự sụt giảm chung của tiêu dùng trong khi nhu cầu các sản phẩm Apple vẫn còn duy trì tốt hơn so với các sản phẩm ICT khác.
Ngành gạo Việt Nam có giá trị xuất khẩu sang Trung Quốc chiếm khoảng 12% tổng giá trị xuất khẩu gạo, đứng thứ 2 xếp sau Philipines. Vì vậy, với việc Trung Quốc mở cửa cũng đồng nghĩa là nhu cầu về gạo sẽ tăng lên. Từ đó sẽ có những tác động tích cực đến sản lượng xuất khẩu gạo.
Cổ phiếu ngành nào chịu áp lực?
Khi Trung Quốc mở cửa các hoạt động kinh doanh, dịch vụ, thương mại đối với nước ngoài trong đó có Việt Nam sẽ có tác động 2 chiều cả tích cực và tiêu cực. Bên cạnh những ngành hưởng lợi kể trên, theo VNDIRECT Research vẫn có những ngành bị tác động tiêu cực từ việc Trung Quốc mở cửa.
VNDIRECT Research cho rằng, ngành bị tác động mạnh nhất chính là phân bón. Bởi lẽ, Trung Quốc là quốc gia xuất khẩu phân bón lớn thứ 2 trên thế giới, chiếm khoảng 13% tổng giá trị xuất khẩu toàn cầu.
Do đó, việc Trung Quốc mở cửa trở lại sẽ cung cấp một lượng cung lớn các loại phân bón ra thị trường. Từ đó sẽ làm giá phân bón tiếp tục xu hướng giảm.
Cùng với đó, xu hướng giảm này sẽ gia tăng do Nga - nước xuất khẩu lớn nhất với tỷ trọng khoảng 15% tổng giá trị xuất khẩu toàn cầu, sẽ mở kim ngạch xuất khẩu từ đầu năm 2023.
Nếu như năm 2022, giá phân bón là đạm ure đã tăng có lúc tăng 200% so với thời điểm trước khi xung đột Nga – Ukraine thì dự báo giá sẽ điều chỉnh giảm khi 2 quốc gia xuất khẩu phân bón lớn nhất – nhì thế giới mở cử thị trường xuất khẩu.
Các doanh nghiệp ngành sản xuất phân bón sẽ chịu tác động tiêu cực từ việc giá bán giảm, gây ảnh hưởng trực tiếp đến doanh thu và biên lợi nhuận.
