Cụ bà cầu cứu sau khi thực hiện “hợp đồng giả cách” sang tên đất

Theo phản ánh của cụ Lê Thị Dọn, nhà đất có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số 17717, cấp ngày 19/7/2023, có diện tích 1339,3 m², thửa đất số 1568, tờ bản đồ số 9, tại phường Hòa Lợi, thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương là tài sản của cụ và do cụ đứng tên. Bà Nguyễn Thị Hòa (SN 1981), con gái của cụ Dọn, đã sinh sống cùng cụ từ nhỏ tại căn nhà này. Trong hoàn cảnh không có nơi thờ cúng ông bà và vì bản thân đã già yếu, cụ Dọn mong muốn cuối đời có một nơi khang trang để sinh sống và thờ cúng tổ tiên.

Cụ Dọn chia sẻ tâm tư với con gái và được con gái khuyên nên sang tên nhà đất cho mình để vay ngân hàng xây dựng nhà thờ. Bà Hòa cam kết sau khi xây nhà thờ, cụ Dọn vẫn sẽ sống trong căn nhà và sẽ được con gái nuôi dưỡng đến cuối đời. Tin tưởng con, cụ Dọn đã ký các giấy tờ vào ngày 8/8/2023 trong lúc bệnh nặng và không đọc kỹ nội dung. Cụ Dọn khẳng định việc ký kết được thực hiện ngay tại nhà, không có sự chứng kiến của cơ quan đơn vị nào. Cụ cũng không giữ bất kỳ giấy tờ nào sau khi ký, vì tin rằng đây chỉ là thủ tục để bà Hòa vay ngân hàng, chứ không phải chuyển nhượng tài sản cho con gái.

Tuy nhiên, sau khi sang tên quyền sử dụng đất, bà Hòa đã xin giấy phép xây dựng và tiến hành xây dựng căn nhà mới. Sau khi công trình hoàn thành, bà Hòa bất ngờ thay đổi thái độ, cho rằng căn nhà và đất là tài sản của mình và cụ Dọn không được ở. Khi cụ Dọn hỏi lại, bà Hòa cho rằng cụ đã tặng tài sản cho bà, không còn quyền sở hữu và đã ký hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất tại Văn phòng công chứng V. vào ngày 8/8/2023.

Cụ Dọn khẳng định việc tặng cho tài sản chỉ là giả cách, vì cụ cần tiền để xây dựng nhà thờ và chỉ muốn vay ngân hàng thông qua con gái. Ý nguyện của cụ là sau khi xây nhà thờ, cụ vẫn sẽ sống trong căn nhà đó và bà Hòa sẽ phải có trách nhiệm chăm sóc, nuôi dưỡng mẹ già. Tuy nhiên, sau khi có được quyền sở hữu tài sản, bà Hòa đã không thực hiện nghĩa vụ này, hành xử thiếu đạo đức và hắt hủi cụ Dọn.

Bức xúc trước hành vi của con gái, cụ Dọn đã gửi đơn tố cáo vụ việc đến Sở Tư pháp tỉnh Bình Dương, Công an tỉnh Bình Dương, và Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Bình Dương. Ngày 26/4/2024, Sở Tư pháp Bình Dương đã làm việc với cụ Dọn để ghi nhận nội dung tố cáo liên quan đến việc công chứng hợp đồng tặng cho. Ngày 7/6/2024, Thanh tra Công an tỉnh Bình Dương đã có Văn bản số 27/HD-PX05 và ngày 12/6/2024, Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Bình Dương đã có Văn bản 1427-CV/UBKTTU hướng dẫn cụ Dọn đến TAND TP Bến Cát để giải quyết vụ việc.

Trước đó, cụ Dọn đã nộp đơn khởi kiện tranh chấp hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất tại TAND thị xã Bến Cát, yêu cầu tuyên hủy hợp đồng tặng cho tài sản với bà Hòa. Ngày 8/1/2024, TAND thị xã Bến Cát đã thông báo tiếp nhận đơn của cụ Dọn.

Trao đổi về sự việc trên, luật sư Nguyễn Thanh Biên (Đoàn luật sư TP Hồ Chí Minh) nhận định: “Bất kỳ giao dịch dân sự nào cũng phải đáp ứng đủ các điều kiện có hiệu lực theo Điều 117, Bộ luật Dân sự 2015. Trong trường hợp này, nếu cụ Dọn tặng cho tài sản để bà Hòa vay tiền xây nhà thờ vì cụ đã già và không thể tự đứng vay, hợp đồng này có dấu hiệu giả cách. Việc tặng cho tài sản không phải là ý chí tự nguyện của cụ, và hành vi của bà Hòa có dấu hiệu trái đạo đức xã hội”.