Công bố nhiều sai phạm tại VietinBank

Kinhtedothi - * Chuyển cơ quan điều tra các vụ việc có dấu hiệu cấu thành tội phạm

Thanh tra Chính phủ (TTCP) vừa có thông báo kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách pháp luật tại Ngân hàng Thương mại CP Công thương Việt Nam (VietinBank). Theo đó, TTCP đã chuyển 6 vụ việc tại VietinBank sang cơ quan điều tra.

Công bố hàng loạt sai phạm tại Vietinbank

Vụ án VietinBank Yên Bái: Vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng

Navibank yêu cầu VietinBank phải bồi thường 200 tỷ đồng?

Đề nghị VietinBank bồi thường hơn 1.000 tỷ đồng

Điều tra tiếp 10 cán bộ ở Vietinbank để tránh bỏ lọt tội phạm

Sai phạm hàng loạt

Theo thông báo trên, hoạt động tín dụng của ngân hàng này để xảy ra nhiều khuyết điểm, vi phạm cả trong huy động vốn và cho vay, có một số vụ việc vi phạm nghiêm trọng phải chuyển cơ quan điều tra. Cụ thể, trong huy động vốn, cơ cấu nguồn vốn cho vay trung, dài hạn mất cân đối nên VietinBank phải sử dụng vốn huy động ngắn hạn để bù đắp cho vay trung, dài hạn. Một số chi nhánh huy động tiền gửi với lãi suất vượt trần 14% theo quy định của Ngân hàng Nhà nước; chi hoa hồng môi giới, tiếp thị bằng tiền mặt không đúng quy định, thực chất là lách quy định về trần lãi suất để chi tăng lãi suất tiền gửi cho khách hàng.

Ngân hàng VietinBank - Chi nhánh Hà Nội (số 6 Ngô Quyền) đang bị khách hàng tố có nhiều khuất tất. Ảnh: Đông Phong

Hoạt động cho vay của VietinBank cũng có sai phạm ở hầu hết các khâu của quá trình cho vay. Trong thẩm định, phê duyệt cho vay VietinBank đã thẩm định, xác định thời hạn cho vay thiếu cơ sở, không phân tích chi tiết nhu cầu sử dụng vốn đối ứng với từng phương án, đối tượng kinh doanh; thẩm định đề xuất giới hạn tín dụng chưa phù hợp, có trường hợp thẩm định, phê duyệt cấp giới hạn tín dụng ngắn hạn cho dự án đầu tư dài hạn,... Trong khâu giải ngân, nhiều trường hợp chứng từ giải ngân không đảm bảo theo quy định; giải ngân không đúng mục đích đối với khoản cho vay; giải ngân để trả nợ cũ; giải ngân không đúng mục đích đối với khoản vay; giải ngân để trả nợ cũ; giải ngân khi chưa đáp ứng điều kiện về tài sản đảm bảo vốn tự có tham gia dự án theo phê duyệt...

Việc kiểm tra sử dụng vốn vay còn nhiều sơ sài, biên bản kiểm tra sử dụng vốn vay ghi chung chung là khách hàng sử dụng vốn vay đúng mục đích. Không thường xuyên kiểm tra, kiểm soát việc sử dụng vốn của khách hàng sử dụng vốn sai mục đích. Đây là nguyên nhân cơ bản dẫn đến tiềm ẩn rủi ro trong hoạt động ngân hàng. Về tài sản đảm bảo, chưa định giá định kỳ, định giá lại theo quy định đối với một số tài sản đảm bảo; chưa đăng ký giao dịch đảm bảo đối với tài sản bảo đảm; nhận thế chấp tài sản bảo đảm chưa đủ điều kiện, thủ tục pháp lý... Vi phạm Nghị định số 163/2006/NĐ-CP ngày 29/12/2006 của Chính phủ về giao dịch bảo đảm... Việc phân loại nợ của VietinBank không đúng quy định, dẫn đến việc phân loại nợ thiếu chính xác; cơ cấu nợ, phân loại nợ không đúng thực tế; kéo dài thời gian giải ngân và thời gian ân hạn,...

6 vụ vi phạm vay vốn

Bên cạnh đó, hoạt động đầu tư tài chính cũng có không ít khuyết điểm vi phạm như sử dụng vốn trái phiếu quốc tế không đúng cam kết trong cáo bạch. Việc huy động không đạt mục tiêu đề án, hiệu quả sử dụng vốn thấp; việc đầu tư trái phiếu vào các DN của VietinBank còn những vi phạm như thẩm định chiếu chặt chẽ, chưa chính xác...

Công ty CP Chứng khoán VietinBank bị xác định vi phạm quy định của Luật Chứng khoán khi cho khách hàng vay tiền để mua chứng khoán; vi phạm trong gia hạn, vượt quá thời gian hỗ trợ mua chứng khoán...

Đối với Công ty TNHH MTV Cho thuê tài chính VietinBank, công ty này cũng đã để xảy ra vi phạm trong thẩm định, quyết định cho thuê tài chính; vi phạm trong phân loại nợ đối với hồ sơ cơ cấu nợ, đánh giá khả năng trả nợ của khách hàng thiếu cơ sở pháp lý... Vi phạm trong việc phân loại nợ đối với các hồ sơ cơ cấu nợ: đánh giá khả năng trả nợ khách hàng thiếu cơ sở pháp lý,... Kiểm tra 26 hồ sơ có tổng giá trị cho thuê trên 406 tỷ đồng đã xác định tỷ lệ nợ xấu đến 11,06%, trong khi công ty chỉ phân loại 4,08%, số tiền dự phòng phải trích tăng tương ứng 22,11 tỷ đồng.

Đối với Công ty TNHH MTV Quản lý quỹ VietinBank, việc đầu tư tại Tổng Công ty Thép Việt Nam 252,5 tỷ đồng; Công ty CP Đầu tư địa ốc Mỹ Đình 40 tỷ đồng; Công ty CP Đầu tư phát triển Khu đô thị Nam Quảng Ngãi 25 tỷ đồng, đến thời điểm thanh tra không có hiệu quả, tiềm ẩn nguy cơ thua lỗ. Việc quản lý đầu tư trái phiếu tại Công ty TNHH Tập đoàn Bitexco, CP Bitexco Nho Quế vi phạm các khâu ĐTTP không chặt chẽ; Việc thực hiện đầu tư của Công ty TNHH MTV Quản lý Quỹ theo ủy thác đầu tư của Công đoàn VietinBank tại dự án Khu phức hợp nghỉ dưỡng CLB Golf Hoàng Gia tại Ninh Bình đã thẩm định không chính xác.

Vi phạm về mua tài sản, thuê tài sản và trích lập, sử dụng các quỹ đã để xảy ra những vi phạm mang tính hệ thống, ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng vốn của VietinBank. Trong đó, VietinBank đầu tư mua tài sản là nhà đất nhưng không lập dự án đầu tư; không thành lập hội đồng thẩm định... Việc đầu tư mua đất tại Ciputra không đúng thẩm quyền của VietinBank đã vi phạm Luật Xây dựng. Về trích lập, sử dụng các quỹ chưa chính xác, chưa phù hợp với quy định...

Chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra

Qua hàng loạt sai phạm được phát hiện sau thanh tra ở VietinBank, TTCP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Thống đốc Ngân hàng Nhà nước thực hiện, chủ trì thực hiện kiểm điểm và tổ chức kiểm điểm trách nhiệm về việc thực hiện chức năng quản lý Nhà nước, quyền chủ sở hữu; tổ chức kiểm điểm trách nhiệm của Hội đồng quản trị, nhất là trong việc đầu tư thuê đất tại Ciputra.

Tiếp nhận một số vụ việc có vi phạm do TTCP chuyển đến, cần đưa vào đối tượng được theo dõi, kiểm soát tín dụng đối với những vụ việc. Cụ thể: Công ty CP Xi măng Công Thanh và nhóm khách hàng liên quan, có dư nợ tại thời điểm 31/12/2012 là 7.909 tỷ đồng; Công ty TNHH Tập đoàn Bitexco dự nợ là 1.699 tỷ đồng; Công ty CP Tập đoàn Giấy Tân Mai dư nợ là 3.665 tỷ đồng; Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng Ngân Bình dư nợ hơn 1.277 tỷ đồng.

Ngoài ra, TTCP còn chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra (Bộ Công an) một số vụ việc có dấu hiệu cấu thành tội phạm (lừa đảo chiếm đoạt tài sản hoặc vi phạm các quy định cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng) qua thanh tra tại VietinBank như: Công ty CP Đầu tư xuất nhập khẩu Ninh Bình; Công ty TNHH Thương mại 2-10; Khách hàng Trần Văn Sơn, đều vay vốn tại VietinBank Hoàng Mai; Công ty TNHH Nam Long vay vốn tại VietinBank Nhà Bè; Công ty TNHH Trường Ngân vay vốn tại VietinBank – Chi nhánh Nam Sài Gòn; Bà Hàn Thị Phước và Đào Anh Tuấn vay vốn tại VietinBank - Chi nhánh Tây Hà Nội.