Chương Mỹ: Cần phát huy cao hơn vai trò chính quyền địa phương trong tu bổ di tích

Tiếp tục chương trình khảo sát kết quả thực hiện công tác bảo quản, tu bổ, phục hồi, phát huy giá trị di tích lịch sử văn hóa và công tác đầu tư, khai thác, quản lý các thiết chế văn hóa thông tin, thể dục thể thao (VHTT, TDTT) trên địa bàn Hà Nội từ năm 2016 đến nay, sáng 30/5, đoàn công tác của Ban Văn hóa-Xã hội HĐND TP đã có buổi làm việc tại huyện Chương Mỹ.

Trong đó, đã đoàn khảo sát trực tiếp di tích Đình làng Tiến Tiên (xã Tân Tiến), Nhà văn hóa (NVH) và khu thể thao thôn Đồi 1  - xã Đông Phương Yên.

Trưởng Phòng VHTT huyện Nguyễn Văn Lợi cho biết: Địa bàn có 374 di tích được đưa vào danh mục quản lý, trong đó 167 di tích đã được xếp hạng, 6 di tích được gắn biển di tích cách mạng kháng chiến, 1 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Bên cạnh đó, có 1 nhà thi đấu TDTT cấp huyện; 2 NVH xã; 190/216 NVH thôn, xóm, khu phố; 141/216 khu thể thao thôn; 28/32 sân vận động xã…

Khó khăn nhất là hơn 55% số di tích đã xuống cấp, trong khi kinh phí đầu tư tu bổ, tôn tạo di tích hạn hẹp, chủ yếu chờ ngân sách Nhà nước; nguồn đầu tư từ XHH chưa được chú trọng hoặc chỉ đủ sửa chữa nhỏ, khiến một số di tích tuy thuộc danh sách được tu bổ nhưng thực tế tiếp tục xuống cấp.

Cùng với đó, một số xã, thôn, khu phố chưa xây dựng được NVH, khu thể thao phục vụ nhu cầu người dân. Những thôn, xã đã có NVH thì thiếu kinh phí đầu tư cơ sở vật chất, thậm chí có những NVH vẫn phải sử dụng bàn ghế học sinh.

Do đó, cùng với giải pháp của địa phương, UBND huyện kiến nghị được hỗ trợ kinh phí tu sửa những di tích đã xuống cấp nghiêm trọng và có cơ chế hỗ trợ phụ cấp cho ban quản lý di tích xã, người trực tiếp trông coi di tích; sớm xếp hạng di tích lịch sử-văn hóa, gắn biển lưu niệm sự kiện cách mạng kháng chiến.

Đối với thiết chế VHTT-TDTT, TP cần quan tâm hỗ trợ đầu tư trang thiết bị VHTT cho NVH thôn, xóm và xây dựng quy hoạch, từng bước triển khai hệ thống thiết chế văn hóa từ huyện đến cơ sở (trung tâm văn hóa thể thao, nhà truyền thống, thư viện…).

Trước các ý kiến tại đây, Đoàn giám sát cho rằng, với số di tích đứng thứ ba tại TP, trong đó nhiều di tích rất xuống cấp, cũng do ngân sách Nhà nước hạn hẹp, khó kêu gọi XHH bởi điều kiện của người dân nông thôn hạn chế, huyện cần phát huy tốt hơn vai trò chính quyền địa phương để phân loại xem di tích trọng điểm nào cần tu bổ trước thì tập trung nguồn lực.

Trong đó, Phòng VHTT nên thành lập ban chuyên trách truyền thông, tìm kiếm tài trợ cho những di tích gắn bó lâu đời với người dân và có ý nghĩa văn hóa lịch sử lớn như Đình làng Tiến Tiên. Cùng với đó, Sở VHTT cần có chương trình truyền thông chiến lược, định kỳ quảng bá di tích trọng điểm của TP để thu hút đầu tư của xã hội.

Ghi nhận Chương Mỹ ngày càng thực hiện tốt chỉ đạo của T.Ư, TP và cụ thể hóa thành các chương trình của huyện, đẩy mạnh tuyên truyền và XHH thu hút nguồn lực trong hai lĩnh vực này, Trưởng Ban Văn hóa-Xã hội HĐND TP Nguyễn Thanh Bình cũng đề nghị, với các thiết chế VHTT, trước hết huyện cần tập trung đầu tư cho đủ theo yêu cầu, đảm bảo có trung tâm văn hóa từ huyện đến xã, NVH thôn, xóm. Điều đó trước tiên phụ thuộc nguồn lực TP, nên huyện cần tích cực bám sát để đề xuất TP; với những hạng mục của xã và địa bàn dân cư, cần phát huy nguồn lực địa phương, tích cực kêu gọi XHH. Tiếp đó, chú trọng khai thác hiệu quả công trình đã có để xứng với ngân sách đã bỏ ra. Trong quản lý di tích, Trưởng đoàn lưu ý huyện sớm xây dựng đề án xác định được giá trị các di tích, từ đó có kế hoạch tuyên truyền nâng cao nhận thức để người dân địa phương và du khách đến với di tích nhiều hơn, tạo điều kiện thu hút XHH.