Thursday, 16:11 24/09/2015
Có thể giảm nguy cơ tai biến mạch máu não
Kinhtedothi - Tai biến mạch máu não thường xảy ra ở người lớn tuổi, chủ yếu do vữa xơ động mạch và tăng huyết áp. Mặc dù là bệnh nguy hiểm, song hoàn toàn có thể giảm được nguy cơ bệnh nếu biết cách phòng ngừa.
Béo phì dễ bị tai biến
Tai biến mạch máu não là tình trạng một phần não bị hư hại đột ngột vì mất máu nuôi do tắc hoặc vỡ mạch máu não. Khi thiếu máu lên não, các tế bào não sẽ ngưng hoạt động và sẽ chết đi trong vài phút. Hậu quả là các vùng cơ thể do phần não đó điều khiển sẽ ngưng hoạt động, dẫn tới yếu liệt, tê mất cảm giác nửa người, không nói được hoặc hôn mê, thậm chí tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời. Nhiều trường hợp được cứu sống nhưng có thể bị tàn phế suốt đời, giảm tuổi thọ và không còn khả năng lao động.
Tai biến mạch máu não xuất hiện khi lòng động mạch máu nuôi não bị tắc do mảng xơ vữa đóng ở thành mạch dày lên làm hẹp lòng mạch; Xuất hiện cục máu đông di chuyển từ tim di chuyển lên não làm kẹt lại gây tắc mạch máu não; Xuất huyết não (mạch máu bị vỡ làm chảy máu, chèn ép não bộ) và xuất huyết khoang dưới nhện (mạch máu bị phình rồi vỡ ra làm máu chảy vào khoang trống bao quanh não). Nguy cơ tai biến mạch máu não cao là ở người trên 55 tuổi, người bị tăng huyết áp, đái tháo đường, vữa xơ động mạch, rối loạn lipid máu, bệnh mạch vành, van tim, loạn nhịp tim, hút thuốc lá. Đặc biệt là người béo phì - thừa cân, lười vận động và bị stress nặng hay thường xuyên.
Phòng ngừa thế nào?
Việc phòng ngừa bệnh phụ thuộc vào các yếu tố nguy cơ của mỗi người. Song, liệu pháp thay đổi lối sống (qua chế độ ăn kiêng và hoạt động thể lực) là biện pháp quan trọng làm giảm nguy cơ bị vữa xơ động mạch nói chung và tai biến mạch máu não nói riêng. Liệu pháp này bao gồm: Cai thuốc lá; Có chế độ dinh dưỡng giàu vitamin, khoáng chất, hạn chế ăn quá nhiều chất béo và các thực phẩm giàu calo; Tăng hoạt động thể lực làm cải thiện tình trạng tim mạch và làm cải thiện các yếu tố nguy cơ tim mạch như rối loạn lipid máu, béo phì và tăng huyết áp.
Cũng cần phòng ngừa tình trạng đông máu bằng thuốc vì tình trạng tăng đông có thể ảnh hưởng đến bệnh lý tim mạch. Điều trị bằng aspirin có lợi trong phòng ngừa tiên phát và thứ phát cho các bệnh nhân bị nhồi máu não. Bệnh nhân có nguy cơ cao hay những người có kèm theo tăng huyết áp, rối loạn lipid máu hoặc bệnh tim mạch (bệnh động mạch vành, đột quỵ hay bệnh mạch máu ngoại biên) nên được điều trị yếu tố này. Ngoài ra, những người trên 45 tuổi cần được kiểm tra lipid máu định kỳ 6 - 12 tháng một lần. Tuy nhiên, cần cân nhắc giữa lợi ích và giá thành, cũng như các tác dụng phụ có thể gặp khi dùng thuốc liều cao. Điều trị bằng thuốc phải kết hợp với liệu pháp thay đổi lối sống.
Cùng với đó, hãy kiểm soát trị số huyết áp vì tăng huyết áp rất hay gặp ở người có tuổi, làm tăng nguy cơ bị các biến chứng tim mạch (đột quỵ, bệnh động mạch vành và mạch máu ngoại biên). Mục tiêu điều trị nhằm đạt trị số huyết áp dưới 140/90 mmHg. Thay đổi lối sống và dùng thuốc được áp dụng cho các bệnh nhân có huyết áp trên 140/90 mmHg. Các nghiên cứu gần đây cho thấy, việc quan trọng nhất trong điều trị tăng huyết áp là đạt được trị số huyết áp mục tiêu. Nguyên tắc sử dụng thuốc hạ áp là nên bắt đầu với một thuốc liều thấp hoặc phối hợp các nhóm thuốc với liều thấp để vừa đạt được hiệu quả điều trị, vừa làm giảm tác dụng phụ.
![]() Người cao tuổi tập thể dục tăng cường sức khỏe. Ảnh: Chí Cường
|