Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) đã công bố Báo cáo Triển vọng việc làm và Xã hội thế giới 2025, cho thấy, năm 2024 việc làm toàn cầu duy trì không đổi và chỉ tăng trưởng do sự gia tăng của lực lượng lao động; tỷ lệ thất nghiệp được giữ ổn định ở mức 5%.
Tuy nhiên, tỷ lệ thất nghiệp của thanh niên không có nhiều cải thiện, hiện vẫn ở mức cao là 12,6%. Việc làm phi chính thức và tình trạng có việc làm nhưng vẫn nghèo đã trở lại mức trước đại dịch, trong đó các quốc gia thu nhập thấp gặp nhiều khó khăn trong việc tạo việc làm thỏa đáng.
Báo cáo cũng cho thấy, tỷ lệ tham gia lực lượng lao động ở các quốc gia thu nhập thấp đã và đang giảm. Trong khi đó, tỷ lệ này lại tăng ở các quốc gia thu nhập cao, chủ yếu ở nhóm lao động lớn tuổi và phụ nữ. Tuy nhiên, khoảng cách giới vẫn còn lớn khi số lượng phụ nữ trong lực lượng lao động ít hơn.
Tỷ lệ tham gia lực lượng lao động của nam thanh niên đã giảm mạnh mà trong đó nhiều người lao động không có việc làm hoặc không được đào tạo (NEET). Xu hướng này đặc biệt rõ rệt ở các quốc gia thu nhập thấp, nơi tỷ lệ NEET đối với thanh niên đã tăng gần 4 điểm phần trăm so với mức trung bình lịch sử trước đại dịch, khiến họ dễ bị tổn thương trước những thách thức về kinh tế.
Bên cạnh đó, khoảng cách việc làm toàn cầu – số lượng ước tính những người muốn làm việc nhưng không có việc làm đã đạt 402 triệu người vào năm 2024. Trong đó, bao gồm 186 triệu người thất nghiệp, 137 triệu người tạm thời không thể làm việc và 79 triệu người lao động nản chí đã ngừng tìm kiếm việc làm.
Một điểm nhấn trong báo cáo là cơ hội mới trong các lĩnh vực xanh và kỹ thuật số. Việc làm trong lĩnh vực năng lượng tái tạo đã tăng lên 16,2 triệu trên toàn thế giới nhờ sự đầu tư vào năng lượng mặt trời và năng lượng hydro. Tuy nhiên, việc làm trong những lĩnh vực này lại phân bố không đồng đều, gần một nửa trong số đó là ở Đông Á.
Tổng Giám đốc ILO Gibert F.Houngbo nhấn mạnh đến sự cần thiết phải khẩn trương hành động. “Việc làm thỏa đáng và việc làm có năng suất là cần thiết để đạt được công bằng xã hội cũng như các mục tiêu phát triển bền vững. Để tránh làm trầm trọng thêm sự căng thẳng hiện hữu trong gắn kết xã hội, tác động khí hậu và tình trạng nợ tăng vọt, chúng ta phải hành động ngay để giải quyết những thách thức của thị trường lao động và tạo ra một tương lai công bằng, bền vững hơn. Mọi sự chậm trễ đều có nguy cơ làm sâu sắc thêm cuộc khủng hoảng và khiến hàng triệu người bị bỏ xa hơn nữa” - ông Gibert F.Houngbo nói.
Báo cáo cũng đưa ra một số khuyến nghị để giải quyết thách thức hiện tại. Đối với giải pháp tăng năng suất thì đầu tư vào đào tạo kỹ năng, giáo dục và cơ sở hạ tầng để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, tạo việc làm. Giải pháp mở rộng an sinh xã hội cho phép tiếp cận tốt hơn với an sinh xã hội và điều kiện làm việc an toàn để giảm bất bình đẳng.
Đồng thời, sử dụng hiệu quả các quỹ tư nhân: các quốc gia thu nhập thấp có thể khai thác kiều hối và quỹ của cộng đồng người dân sinh sống và làm việc ở nước ngoài để hỗ trợ phát triển địa phương.
