Tết Thanh minh là một ngày lễ quan trọng thể hiện nét đẹp văn hóa, tín ngưỡng thờ cúng được truyền từ ngàn đời xưa, nên rất được mọi người chú trọng. Đây không những là dịp con cháu sửa sang lại phần mộ ông bà tổ tiên trong gia đình để tỏ lòng hiếu kính, mà còn là dịp mọi người dọn dẹp, sắm sửa đồ mới trong nhà như lời cảm ơn ông bà tổ tiên đã phù hộ cho gia đình có cuộc sống ấm no, đủ đầy, cầu mong những điều tốt đẹp cho gia đình trong tương lai.
Tiết Thanh minh sẽ bắt đầu sau ngày Lập Xuân khoảng 45 ngày và sau ngày Đông là 105 ngày, nên thường rơi vào khoảng ngày 4/4 hoặc ngày 5/4 và kết thúc khoảng ngày 20/4 hoặc 21/4 (tính theo lịch dương), kéo dài trong khoảng 15 - 16 ngày.
Vì vậy, theo cách tính trên, tết Thanh minh trong năm 2024 sẽ vào ngày 4/4/2024 dương lịch, nhằm ngày 26/2/2024 âm lịch.
Một mâm cúng chỉn chu là điều cần thiết, không cần quá xa hoa chỉ cần đủ để bày tỏ lòng tri ân, tưởng nhớ những người đã khuất.
Các lễ vật thường xuất hiện khi cúng Thanh minh thường sẽ có: Đèn (nến), chè, hoa, quả, hương, rượu, nước sạch, trầu cau, mâm cỗ chay,… tùy theo chuẩn bị của gia đình.
Điều cần chú ý khi cúng ở mộ phần tổ tiên
Gia đình cần sắp xếp lễ vật ngay ngắn, cẩn thận, hoa quả. Khi hành lễ cần thắp đầy đủ nhang, đèn ở tất cả các bát hương (chỉ nên cắm 1 hoặc 3 nén hương), vái 3 lần với quan thổ công, thổ địa, mới tiến hành mời gia tiên về nhà, rồi bắt đầu đọc văn khấn. Sau đó, tiến hành dọn dẹp mộ phần và khoản tuần hương cháy được 2/3, gia đình tạ lễ, dọn đồ cúng, xin lộc, ra về.
Điều cần chú ý khi cúng tại nhà
Gia đình cần dọn dẹp nơi thờ cúng sạch sẽ và nhà cửa ngăn nắp, sạch đẹp trước khi làm lễ. Mâm lễ cúng chuẩn bị đầy đủ, theo nhu cầu của gia đình, cũng có thể chỉ thắp hương và chuẩn bị các đồ cúng đơn giản. Người làm lễ cần ăn mặc gọn gàng, lịch sự, thành kính thắp hương, vái lạy và đọc to rõ văn khấn, Sau khi cháy hết 1 tuần hương, gia đình hóa vàng và xin lộc.
Điều cần tránh khi cúng Thanh minh
Khi đi làm lễ vào ngày tết Thanh minh, các gia đình cần tránh phạm phải các vấn đề sau để không gặp vận xui, ảnh hưởng đến phúc khí.
Khi đi tảo mộ, mọi người nên giữ thái độ trang nghiêm, lịch sự không đùa giỡn, giẫm đạp, hay đá đồ cúng của người khác, và không được chỉ trỏ vào mộ phần của người khác, vì sẽ bị vận xui đeo bám và là hành vi không tôn trọng người đã khuất.
Nếu phụ nữ đang trong kỳ kinh nguyệt, hay bị bệnh phong hàn thấp khớp, và đặc biệt là phụ nữ mang thai, thì không nên đi tảo mộ. Vì cơ thể họ yếu dễ bị nhiễm khí lạnh, độc hại và năng lượng xấu ở khu vực nghĩa trang.
Hạn chế chụp ảnh kỷ niệm khi đi tảo mộ để thể hiện sự tôn trọng với không gian thiêng liêng.
Trước khi tiến hành dọn dẹp hay sửa sang phần mộ của tổ tiên, cần phải thắp nhang xin phép. Sau đó, cần dọn dẹp cỏ dại, quét bụi bẩn, sửa sang cẩn thận tránh côn trùng, động vật nhỏ bò vào. Bên cạnh đó, bạn có thể trồng thêm cây và hoa mới, đắp thêm đất cho mộ tổ tiên.
Khi dâng cúng trái cây và hoa, bạn cần chọn loại tươi và số lượng vật phẩm phải là số lẻ.
Bài viết chỉ mang tính tham khảo.
