CPI THÁNG 2 TRONG 12 NĂM QUA (%)

Nguồn: Tổng cục Thống kê

Cầu giảm, tác động không nhỏ đến CPI

Nhận diện ở góc độ hệ số giữa tốc độ tăng của tháng 2 so với tốc độ tăng của tháng 1, hệ số của năm nay là 1,06 lần, thấp thứ 2 so với hệ số tương ứng trong 12 năm qua và thấp tương đối xa so với hệ số trên 1,8 lần bình quân trong 11 năm trước đó.

CPI tháng 2 tăng thấp, một phần do người dân thắt chặt chi tiêu.Trong ảnh: Mua hàng tại Siêu thị Hapro Giảng Võ.Ảnh:  Thanh Hải

Nhận diện ở góc độ tốc độ tăng giá cụ thể của các nhóm hàng hoá và dịch vụ tiêu dùng, thì sau 2 tháng, trong 14 nhóm, có 2 nhóm tăng cao hơn tốc độ chung. Trong các nhóm này, việc tăng cao hơn của nhóm thuốc và dịch vụ y tế chủ yếu do việc thực hiện lộ trình giá thị trường đối với nhóm này ở các địa phương trong tháng 1. Nhóm thực phẩm có tốc độ tăng giá 5,02%. Đây là nhóm có thể duy trì tốc độ tăng cao trong năm nay và lặp lại chu kỳ sau 2 năm tăng rất cao mới có 1 năm tăng thấp hơn. Các nhóm còn lại tăng thấp hơn. Riêng nhóm bưu chính viễn thông tiếp tục giảm nhẹ (0,08%).

Như vậy, dù nhận diện dưới góc độ nào, CPI tháng 2 và 2 tháng đầu năm nay cũng tăng thấp. Đây là tin vui đối với các chủ thể thị trường. Người tiêu dùng, nhất là người có thu nhập thấp, có được cái Tết mà giá lương thực đã giảm sâu trong năm trước và tiếp tục tăng thấp trong 2 tháng đầu năm nay. Trong khi đó, giá thực phẩm tăng cao, nhưng không có tình trạng sốt giá.

Việc tăng thấp của CPI trong tháng 2 và 2 tháng đầu năm do nhiều yếu tố. Trong đó, quan trọng là do tiêu dùng của người dân "co lại". Mức tiêu dùng trong tháng 2 có tăng nhưng không tăng cao như các năm trước. Các địa phương, nhất là các trung tâm lớn như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh đã chuẩn bị một lượng hàng thiết yếu lớn, mở rộng địa bàn để sẵn sàng can thiệp khi có sốt giá. Bên cạnh đó, trong gần 2 tháng qua, tốc độ tăng tín dụng giảm 0,16%, trong khi số huy động tiết kiệm tăng 1,2%...

Gia tăng yếu tố tác động lên mục tiêu lạm phát

Tuy CPI 2 tháng đầu năm tăng thấp hơn nhiều năm trước, nhưng  các cơ quan chức năng vẫn phải thận trọng với lạm phát. Mục tiêu cả năm đề ra là CPI tăng thấp hơn năm trước (6,5% so với 6,81%), trong khi sau 2 tháng đã cao hơn (tăng 2,59% so với tăng 2,38%). Để cả năm tăng 6,5%, thì 10 tháng còn lại chỉ còn được tăng 3,81%.

Như vậy, bình quân 1 tháng tăng 0,37%. Dư nợ tín dụng theo định hướng của năm 2013 cao hơn năm trước (12% so với 8,61%). Ngoài lượng vốn phải bỏ ra để giải quyết các điểm nghẽn tồn đọng từ các năm trước (nợ xấu, tồn kho, bất động sản), để tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, hỗ trợ thị trường nhằm thực hiện mục tiêu tăng trưởng cao hơn (5,5% so với 5,03%), còn phải có lượng vốn không nhỏ để tái cơ cấu nền kinh tế, thực hiện 3 khâu đột phá chiến lược mà những năm trước khởi động còn chậm.

Năm 2012, CPI tăng thấp hơn năm 2011 có một phần quan trọng do giá lương thực giảm sâu, giá thực phẩm tăng rất thấp, giá USD giảm..., nhưng năm nay có thể diễn biến theo chiều hướng ngược lại, gây áp lực cho mục tiêu kiềm chế lạm phát.

Việc thực hiện lộ trình giá thị trường sẽ còn tiếp tục đối với giá điện, giá xăng dầu, dịch vụ y tế. Đây là việc làm cần thiết và đúng hướng, nhưng nếu không có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành, giữa T.Ư và địa phương, không cẩn trọng về liều lượng tăng, thời điểm tăng sẽ rất dễ cộng hưởng với tâm lý kỳ vọng lạm phát... làm cho lạm phát tăng cao dễ quay trở lại. Đó là chưa kể đến mặt bằng giá thế giới có thể tăng lên và sẽ kéo mặt bằng giá trong nước lên theo.

Nếu tỷ giá tăng còn làm cho giá nhập khẩu tính bằng VND bị tăng kép… Vì vậy, trong các tháng tiếp theo cần hết sức thận trọng trong việc điều hành chính sách tiền tệ,  tỷ giá, thực hiện lộ trình giá thị trường...