Kinhtedothi - Sáng 22/9, hội thảo khoa học cấp thành phố học “Cộng đồng kinh tế ASEAN và tác động tới phát triển kinh tế - xã hội Hà Nội” đã được diễn ra tại Hà Nội. Hội thảo do Viện nghiên cứu Phát triển kinh tế-xã hội Hà Nội phối hợp với Báo Kinh tế & Đô thị tổ chức.
Hội thảo nhằm đánh giá những tác động tích cực cũng như hạn chế của việc gia nhập cộng đồng kinh tế ASEAN đối với kinh tế, văn hóa, xã hội của TP Hà Nội, từ đó đưa ra những khuyến nghị, giải pháp cho TP, các sở, ngành, cộng đồng doanh nghiệp (DN) trong việc ban hành chính sách, nắm bắt cơ hội, hợp tác đầu tư…
Các đại biểu tham dự hội thảo. Ảnh: Phạm HùngHội thảo cũng góp phần tổng kết nhiệm kỳ 5 năm (Đảng bộ TP Hà Nội lần thứ XV); Tham vấn chính sách, đóng góp vào dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội lần thứ XVI Đảng bộ TP Hà Nội; Cải thiện môi trường kinh doanh, môi trường đâu tư, thúc đẩy hội nhập quốc tế.
Tham dự và chủ trì hội thảo có: Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Ngọc Tuấn; các đồng chí đại diện Văn phòng Thành ủy, UBND TP; Viện trưởng Viện nghiên cứu phát triển kinh tế - xã hội Hà Nội- TS Nguyễn Đình Dương; Tổng biên tập báo Kinh tế & Đô thị Nguyễn Minh Đức. Đại diện các Viện nghiên cứu cấp bộ, ngành, tỉnh, TP; các chuyên gia, các nhà khoa học, các trường Đại học, đại diện các hiệp hội DN, DN trên địa bàn…
TS. Nguyễn Đình Dương – Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển Kinh tế-Xã hội Hà Nội phát biểu tại hội thảo.
Báo cáo đề dẫn Hội thảo, TS. Nguyễn Đình Dương – Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển Kinh tế-Xã hội Hà Nội cho biết, là một trong ba trụ cột của Cộng đồng ASEAN (ASEAN Community – AC), Cộng đồng kinh tế ASEAN (ASEAN Economic Community - AEC) giữ vai trò quan trọng và cũng là tham vọng chính trị lớn của Hiệp hội ASEAN nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh, tăng cường thu hút vốn đầu tư nước ngoài... cũng như đối phó với sự gia tăng của quá trình toàn cầu hóa. Việc hình thành AEC vào cuối năm 2015 này được dự báo sẽ hỗ trợ thúc đẩy tăng trưởng GPD của Việt Nam thêm 14,5% và tăng trưởng việc làm thêm 10,5%... Tuy nhiên, bên cạnh những cơ hội khi tham gia AEC cũng đặt ra những thách thức không nhỏ đối với các nước ASEAN, nhất là với những nước đi sau có trình độ phát triển kinh tế thấp hơn như: Campuchia, Lào, Myanmar và Việt Nam.
Riêng tại Việt Nam, trong những năm qua, phát huy tích cực vai trò là trung tâm kinh tế lớn thứ 2 của cả nước, mặc dù đối mặt với nhiều khó khăn do tác động tiêu cực của khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế toàn cầu, kinh tế Thủ đô Hà Nội tiếp tục có bước phát triển. Tổng sản phẩm trên địa bàn có mức tăng bình quân 5 năm 2011 - 2015 tăng 9,23%, gấp 1,58 lần mức tăng bình quân chung của cả nước. Quy mô tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) năm 2015 theo giá hiện hành đạt khoảng 27,6 tỷ USD, bình quân đầu người khoảng 3.660 USD, gấp 1,8 lần so với năm 2010. Cơ cấu kinh tế của TP tiếp tục chuyển dịch theo hướng tích cực gắn với kinh tế tri thức (công nghệ thông tin, tự động hóa, công nghệ sinh học, công nghệ vật liệu mới…).
Hội thảo “Cộng đồng kinh tế ASEAN và tác động tới phát triển KT-XH Hà Nội” hôm nay tập trung trao đổi, thảo luận các nội dung sau: Tổng quan về cộng đồng kinh tế ASEAN; Cộng đồng kinh tế ASEAN: thời cơ, thách thức đối với Việt Nam; Các doanh nghiệp Hà Nội trước tác động của cộng đồng kinh tế ASEAN; Đánh giá tác động về mặt kinh tế của cộng đồng kinh tế ASEAN đến các ngành thương mại, xuất nhập khẩu, dịch vụ và du lịch, đầu tư trên địa bàn thành phố Hà Nội; Đánh giá tác động của cộng đồng kinh tế ASEAN đến văn hóa-xã hội của TP Hà Nội; Đánh giá tác động của cộng đồng kinh tế ASEAN đến lĩnh vực phát triển đô thị của thành phố HN và các vấn đề liên quan khác.
Trong quá trình chuẩn bị cho hội thảo, Ban tổ chức đã nhận được 40 bài tham luận về các nội dung nêu trên. Với khuôn khổ của hội thảo, xin chuyển tới độc giả một số bản tham luận và ý kiến thảo luận tại hội thảo:
“Cộng đồng kinh tế ASEAN 2015, cơ hội, thách thức và giải pháp cần có cho doanh nghiệp” (Tham luận của TS Nguyễn Minh Phong – Phó ban Tuyên truyền Lý luận Báo Nhân Dân):
Ý tưởng về AEC nằm trong "Tầm nhìn ASEAN 2020" được thông qua vào ngày kỷ niệm thành lập ASEAN lần thứ 30 với tư cách một trong ba trụ cột của cộng đồng ASEAN là Cộng đồng An ninh-Chính trị ASEAN (APSC), Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC) và Cộng đồng Văn hóa-Xã hội ASEAN (ASCC). Các nhà lãnh đạo ASEAN trong Hội nghị cấp cao năm 2003 đã ký "Tuyên bố Hòa hợp ASEAN II" với sự nhất trí thành lập AEC vào năm 2020. Nhưng đến năm 2007, tại Cebu, các nhà lãnh đạo ASEAN đã thống nhất đẩy nhanh việc thành lập AEC vào năm 2015. Cũng tại kỳ họp này, ASEAN đã đưa ra kế hoạch chi tiết về AEC và 2 năm sau đó, kế hoạch này trở thành "Lộ trình tổng thể xây dựng AEC", đồng thời nhất trí sử dụng "Biểu đánh giá thực hiện AEC" (AEC Scorecard) để theo dõi và đánh giá tiến độ thực hiện lộ trình của từng nước ASEAN.
Với mục tiêu tạo dựng một thị trường duy nhất và một cơ sở sản xuất thống nhất trong chuỗi cung ứng giá trị toàn cầu, trong đó có sự lưu chuyển tự do của hàng hóa, dịch vụ, đầu tư, vốn và lao động có tay nghề; một khu vực kinh tế có sức cạnh tranh cao, phát triển đồng đều, thực hiện có hiệu quả Sáng kiến liên kết ASEAN (IAI) và hội nhập đầy đủ vào nền kinh tế toàn cầu, AEC sẽ ưu tiên 6 yếu tố chủ chốt là: Chính sách cạnh tranh, bảo vệ người tiêu dùng, quyền sở hữu trí tuệ, phát triển cơ sở hạ tầng, hệ thống thuế khóa và thương mại điện tử; từng bước xóa bỏ hàng rào thuế quan và hàng rào phi thuế quan; chấp thuận các tiêu chuẩn và kinh nghiệm sản xuất, phân phối quốc tế tối ưu nhất. Những thủ tục hải quan và thương mại được tiêu chuẩn hóa, hài hòa và đơn giản hơn sẽ góp phần làm giảm chi phí giao dịch. Đồng thời, AEC cũng xác định 12 lĩnh vực ưu tiên đẩy nhanh liên kết, đó là: Hàng nông sản; Ô tô; Điện tử; Nghề cá; Các sản phẩm từ cao su; Dệt may; Các sản phẩm từ gỗ; Vận tải hàng không; Thương mại điện tử ASEAN; Chăm sóc sức khoẻ; Du lịch; và Logistics.
AEC sẽ hỗ trợ sự phát triển của các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME) bằng cách giành lợi thế trong tiếp cận thông tin, tài chính, kỹ năng, phát triển nguồn nhân lực và công nghệ. AEC sẽ trở thành tâm điểm của ASEAN với vai trò chủ động tham gia cùng các đối tác FTA ASEAN và đối tác kinh tế bên ngoài trong việc đổi mới kiến trúc khu vực.
TS Nguyễn Minh Phong phát biểu tại hội thảo.
Khi AEC thành lập, Việt Nam có cơ hội tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu. Theo đó, tiếp cận thị trường của Việt Nam sẽ được cải thiện bởi môi trường thương mại hiệu quả, minh bạch và dễ dự đoán, cùng với việc đơn giản hóa thủ tục hải quan, giảm thiểu chi phí cho các giao dịch thương mại quốc tế sẽ góp phần tạo dựng một môi trường kinh doanh cạnh tranh lành mạnh, thúc đẩy các DN nâng cao khả năng cạnh tranh. Cơ hội tiếp cận thị trường mới dành cho các nhà xuất khẩu ASEAN được mở rộng với việc loại bỏ các rào cản thương mại và dịch vụ. Quy tắc xuất xứ linh hoạt, hiện đại, tính minh bạch hóa cao là một số trong nhiều yếu tố thuận lợi hóa. Ví dụ như, trong ASEAN có chứng nhận xuất xứ hàng hóa, với 60% sản phẩm được sản xuất từ ASEAN thì được chứng nhận là sản phẩm trong ASEAN, do đó sẽ được hưởng lợi thế trong các hiệp định thương mại tự do trong ASEAN, nhất là thương mại liên quan đến hội nhập kinh tế.
Cắt giảm thuế quan là một thuận lợi giúp nâng cao khả năng cạnh tranh của các DN Việt Nam. Thuế suất trong ASEAN sẽ về từ 0% - 5%, nếu sản xuất để xuất khẩu thì sẽ không phải chịu thuế suất hoặc thuế suất thấp. Đồng thời, nhập khẩu máy móc cũng không phải chịu thuế suất, điều này sẽ tạo điều kiện cho việc hạ giá thành và tăng chất lượng của sản phẩm cũng như tăng tính cạnh tranh của hàng hóa.
Tham gia vào môi trường AEC, sẽ giúp Việt Nam đẩy mạnh cải cách trong nước, đặc biệt là hoàn thiện thể chế kinh tế và hoàn thiện chính sách thương mại quốc tế trong bối cảnh mới, cũng như thúc đẩy các DN nâng cao khả năng cạnh tranh khi gia nhập cộng đồng kinh tế ASEAN. Đồng thời, Việt Nam có cơ hội đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông vào nền hành chính điện tử với việc Hiệp định khung e-ASEAN đã được ký kết bởi các nhà lãnh đạo ASEAN vào tháng 11/2000. Do đó, khuyến khích sự tăng trưởng của thương mại điện tử trong khu vực ASEAN, tự do hóa thương mại trong các sản phẩm công nghệ thông tin, dịch vụ và đầu tư, và phát triển một xã hội điện tử trong ASEAN, thúc đẩy xây dựng năng lực để thu hẹp khoảng cách kỹ thuật số trong từng nước thành viên ASEAN.
Khi AEC hình thành đầy đủ, bên cạnh những lợi ích khá toàn diện đem lại từ tự do hóa lưu chuyển vốn, lao động, hàng hóa và sự kinh doanh bình đẳng trong khu vực, thì việc hạ thấp hàng rào thuế quan còn 5-0% từ 2015-2018 sẽ là thách thức lớn nhất đối với Việt Nam bởi cơ cấu kinh tế Việt Nam và các thành viên AEC khá tương đồng, trong khi năng lực cạnh tranh về công nghệ và chất lượng sản phẩm lại có phần thấp hơn. Sự mở cửa thị trường cũng sẽ làm gia tăng áp lực cạnh tranh trên sân nhà đối với hơn 30% doanh nghiệp Việt Nam đang hoạt động trong lĩnh vực thương mại và dịch vụ, đòi hỏi sự phối hợp giữa nhiều cơ quan chính phủ. Viễn cảnh hàng hoá của các nước trong khối ASEAN tràn ngập thị trường Việt Nam mang lại cơ hội mua hàng giá rẻ cho người tiêu dùng, giúp kiềm chế tăng giá ngoại nhập, nhưng cũng là thách thức không dễ chịu qua của nhiều doanh nghiệp sản xuất hàng tiêu dùng Việt có sức cạnh tranh thấp.
Ngoài ra, Việt Nam cũng còn nhiều lúng túng trong xây dựng và vượt qua với các rào cản kỹ thuật nhằm bảo hộ sản xuất trong nước.
Không thụ động, buông xuôi mọi cơ hội và tự ti, phó mặc trước mọi thách thức mà AEC đặt ra, phải hành động một cách chủ động và tích cực, mang tính phối hợp và liên kết nhiều hơn, các doanh nghiệp Việt Nam cần tập trung vào các ngành sản xuất mũi nhọn như giày dép, dệt may, điện tử, phần mềm và chế biến thực phẩm, hải sản…để, một mặt, giữ vững thị trường trong nước; mặt khác, nâng cao năng lực cạnh tranh, trở thành công xưởng hoặc tham gia chuỗi cung ứng giá trị, tạo nhiều sản phẩm xuất khẩu sang các nước trong và ngoài AEC.
Đặc biệt, về tổng thể, cần chú ý triển khai các giải pháp chủ yếu sau: Thứ nhất, kết hợp chặt chẽ bàn tay nhà nước với bàn tay thị trường, coi trọng tính đồng bộ, hài hòa của các mục tiêu, loại công cụ chính sách và sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng hữu quan, và tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất cho kinh tế tư nhân phát triển.
Thứ hai, nâng cao chất lượng công tác thông tin, dự báo, phản biện và chủ động các phương án và giải pháp phòng ngừa, ngăn chặn khủng hoảng.
Thứ ba, coi trọng đào tạo, thu hút sử dụng và tôn vinh nhân tài, các doanh nhân, nguồn nhân lực trình độ cao và nâng cao chất lượng công tác cán bộ.
Nâng cao khả năng cạnh tranh xuất khẩu của doanh nghiệp Hà Nội trong quá trình tham gia cộng đồng kinh tế ASEAN (AEC) (PGS.TS Hoa Hữu Lân – Viện Nghiên cứu Phát triển kinh tế-xã hội Hà Nội)
Xét về cơ hội đối với các doanh nghiệp xuất khẩu Hà Nội. AEC sẽ mở rộng trao đổi hàng hóa, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp Hà Nội đẩy mạnh xuất khẩu. Việc xóa bỏ thuế nhập khẩu với mức 89% hiện nay về mức 0%, là cơ hội cho doanh nghiệp Hà Nội có điều kiện giảm chi phí nhập khẩu, tăng giá trị xuất khẩu không chỉ trong thị trường ASEAN mà còn mở rộng thị trường xuất khẩu thông quá các hiệp định thương mại tự do (FTA) với Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Australia, New Zealand, Ấn Độ theo công thức (FTA ASEAN+1+3+5...)
PGS.TS Hoa Hữu Lân – Viện Nghiên cứu Phát triển kinh tế-xã hội Hà Nội
Xét về thách thức đối với các doanh nghiệp xuất khẩu Hà Nội. Thứ nhất, khi tham gia vào AEC, DN xuất khẩu HN sẽ gặp phải sức ép cạnh tranh rất lớn, trong đó đáng chú ý là sức ép từ hàng hóa nhập khẩu, cạnh tranh về du lịch đầu tư của các nước ASEAN.
Thứ hai, khi tham gia AEC, các biện pháp phòng vệ thương mại có xu hướng gia tăng, trong đó đáng chú ý là quy tắc xuất xứ, phải có tỷ lệ nhập khẩu nội khối là 40% mới được hưởng ưu đãi, trong khi đó, phần lớn DN Hà Nội nhập khẩu nguyên liệu ngoài khu vực ASEAN.
Thứ ba, lợi thế cạnh tranh về giá cả xuất khẩu của các doanh nghiệp Hà Nội hiện nay còn cao không chỉ tăng đầu vào từ chi phí nhập khẩu nguyên liệu, cước phí vận chuyển từ bên ngoài mà còn tăng chi phí từ biến động về giá điện, xăng dầu trong nước.
Thứ tư, lợi thế cạnh tranh về nguồn lực (vật liệu và nhân lực) của các DN Hà Nội hiện nay không chỉ thấp hơn so với các doanh nghiệp trong khu vực mà còn một số chỉ số còn thấp so với các DN của các địa phương trong nước.
Để nâng cao năng lực cạnh tranh xuất khẩu của doanh nghiệp Hà Nội trong qus trignh tham gia cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC) vào cuối năm 2015, Hà Nội cần quan tâm và thực hiện đồng bộ các giải pháp vĩ mô và vi mô sau: Hoàn thiện cơ chế, chính sách liên quan đến lộ trình cắt giảm thuế, nâng cao khả năng cạnh tranh của DN theo yêu cầu của AEC, tăng cường tuyên truyền về quá trình tất yếu tham gia AEC đối với các DN, hoàn thiện môi trường kinh doanh, tạo điều kiện hỗ trợ về xuất-nhập khẩu, vốn, thiết bị công nghệ, nguồn nhân lực đối với các DN. Hiện đại hóa và đầu tư đồng bộ cơ sở hạ tầng thương mại, hạ tầng kỹ thuật.
Về giải pháp vi mô, các DN cần tập trung trong cải thiện và nâng cao chất lượng sản phẩm, tăng cường khả năng cạnh tranh của DN, đào tạo và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, phát triển công nghiệp hỗ trợ, giảm thiểu nhập khẩu, giảm chi phí thành sản xuất.
Để thực hiện hiệu quả các giải pháp vĩ mô và vi mô trên đây, DN xuất khẩu cần lưu ý 5 bước cần triển khai trước thời điểm cộng đồng kinh tế ASEAN bắt đầu có hiệu lực từ cuối năm 2015. Thứ nhất, thay đổi tư duy trong hội nhập. Thứ hai, nhạy bén trong tìm kiếm và nắm bắt cơ hội. Thứ ba, cả thiện và phát huy năng lực, áp lực bị “đào thải”trong sân chơi AEC sẽ rất cao nếu DN không chịu cải thiện hoặc cải thiện chưa tới để tăng năng lực cạnh tranh. Thứ tư, làm tốt ngay trên sân nhà. Thứ năm, liên kết phát triển.
“Thủ đô Hà Nội và vấn đề hội nhập kinh tế ASEAN” (Tham luận của PGS.TS Nguyễn Thường Lạng-Đại học Kinh tế Quốc dân)
Hà Nội có nhiều lợi thế phát triển như vị trí địa-chính trị quan trọng trong khu vực, là cửa ngõ đi vào ASEAN. Hà Nội có mỗi quan hệ và tính kết nối cao với Thủ đô và các thành phố trong ASEAN, châu Á và cả thế giới. Bên cạnh đó, Hà Nội có mối quan hệ chặt chẽ với các địa phương khác trong cả nước và là trung tâm chính trị, hành chính, kinh tế và văn hóa-xã hội của cả nước. Hà Nội có khả năng thu hút mạnh các nguồn lực về con người, tài chính không chỉ ở trong nước mà còn cả trong khu vực và thế giới. Hà Nội có cơ sở vật chất và hạ tầng cơ sở phát triển cao cho nên có khả năng đáp ứng được những yêu cầu khắt khe của các nhà đầu tư trong và ngoài nước đến để sinh sống và kinh doanh lâu dài. Hà Nội là một trong những thành phố đi đầu ở Việt Nam trong hội nhập kinh tế ASEAN.
PGS.TS Nguyễn Thường Lạng-Đại học Kinh tế Quốc dân
Về thương mại, dòng hàng hóa xuất khẩu từ các nước ASEAN vào Hà Nội có xu hướng tăng lên đặc biệt hàng nông sản và các mặt hàng tiêu dùng khác của Thái Lan không chỉ trong siêu thị mà còn cả trong các cửa hàng tư nhân. Về đầu tư, nhiều nhà đầu tư ASEAN đã đầu tư vào Hà Nội vào các lĩnh vực như bất động sản đặc biệt là đầu tư của đối tác Singapore vào hệ thống căn hộ cao cấp và văn phòng cho thuê, đầu tư của Thái Lan vào khách sạn cao cấp ở Hà Nội.
Về dịch vụ, nhiều nhà kinh doanh dịch vụ ASEAN đã thiết lập các cơ sở cung ứng dịch vụ tại Việt Nam như dịch vụ giáo dục hay bảo hiểm, du lịch.
Việc hội nhập kinh tế ASEAN có cả tác động tích cực và tiêu cực đến sự phát triển của Hà Nội đặc biệt trong giai đoạn 2016-2025 tầm nhìn đến năm 2035 và giai đoạn Việt Nam có khả năng chuyển đổi thành công mô hình tăng trưởng, chuẩn bị đầy đủ các tiền đề để cất cánh nền kinh tế, trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại. Thủ đô Hà Nội là thành phố đi tiên phong trong khai thác các tác động tích cực và giảm thiểu các tác động tiêu cực để không chỉ phát triển thủ đô mà còn để tham chiếu đối với các địa phương khác trong cả nước hoặc Thủ đô của các nước ASEAN khác.
Các giải pháp mang tính tổng thể Thủ đô Hà Nội nên áp dụng là Quán triệt sâu sắc đường lối hội nhập quốc tế chủ động, tích cực của Đảng Cộng sản Việt Nam đường lối hội nhập quốc tế có phạm vi ảnh hưởng của cả nước và có tính bao trùm cao cho nên Hà Nội cần quán triệt sâu sắc quan điểm của Đảng vào hoạch định cơ chế, chính sách của Thủ đô trong hội nhập.
Nâng cao nhận thức của đội ngũ cán bộ lãnh đạo, các tầng lớp dân cư thuộc địa bàn Thủ đô hiểu rõ mục tiêu tái cơ cấu kinh tế Thủ đô để hội nhập kinh tế ASEAN.
Khẩn trương thể chế hóa các nội dung của Cộng đồng chính trị-an ninh, kinh tế, văn hóa-xã hội thành các chủ trương, chính sách hội nhập của Hà Nội trong ASEAN.
Xác định vị thế quốc tế tổng thể của Hà Nội trong ASEAN. Khi vị thế quốc tế được xác định rõ ràng, các giải pháp đề xuất sẽ có tính khả thi cao hơn. Vị thế quốc tế này nên tính theo các chỉ tiêu như tỉ trọng thấp, nhập khẩu, đầu tư nước ngoài, số lượng các DN đang hoạt động có hiệu quả, số lượng ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, số chi nhánh tập đoàn xuyên quốc gia...
Cải thiện liên tục năng lực cạnh tranh cấp tỉnh của Hà Nội. Do Hà Nội có thứ tự xếp hạng năng lực cạnh tranh khá thấp cho nên việc cải thiện môi trường kinh doanh của Hà Nội cần được thực hiện hiệu quả. Với chỉ số năng lực cạnh tranh thấp, thủ đô Hà Nội cần có mục tiêu cải thiện năng lực cạnh tranh thích hợp và cần đặt mục tiêu xây dựng Hà Nội trở thành trung tâm kinh tế của cả nước và thậm chí là trung tâm kinh tế thương mại hàng đầu của ASEAN.
Phát triển các mối quan hệ về quản lý giữa Hà Nội với các cấp quản lý của các thủ đô hoặc các quốc gia.
Tham gia góp ý kiến vào hội thảo,TS. Trương Duy Hòa - Viện nghiên cứu Đông Nam Á chia sẻ:Vấn đề cộng đồng kinh tế ASEAN cũng là mục tiêu nghiên cứu của cơ quan chúng tôi và kết quả nghiên cứu được thể hiện trong các công trình cấp bộ. Chúng tôi có xuất bản 5 cuốn sách trong năm 2013.
Trong các cuốn sách, chúng tôi có đề cập tới lợi ích của các cường quốc trong khối ACE rất lớn và nhiều nước khác trên thế giới và khu vực đều quan tâm đến vị thế, vai trò của ASEAN, đây là cuộc cạnh tranh địa chiến lược, chính trị to lớn và ASEAN phải thể hiện vai trò như thế nào là vấn đề rất lớn.
TS. Trương Duy Hòa - Viện nghiên cứu Đông Nam Á Tôi thấy các bài tham luận trong hội thảo với các bài học rút ra là vô cùng sâu sắc. Và tôi xin thêm ba ý kiến là thách thức thể chế, đây là thách thức lớn nhất, hầu hết các nước đều có nền kinh tế thị trường trong khi nước ta là thị trường khá đặc biệt. Thứ hai là sự hiểu biết về cộng đồng kinh tế ASEAN của Nhân dân và cán bộ còn ít ỏi. Việc tuyên truyền phổ biến pháp luật cho các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp vừa và nhỏ. Thứ ba là thách thức về nguồnnhân lực. Người Việt Nam được đánh giá là cần cù, sáng tạo và thông minh. Châu Âu đánh giá cao bốn dân tộc ở Châu Á là người Hoa, người Nhật, người Hàn và người Việt. Trong khi ba dân tộc kia đã cất cánh thì người Việt vẫn chưa thật sự phát triển cao. Nguồn nhân lực hiện nay của chúng ta vẫn còn nhiều vấn đề, trong đó có vấn đề đào tạo, để tạo nên những công nhân kỹ thuật có trình độ cao. Chúng ta cần đầu tư nhiều hơn vào chất xám để không mất nguồn nhân lực.
TS Phạm Sỹ Liêm phát biểu ý kiến: Chúng ta không chỉ có thị trường ASEAN mà việc hội nhập quốc tế của nước ta nói chung và Thủ đô Hà Nội nói riêng đến nơi và cần phải hành động. Hiện nay mới chỉ có TP Hồ Chí Minh đươc học giả quốc tế liệt vào thành phố toàn cầu còn Hà Nội vẫn chưa được. TP toàn cầu có vai trò ra ngoài quốc gia mạnh mẽ và Trung Quốc trước đây có 10 nhưng giờ đã lên hơn 10 đô thị như thế, trong khi Việt Nam chỉ có 1.
TS Phạm Sỹ Liêm góp ý kiến
Tôi mong rằng chúng ta cần tìm hiểu có bao nhiêu chuyến bay từ HN đến ASEAN và ngược lại. Thậm chí hàng ngày Singapore hiện nay cũng có nhiều DN tìm đến Việt Nam và ngược lại Hà Nội có nhiều SV đến học tại Singapore. Hà Nội chúng ta trong vấn đề tranh thủ quốc tế còn yếu, các dự án của ngân hàng thế giới liên tục đến TP Hồ Chí Minh nhưng ở Hà Nội còn chưa nhiều.
Tôi mong rằng ủy ban nên tìm ra quan hệ thực sự của Việt Nam với ASEAN, thống kê bao nhiêu người các nước ASEAN đang ở Hà Nội và hàng gì của ASEAN đang bán ở Hà Nội và ngược lại. Chắc chắn dân Hà Nội sẽ rất thích mua hàng vải của Indonesia. Hà Nội nên có bản tin riêng về khu vực ASEAN hàng ngày để các DN và người dân hiểu hơn về khu vực.
TBT Báo Kinh tế & Đô thị Nguyễn Minh Đức thông tin thêm: Hiện nay, Báo Kinh tế & Đô thị đang có trang thông tin điện tử Hanoitimes, cập nhật liên tục các thông tin quốc tế và khu vực ASEAN bằng tiếng Anh. Hiện lãnh đạo Hà Nội tiếp ít nhất 2-3 đoàn trong vòng một tuần về trao đổi thông tin và hợp tác đầu tư kinh tế cũng như cung cấp thông tin đầu tư.
Nếu như chúng ta thảo luận vấn đề hội nhập ASEAN là quá trình vừa hành động vừa nhận thức thì trong thời gian qua, UBND TP Hà Nội có nhiều chương trình, kế hoạch của các ngành như đối ngoại, công thương, xuất khẩu, thương mại, xin khẳng định chúng ta hoàn toàn yên tâm Hà Nội đã chuẩn bị đầy đủ tâm thế để chúng ta hội nhập AEC và hội thảo là bước tiếp để chúng ta có thể hội nhập tốt hơn với khu vực ASEAN. Tuần trước tôi đi Thái Lan về, các bạn nhìn chúng ta với con mắt ngưỡng mộ, tại Bangkok, cà phê Trung Nguyên được đặc biệt yêu thích và riêng lĩnh vực giáo dục, người ta rất ngưỡng mộ Việt Nam. Tuy nhiên chất lượng nguồn nhân lực hiện nay cần cải thiện hơn bởi tôi thấy, buổi trưa, tại Thái Lan họ làm việc từ sáng tới chiều, chỉ ăn trưa 30 phút.
“Thị trường tài chính Việt Nam khi tham gia AEC-Cơ hội, thách thức và một số khuyến nghị” (Tham luận của ThS. Nguyễn Thị Hải Thu – Viện Chiến lược và Chính sách Tài chính)
Thị trường tài chính giữa các nước thành viên trong ASEAN hiện nay phát triển không đồng đều, do vậy lộ trình hội nhập AEC, tự do hóa thị trường tài chính theo công thức “ASEAN - X” cho phép các nước thành viên đã sẵn sàng hội nhập ngay, trong khi một số nước khác sẽ tham gia sau. Quyết định chia lộ trình tự do hóa thành các giai đoạn nhằm đảm bảo các nước thành viên có được sự chuẩn bị tốt nhất khi chính thức thành lập cộng đồng AEC vào năm 2015.
Lộ trình hội nhập tài chính của AEC được xây dựng gồm: tự do hóa dịch vụ tài chính, tự do hóa tài khoản vốn và phát triển thị trường vốn, xây dựng hệ thống thanh toán chung.
Theo lộ trình đã cam kết, đến năm 2015, Việt Nam sẽ phải mở cửa, xóa bỏ các hạn chế trong các ngành ngân hàng, bảo hiểm và các thị trường vốn. Điều này bao hàm tự do hóa 4 phương thức cung cấp thương mại dịch vụ qua biên giới như được định nghĩa trong WTO là: (i) cung cấp thương mại dịch vụ qua biên giới (phương thức 1); (ii) Tiêu dùng (sử dụng dịch vụ) ở nước ngoài (phương thức 2); (iii) Hiện diện thương mại (Phương thức 3) và (iv) Tự do dịch chuyển cá nhân (Phương thức 4). Với việc thực hiện lộ trình các cam kết từ AEC trong lĩnh vực tài chính, thị trường tài chính Việt Nam sẽ trở nên liên thông với thị trường các nước AEC, sẽ đem đến nhiều cơ hội song cũng đặt ra không ít thách thức đối với thị trường tài chính trong nước.
Về cơ hội, việc xóa bỏ rào cản và sự khác biệt giữa các quốc gia trong khối là để tạo ra thị trường bình đẳng cho các công ty trong nước với các công ty nước ngoài. Hiện nay, đối với lĩnh vực ngân hàng giới hạn tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài tối đa là 30%, đối với lĩnh vực bảo hiểm và chứng khoán là 49%.
Tuy nhiên, theo cam kết về tự do hóa dịch vụ, đến năm 2015 các nước sẽ phải mở cửa tất cả các ngành dịch vụ với mức quy định tối thiểu có 70% vốn nước ngoài tham gia. Như vậy, các nhà đầu tư từ các nước thành viên AEC có thể tham gia sâu hơn vào thị trường bảo hiểm, ngân hàng, chứng khoán của Việt Nam và ngược lại. Đây là cơ hội mở ra cho thị trường tài chính Việt Nam trên một số góc độ sau:
Thứ nhất, mở rộng cơ hội đa dạng hóa và nâng cao chất lượng sản phẩm dịch vụ tài chính, đáp ứng tốt hơn các nhu cầu vốn. Theo lộ trình đã cam kết, đến năm 2015, Việt Nam sẽ phải mở cửa, xóa bỏ các hạn chế trong các ngành ngân hàng, bảo hiểm và các thị trường vốn.
ThS. Nguyễn Thị Hải Thu – Viện Chiến lược và Chính sách Tài chínhVề cơ hội, việc xóa bỏ rào cản và sự khác biệt giữa các quốc gia trong khối là để tạo ra thị trường bình đẳng cho các công ty trong nước với các công ty nước ngoài. Hiện nay, đối với lĩnh vực ngân hàng giới hạn tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài tối đa là 30%, đối với lĩnh vực bảo hiểm và chứng khoán là 49%. Tuy nhiên, theo cam kết về tự do hóa dịch vụ, đến năm 2015 các nước sẽ phải mở cửa tất cả các ngành dịch vụ với mức quy định tối thiểu có 70% vốn nước ngoài tham gia. Như vậy, các nhà đầu tư từ các nước thành viên AEC có thể tham gia sâu hơn vào thị trường bảo hiểm, ngân hàng, chứng khoán của Việt Nam và ngược lại. Đây là cơ hội mở ra cho thị trường tài chính Việt Nam trên một số góc độ sau: Thứ nhất, mở rộng cơ hội đa dạng hóa và nâng cao chất lượng sản phẩm dịch vụ tài chính, đáp ứng tốt hơn các nhu cầu vốn.
Thứ hai, hội nhập tài chính AEC sẽ giúp các DN trong lĩnh vực ngân hàng, bảo hiểm, chứng khoán của Việt Nam mở rộng thị phần và tiếp cận các công nghệ quản trị tiên tiến. Thứ ba, tự do hóa đầu tư, tự do hóa dòng vốn sẽ tạo thuận lợi để phát triển thị trường tài chính sâu hơn.
Ngoài ra, tự do hóa tài khoản vốn sẽ tái phân bổ đầu tư từ nước giàu vốn nhưng có lợi suất sinh lợi thấp sang nước nghèo vốn nhưng có suất sinh lợi cao. Do vậy, AEC sẽ tạo ra cơ hội để Việt Nam có thể thu hút được nhiều vốn FDI hơn nữa, phục vụ cho công cuộc xây dựng và phát triển đất nước. Bên cạnh đó, tự do hóa tài khoản vốn tạo ra cơ hội đa dạng hóa rủi ro (tài sản trong nước có thể được kết hợp trong một danh mục đầu tư quốc tế rộng lớn), từ đó, giảm chi phí vốn cho các doanh nghiệp trong nước.
Tham gia cộng đồng AEC là cơ hội để thị trường tài chính Việt Nam phát triển và hoàn thiện, tuy nhiên AEC cũng đem lại không ít thách thức:
Thứ nhất, Khi AEC đi vào hoạt động, việc thực hiện cam kết AEC sẽ đặt ra không ít thách thức thị trường tài chính Việt Nam. Thứ hai, tự do hóa dịch vụ tài chính, tự do hóa tài khoán vốn có thể làm gia tăng bất ổn cho thị trường và hệ thống tài chính.
Thứ ba, tự do hóa các dịch vụ tài chính, tài khoản vốn và đầu tư cũng khiến cho tình trạng hệ thống tài chính quốc gia và nền kinh tế sẽ chịu nhiều tác động từ các diễn biến kinh tế tài chính của các nền kinh tế khác.
Thứ tư, rủi ro tài chính đối với các khoản nợ nước ngoài không kiểm soát. Việt Nam cũng như các nước đang phát triển khác đều có nhu cầu vay vốn từ bên ngoài nhằm phát triển kinh tế - xã hội.
Thứ năm, những thách thức đối với năng lực của hệ thống giám sát: Với một thị trường chung cho toàn khu vực ASEAN, việc nhận diện và giám sát rủi ro hệ thống tài chính là yêu cầu thiết yếu ở mọi quốc gia, nhất là các nước mới phát triển thể chế tài chính thị trường. Tại Việt Nam, giám sát dựa trên rủi ro còn chưa được chú trọng, công cụ phục vụ giám sát vẫn còn chưa đầy đủ.
Như vậy, việc tham gia AEC mang lại một số cơ hội cũng như thách thức cho thị trường tài chính Việt Nam. Để có thể tận dụng được những cơ hội này và hạn chế thách thức thì một số giải pháp cần được tập trung hướng tới, cụ thể:
Đối với cơ quan quản lý Nhà nước, tăng cường và không ngừng kiện toàn tổ chức, nâng cao năng lực cán bộ trong môi trường kinh tế vận hành theo thông lệ quốc tế.
Tăng cường tuyên truyền cho các doanh nghiệp các thông tin về cộng đồng kinh tế ASEAN, về lộ trình, về những việc cần phải thực hiện cũng như các thách thức và cơ hội mà AEC mang lại cho nền kinh tế nói chung và cho thị trường tài chính nói riêng. Các cơ quan chuyên ngành cần có đánh giá riêng để từ đó có các chính sách phát triển phù hợp.
Nâng cao năng lực giám sát thị trường tài chính nhằm kịp thời đối phó với những biến động của dòng vốn, những ảnh hưởng lây lan từ khủng hoảng tài chính của một nước trong khu vực.
Đối với hiệp hội ngành nghề, Tiếp tục đẩy mạnh vai trò cầu nối giữa doanh nghiệp và các cơ quan quản lý, tạo điều kiện kết nối giao lưu giữa các doanh nghiệp hội viên; tăng cường phổ biến thông tin hội nhập về pháp luật của các nước, sở hữu trí tuệ, sở hữu công nghiệp, quản lý chất lượng, các quy tắc xuất xứ... cho doanh nghiệp hội viên; hỗ trợ DN xây dựng thương hiệu.
Tổ chức rất nhiều các chương trình xúc tiến thương mại - đầu tư theo thị trường, ngành hàng, lĩnh vực kinh doanh cụ thể để nâng cao khả năng tiếp cận thị trường trong và ngoài nước cũng như hỗ trợ doanh nghiệp tiếp thị thương hiệu của sản phẩm, doanh nghiệp tới các thị trường xuất khẩu trọng điểm.
Bên cạnh đó, triển khai các hoạt động cung cấp và tư vấn cho các doanh nghiệp về pháp luật kinh doanh, các kiến thức về hội nhập kinh tế quốc tế cũng như kinh nghiệm đối phó với các vụ kiện quốc tế, các rào cản thương mại của các thị trường xuất khẩu.
Đối với doanh nghiệp, cần phải chủ động nghiên cứu, tìm hiểu các quy định về thị trường tài chính theo thông lệ quốc tế, về mục tiêu và lộ trình của AEC về hội nhập tài chính.
Cần chủ động đầu tư, đổi mới trang thiết bị công nghệ theo chiều sâu, đào tạo, nâng cao tay nghề và năng lực của người lao động để giảm chi phí lao động… có như vậy thì chi phí sản xuất mới có thể giảm được, từ đó có thể thu hút đầu tư.
Cần chủ động tạo sự liên kết, gắn bó giữa các doanh nghiệp, nhất là sự liên kết giữa các doanh nghiệp vừa và nhỏ với các doanh nghiệp lớn, nhằm giảm thiểu các rủi ro cũng như phá sản hàng loạt của các doanh nghiệp này do sự cạnh tranh khốc liệt trong quá trình tham gia AEC.
Cần có chiến lược phát triển quan hệ lâu dài với các đối tác trong khu vực. Doanh nghiệp cần coi trọng đầu tư đổi mới công nghệ, năng lực quản lý, tăng chất lượng dịch vụ tài chính; cần nghiên cứu kỹ lưỡng thị trường các nước trong khu vực để có chiến lược thâm nhập thị trường tài chính các nước trong khu vực phù hợp.
“Việt Nam gia nhập cộng đồng kinh tế ASEAN và tác động đến sự phát triển của thị trường BĐS Hà Nội” (PSG.TS Vũ Thị Minh, ThS. Nguyễn Thanh Lâm – Trường ĐH Kinh tế Quốc dân)
Sự ra đời của Cộng đồng kinh tế ASEAN (AEC) vào 31/12/2015 sẽ tác động sâu rộng đến nền kinh tế Việt Nam nói chung và thị trường Bất động sản (BĐS) nói riêng, đặc biệt là thị trường BĐS Thủ đô Hà Nội-Trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa-xã hội của Việt Nam. Tham luận tập trung vào một số tác động của việc Việt Nam gia nhập AEC đến sự phát triển của thị trường BĐS thành phố Hà Nội theo từng phân khúc thị trường, dựa trên nguồn số liệu thứ cấp, sử dụng phương pháp phân tích, tổng hợp và dự báo về diễn biến thị trường BĐS trong thời gian gần đây.
Thị trường BĐS Hà Nội trong những năm qua có nhiều tín hiệu phát triển tích cực. Các dư địa để thúc đẩy thị trường phát triển rất lớn nhờ có các yếu tố tác động như quy hoạch và sự hoàn thiện của hệ thống cơ sở hạ tầng, chính sách của nhà nước, các yếu tố nước ngoài đặc biệt là dòng vốn FDI.
PSG.TS Vũ Thị Minh- Trường ĐH Kinh tế Quốc dânVới việc Việt Nam trở thành thành viên AEC vào cuối 2015, thị trường BĐS Hà Nội sẽ là một trong những điểm đến thu hút nhất đối với nhà đầu tư nước ngoài ở các phân khúc BĐS nhà ở và thương mại. Có thê dự báo một số tác động của việc gia nhập AEC đến các phân khúc thị trường BĐS Hà Nội như sau:
Một là, AEC góp phần thu hút vốn FDI nội khối vào lĩnh vực BĐS Hà Nội đồng thời cũng tạo điều kiện cho các doanh nghiệp BĐS Hà Nội tìm kiếm cơ hội đầu tư sang các nước khác.
Hai là, AEC góp phần gia tăng cầu BĐS nhà ở của người ASEAN đến làm việc tại Hà Nội, góp phần giải quyết lượng BĐS nhà ở tồn kho tại các phân khúc trung và cao cấp, nâng tỉ lệ hấp thu hàng hóa nhà ở và tính thanh khoản của thị trường này.
Ba là, AEC sẽ thúc đẩy cải thiện và phát triển thị trường BĐS thương mại (văn phòng cho thuê, mặt bằng bán lẻ, trung tâm thương mại, khách sạn) và BĐS công nghiệp.
Khi Việt Nam trở thành thành viên AEC, thị trường BĐS Việt Nam nói chung và Hà Nội nói riêng sẽ có nhiều cơ hội và tiềm năng cho các phân khúc thị trường BĐS phát triển. Tuy nhiên, để tận dụng những lợi thế cho phát triển thị trường BĐS, trong thời gian tới cần phải có những bước đột phá về cơ chế, chính sách và chú ý các vấn đề sau:
Một là, huy động nguồn vốn FDI trong nội khối ASEAN trong đầu tư BĐS trong thông hoạt động M&A BĐS bằng việc hoàn thiện khung pháp lý cho hoạt động M&A trong lĩnh vực BĐS. Đây là vấn đề quan trọng, cần nhanh chóng đưa ra một văn bản hướng dẫn thống nhất dành riêng để điều tiết hoạt động M&A.
Hai là, Chính phủ cần nhanh chóng hoàn thiện và lấp đầy khoảng trống về pháp lý đối với thị trường BĐS. Ba là, đối với Thành phố Hà Nội, cần có chiến lược và giải pháp cụ thể nhằm tận dụng sự gia nhập AEC để phát triển các phân khúc thị trường BĐS khác nhau nhằm khai thác lợi thế về vị trí BĐS - vị trí trung tâm kinh tế, Thủ đô của đất nước.
Bốn là, các doanh nghiệp kinh doanh BĐS nên nhanh chóng chuẩn bị các điều kiện để tận dụng cơ hội hội nhập AEC thông qua việc nâng cao tính chuyên nghiệp trong kinh doanh. Tóm lại, Hội nhập AEC sẽ mang lại nhiều cơ hội cho sự phát triển của thị trường BĐS Thủ đô Hà Nội. Tuy nhiên, các cơ hội này có được tận dụng hay không phụ thuộc rất nhiều vào quan điểm, cách nhìn nhận và sự chuẩn bị để đón nhận cơ hội của các chủ thể tham gia thị trường BĐS.
Tham gia góp ý kiến, Phó Chủ tịch Hội DN Trẻ Hà Nội Nguyễn Thị Lan Hương cho biết: Hiệp hội chúng tôi rất tự hào là các DN của Thủ đô. Rất nhiều chính sách hỗ trợ cho cộng đồng doanh nghiệp xuất khẩu thương mại, mang sản phẩm đến thị trường nước ngoài khi chi phí eo hẹp, thủ công mỹ nghệ ra thị trường nước ngoài của Hà Nội được yêu thích. Nhiều sản phẩm công nghệ của Việt Nam như đồ chơi Tosy được yêu thích tại Mỹ. Hà Nội tập trung rất nhiều chất xám hàng đầu Việt Nam và gần đây tập đoàn Samsung đã chuyển trung tâm của họ sang Việt Nam và lựa chọn Hà Nội.
Phó Chủ tịch Hội DN Trẻ Hà Nội Nguyễn Thị Lan Hương
Tôi rất mong TP có nhiều chính sách hỗ trợ cho DN nhất là ngành CNTT. Và khi gia nhập ASEAN, WTO... chúng tôi rất lo lắng và cảm thấy nó ngay sau lưng mình rồi và chúng tôi cũng xác định đó là cơ hội của mình với thị trường 600 triệu dân và chúng tôi có thể có chi nhánh đặt tại ASEAN bán hàng sang thị trường rộng lớn của Trung Quốc. Chưa kể, chúng tôi có thể mua máy móc thiết bị của Malaysia, Thái Lan với chất lượng tốt hơn. Chất lượng lao động của Việt Nam cần có bước cọ sát để có thể phát triển mạnh như Malaysia, Indonesia.
Lo lắng nhất là chúng tôi phải cạnh tranh trên mọi mặt, đặc biệt là hàng tiêu dùng, hàng bán lẻ... cảm giác mất thị phần luôn là nỗi lo thường trực vì từ bây giờ nhiều quốc gia ASEAN đã đổ vào thị trường Việt Nam. Nhưng nếu không có cạnh tranh thì DN Việt Nam sẽ không có sự bứt phá để thay đổi. Quan trọng là chúng ta định vị được chúng ta ở đâu trong thị trường kinh tế quốc tế.
Ông Nguyễn Tuấn Hải - Phó Chủ tịch Hiệp hội DN Hà Nội kiến nghị: Kinh tế của Hà Nội ngày càng trẻ, tri thức và năng động mặc dù trong bối cảnh thế giới và khu vực thời gian vừa qua có nhiều thách thức. Chúng tôi có vài kiến nghị cụ thể như sau: Về chế độ thông tin, chúng tôi thấy rằng có nhiều thông tin hơn nhưng cũng mong chế độ thông tin từ cộng đồng DN nên có từ hai phía, về phía DN chúng tôi sẽ có hành động thiết thực hơn để tiếp cận thông tin.
Ông Nguyễn Tuấn Hải - Phó Chủ tịch Hiệp hội DN Hà Nội Hà Nội cần có chủ trương mạnh mẽ hơn nữa để giúp các DN Hà Nội. Mối liên kết giữa nhà khoa học, phân tích và DN cần được nâng lên nữa. Với 500 hội viên của Hiệp hội DN Hà Nội, từ các chủ trương đúng đắn của TP, Hiệp hội DN Hà Nội đã từng tổ chức sự kiện lớn vào năm 2007 là giải thưởng các doanh nhân xuất sắc nhất ASEAN và Hiệp hội cũng có mối quan hệ kinh doanh hợp tác chặt chẽ với các nước ASEAN để có cơ sở hiệp hội đón nhận những hội nhập một cách nhanh nhất với cộng đồng DN Thủ đô.
Phát biểu kết luận tại hội thảo, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Ngọc Tuấn nhấn mạnh: Năm năm qua, kinh tế Thủ đô tiếp tục có bước phát triển khá. Tổng sản phẩm trên địa bàn có mức tăng trưởng bình quân 5 năm 2011-2015 dự kiến tăng 9,23%, gấp 1,58 lần mức tăng bình quân chung của cả nước. Cơ cấu kinh tế tiếp tục chuyển dịch theo hướng tích cực. Lạm phát được kiểm soát, chỉ số giá hàng tiêu dùng giảm nhanh từ 17,1% năm 2011 xuống còn khoảng dưới 6% năm 2015. Ngành dịch vụ tiếp tục có mức tăng trưởng cao, bình quân 5 năm, giá trị gia tăng dự kiến tăng 9,97%; kim ngạch xuất khẩu tăng 8,1%; kim ngạch nhập khẩu tăng 3,7%. Các ngành dịch vụ chất lượng cao và trình độ cao có mức tăng trưởng cao hơn mức tăng chung của cả ngành. Trong 7 tháng năm 2015 tổng mức giao dịch bất động sản là khoảng 11050 giao dịch bằng cả năm 2014 và giao dịch với mức độ cao nhất, hàng tồn kho giảm mạnh. Thu ngân sách vào khoảng 20-21% tổng thu ngân sách của cả nước, giao thông có nhiều chuyển biến, an sinh xã hội được đảm bảo, chỉ số năng lực cạnh tranh các tỉnh thành phố tăng đến 7 bậc, giữ vị trí 26 và chỉ số cải cách hành chính của TP đã lên vị trí thứ 3.
Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Ngọc Tuấn phát biểu kết luận hội thảo.
Tuy nhiên, kinh tế Thủ đô phát triển chưa toàn diện, chưa tương xứng với vị thế, tiềm năng, thế mạnh của Thủ đô; chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh còn thấp. Tốc độ tăng trưởng kinh tế đạt thấp hơn 5 năm trước, tăng trưởng công nghiệp dịch vụ, xuất khẩu xu hướng chậm dần, chưa lấy lại được đà tăng trưởng, Hội nhập kinh tế quốc tế và khu vực chưa sâu, liên kết phát triển vùng hiệu quả còn hạn chế.
Năm năm tới, dự báo tình hình thế giới, khu vực có những thay đổi nhanh chóng và tiếp tục diễn biến phức tạp. Kinh tế thế giới dự báo phục hồi chậm, không đồng đều và còn nhiều khó khăn. Khu vực Châu Á - Thái Bình Dương vẫn là trung tâm phát triển năng động. Vai trò trung tâm kết nối của Hiệp hội ASEAN trong các thiết chế khu vực tiếp tục được khẳng định nhưng còn nhiều thách thức. Mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội Thủ đô giai đoạn 2016 – 2020 là: huy động tối đa sức mạnh tổng hợp của Thủ đô và cả nước, xây dựng, phát triển Thủ đô Hà Nội ngày càng giàu đẹp, văn minh, hiện đại, xứng đáng với vai trò là trung tâm chính trị - hành chính quốc gia, trung tâm lớn về văn hóa, khoa học, giáo dục, kinh tế và giao dịch quốc tế; là động lực phát triển của Vùng đồng bằng sông Hồng và cả nước.
Trong đó, định hướng chủ đạo về hợp tác trong nước và hội nhập quốc tế Thủ đô trong 5 năm tới được xác định là: Tranh thủ sự giúp đỡ, chủ động phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành Trung ương, nhất là trong những vấn đề liên quan đến cơ chế, chính sách đặc thù và triển khai các chủ trương, chính sách phát triển nhanh và bền vững trên địa bàn Thành phố. Tăng cường liên kết, hợp tác với các tỉnh, thành phố trong cả nước, tích cực hội nhập kinh tế, văn hóa - xã hội trong khu vực và trên thế giới với tư cách là Thủ đô, thành viên Cộng đồng chung ASEAN.
Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Ngọc Tuấn khẳng định: “Cộng đồng kinh tế ASEAN (AEC) được thành lập nhằm tạo dựng một thị trường chung duy nhất và cơ sở sản xuất thống nhất giữa các quốc gia thành viên ASEAN, thúc đẩy sự lưu chuyển tự do của hàng hóa, dịch vụ, đầu tư, lao động chất lượng cao, có tay nghề... Mục tiêu của AEC là thúc đẩy phát triển kinh tế một cách công bằng, thiết lập khu vực kinh tế có năng lực cạnh tranh cao và thúc đẩy sự thịnh vượng chung cho cả khu vực; tạo sự hấp dẫn với đầu tư – kinh doanh từ bên ngoài.
Hôm nay chúng ta mới chỉ đề cập tới việc hình thành cộng đồng kinh tế ASEAN và chúng ta đã kí 10 hiệp định tự do thương mại và tới đây là TTP, EU... và hội nhập kinh tế quốc tế là một xu hướng tất yếu. Đây vừa là cơ hội cũng vừa là thách thức đặt ra cho Việt Nam và Hà Nội nhưng cũng cần có đánh giá đúng, đầy đủ để chúng ta có định hướng trong giai đoạn sắp tới. Hiện nay Hà Nội có tổng số vốn đầu tư nước ngoài là 26,5 tỷ đô la, đứng thứ 3 của toàn quốc.
Việc hình thành Cộng đồng kinh tế chung ASEAN sẽ mở ra nhiều cơ hội mới cho nền kinh tế Việt Nam; với quy mô trên 600 triệu dân, ASEAN hứa hẹn là một thị trường đầy tiềm năng và hấp dẫn mà các doanh nghiệp Việt Nam cần hướng tới. Tuy nhiên, bên cạnh đó nền kinh tế Việt Nam sẽ đối mặt với nhiều thách thức: sản xuất, tiêu thụ sản phẩm; thị trường xuất, nhập khẩu; năng lực cạnh tranh của nền kinh tế nói chung và doanh nghiệp nói riêng… Liệu rằng Việt Nam có thể tận dụng tốt cơ hội này để phát huy tiềm năng kinh tế để trở thành một trong những đầu tàu kinh tế của ASEAN trong sản xuất, cung cấp hàng hóa, dịch vụ, hay nền kinh tế Việt Nam sẽ mất đi khả năng sản xuất và cạnh tranh và tự biến mình trở thành thị trường tiêu thụ sản phẩm cho các nước khác trong khu vực.
Với vị thế là Thủ đô, trung tâm chính trị - hành chính quốc gia, trung tâm lớn về văn hóa, giáo dục - đào tạo, khoa học - công nghệ, kinh tế và giao dịch quốc tế của cả nước, Hà Nội chắc chắn sẽ đối diện với những cơ hội và thách thức, thuận lợi và khó khăn trong phát triển kinh tế - xã hội và khẳng định vai trò đi đầu, tiên phong, góp phần thúc đẩy nền kinh tế Việt Nam đạt được mục tiêu phát triển bền vững, tận dụng tốt lợi thế hội nhập Cộng đồng kinh tế ASEAN.
Trên tinh thần đó, chúng tôi cho rằng, Hội thảo cấp Thành phố “Cộng đồng kinh tế ASEAN và tác động tới phát triển KT-XH Hà Nội” hôm nay là một diễn đàn khoa học rất có ý nghĩa và tầm quan trọng thiết thực trong bối cảnh Hà Nội đang cùng cả nước đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa – hiện đại hóa, chủ động và tích cực hội nhập quốc tế và khu vực. Trong hội thảo này, thông qua các tham luận và ý kiến phát biểu của các nhà khoa học, nhà quản lý, đại diện các doanh nghiệp, chúng ta đã có thêm hiểu biết, kiến thức, thông tin về Cộng đồng kinh tế ASEAN, cơ hội và thách thức, thuận lợi và khó khăn, tiềm năng và nguồn lực đối với phát triển kinh tế - xã hội Thủ đô.
Thay mặt lãnh đạo Thành phố, tôi rất hoan nghênh và thể hiện sự trân trọng những ý kiến đóng góp của quý vị đại biểu đến tham dự hội thảo, đặc biệt là những kiến nghị, đề xuất, giải pháp nêu ra trong cuộc hội thảo khoa học này là hết sức quý báu. Sau cuộc hội thảo này Thành phố sẽ tiếp thu ý kiến đóng góp, kiến nghị của quý vị. chỉ đạo các sở, ban ngành có liên quan trong việc xây dựng kế hoạch, cơ chế, chính sách, biện pháp thiết thực hiệu quả, góp phần cùng cả nước tham gia tích cực Cộng đồng kinh tế ASEAN.
![[Ảnh] Tổng Bí thư Tô Lâm làm việc với Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội](https://static.kinhtedothi.vn/200x113/images/upload//2024/11/275eb58461-f5ad-422b-a912-1db683083952.jpg "[Ảnh] Tổng Bí thư Tô Lâm làm việc với Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội")
