Cướp tiệm vàng tại Đà Nẵng: nghi phạm ngoại quốc đối diện khung hình phạt nghiêm khắc

Diễn biến vụ án

Theo thông tin từ Công an thành phố Đà Nẵng cho biết, khoảng 19 giờ 45 phút ngày 26/8, tại một cửa hàng trang sức trên đường Núi Thành (phường Hòa Cường, thành phố Đà Nẵng), đối tượng đã sử dụng đục kim loại khống chế, gây thương tích cho bảo vệ, đe dọa nhân viên, sau đó dùng búa đập tủ kính và chiếm đoạt 20 sản phẩm trang sức bằng kim cương và vàng với tổng giá trị gần 833 triệu đồng. Sau khi gây án, nghi phạm nhanh chóng thay đổi trang phục, trả xe máy thuê, cất giấu tài sản để trốn tránh cơ quan chức năng.

Thiếu tướng Nguyễn Hữu Hợp - Giám đốc Công an thành phố Đà Nẵng đã chỉ đạo các lực lượng phối hợp chặt chẽ và xác lập chuyên án ngay trong đêm. Chỉ sau 14 giờ điều tra khẩn trương, đến 10 giờ 25 phút ngày 27/8, Phòng Cảnh sát hình sự phối hợp Công an phường Ngũ Hành Sơn đã bắt giữ nghi phạm khi đang lẩn trốn tại căn hộ trên đường Phạm Tứ. Tại buổi công bố và thưởng nóng sáng 28/8, Thiếu tướng Nguyễn Hữu Hợp nhấn mạnh: “Chiến công này khẳng định Đà Nẵng là điểm đến an toàn, là nơi đáng đến, đáng sống trong mắt người dân, du khách trong và ngoài nước”.

Nhận định pháp lý: hành vi cấu thành tội “Cướp tài sản”

Dưới góc độ pháp lý, hành vi của nghi phạm đáp ứng đầy đủ các dấu hiệu cấu thành tội “Cướp tài sản” theo quy định tại Điều 168 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017, 2025). Về mặt khách quan, đối tượng đã sử dụng công cụ nguy hiểm (đục kim loại, búa), trực tiếp tấn công và gây thương tích cho bảo vệ cửa hàng, đồng thời đe dọa nhân viên nhằm làm tê liệt sự phản kháng của họ để chiếm đoạt tài sản. Đây chính là hành vi dùng vũ lực và đe dọa dùng vũ lực ngay tức khắc, đặc trưng pháp lý cơ bản của tội cướp tài sản.

Về hậu quả, đối tượng đã chiếm đoạt số trang sức trị giá gần 833 triệu đồng. Con số này vượt xa mức 500 triệu đồng - ngưỡng định lượng được pháp luật quy định tại khoản 4 Điều 168 BLHS để xác định hành vi phạm tội thuộc trường hợp đặc biệt nghiêm trọng. Không chỉ dừng lại ở giá trị tài sản, việc gây thương tích cho nhân viên bảo vệ còn cho thấy mức độ nguy hiểm cao hơn, làm tăng tính chất côn đồ, coi thường pháp luật.

Về mặt chủ quan, hành vi phạm tội được thực hiện với lỗi cố ý trực tiếp: nghi phạm có sự chuẩn bị kỹ càng từ công cụ, phương tiện, đến việc nghiên cứu địa điểm gây án và tìm cách che giấu tung tích sau khi gây án. Điều này cho thấy ý chí chiếm đoạt tài sản được hình thành rõ ràng, có chủ đích từ trước, không phải hành vi bộc phát nhất thời.

Với đầy đủ các căn cứ nêu trên, hành vi của đối tượng phải được xem xét ở khung hình phạt cao nhất của tội cướp tài sản, với mức án từ 18 đến 20 năm tù hoặc tù chung thân. Ngoài hình phạt chính, pháp luật còn quy định áp dụng hình phạt bổ sung như phạt tiền, quản chế, cấm cư trú hoặc tịch thu tài sản. Đặc biệt, vì nghi phạm là người nước ngoài, Tòa án hoàn toàn có thể cân nhắc thêm hình phạt trục xuất nhằm bảo đảm an ninh trật tự sau khi đã thi hành án.

Người nước ngoài phạm tội tại Việt Nam - áp dụng nguyên tắc pháp quyền

Trong bối cảnh hội nhập quốc tế, sự hiện diện của người nước ngoài tại Việt Nam ngày càng nhiều, kéo theo những thách thức trong công tác quản lý an ninh trật tự. Vụ án này đặt ra yêu cầu phải áp dụng đúng đắn nguyên tắc xử lý tội phạm có yếu tố nước ngoài đã được quy định tại Điều 5 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017, 2025). Theo đó, mọi hành vi phạm tội xảy ra trên lãnh thổ Việt Nam, dù do công dân Việt Nam hay người nước ngoài thực hiện, đều bị xử lý theo pháp luật Việt Nam, trừ khi thuộc trường hợp được hưởng quyền miễn trừ ngoại giao, lãnh sự theo điều ước quốc tế.

Điều này khẳng định trước hết nguyên tắc chủ quyền quốc gia: lãnh thổ Việt Nam là bất khả xâm phạm về mặt pháp lý và mọi hành vi vi phạm pháp luật hình sự trên lãnh thổ này đều phải chịu sự điều chỉnh của pháp luật Việt Nam. Đồng thời, nó bảo đảm nguyên tắc bình đẳng trước pháp luật: người nước ngoài không được hưởng bất kỳ sự ưu ái nào chỉ vì quốc tịch, mà phải chịu trách nhiệm hình sự như công dân Việt Nam nếu có hành vi phạm tội.

Tuy nhiên, pháp luật Việt Nam cũng đề cao nguyên tắc nhân đạo và thượng tôn pháp luật. Người nước ngoài bị buộc tội vẫn được bảo đảm đầy đủ các quyền tố tụng: được chỉ định hoặc thuê luật sư, được hỗ trợ phiên dịch trong toàn bộ quá trình điều tra - xét xử, được tiếp xúc với cơ quan lãnh sự của nước mình để nhận sự hỗ trợ theo điều ước quốc tế. Việc bảo đảm quyền này không chỉ thể hiện trách nhiệm của Nhà nước Việt Nam với cộng đồng quốc tế, mà còn góp phần nâng cao uy tín của hệ thống pháp luật và hình ảnh một quốc gia an toàn, văn minh trong mắt bạn bè thế giới.

Trong trường hợp vụ án tại Đà Nẵng, việc xử lý nghi phạm người nước ngoài theo đúng trình tự tố tụng hình sự Việt Nam, đồng thời cân nhắc áp dụng hình phạt bổ sung là trục xuất sau khi chấp hành án, không chỉ thể hiện thái độ kiên quyết trong phòng chống tội phạm, mà còn gửi đi thông điệp rõ ràng: Việt Nam là đất nước của pháp quyền và công lý, nơi mọi hành vi coi thường luật pháp đều bị trừng trị nghiêm khắc, bất kể người đó là ai và đến từ đâu.

Thông điệp xã hội, pháp luật và khuyến nghị chính sách

Vụ án này một lần nữa khẳng định tính nghiêm minh của pháp luật Việt Nam và sự mưu trí, quả cảm của lực lượng Công an thành phố Đà Nẵng. Mọi hành vi coi thường pháp luật, dù do công dân trong nước hay người nước ngoài thực hiện, đều sẽ bị trừng trị nghiêm khắc.

Trong bối cảnh hội nhập quốc tế, việc xử lý kịp thời, đúng pháp luật không chỉ góp phần bảo vệ trật tự an toàn xã hội, mà còn củng cố niềm tin của nhân dân và cộng đồng quốc tế về hình ảnh Đà Nẵng - điểm đến an toàn, thành phố đáng sống.

Từ vụ án này có thể thấy rõ yêu cầu phải tăng cường công tác quản lý, giám sát người nước ngoài nhập cảnh, đặc biệt là những trường hợp lưu trú dài ngày với mục đích du lịch nhưng có biểu hiện bất thường. Các lực lượng công an, quản lý xuất nhập cảnh và chính quyền địa phương cần phối hợp chặt chẽ trong quản lý tạm trú để kịp thời phát hiện những nguy cơ tiềm ẩn về an ninh trật tự. Cùng với đó, các cơ sở kinh doanh vàng bạc, đá quý phải nâng cao cảnh giác, đầu tư hệ thống giám sát an ninh hiện đại và phối hợp với lực lượng chức năng khi có tình huống phát sinh. Việc tăng cường truyền thông pháp luật, nâng cao ý thức cảnh giác xã hội và khẳng định thông điệp “mọi hành vi coi thường pháp luật đều không có chỗ đứng trên lãnh thổ Việt Nam” chính là biện pháp căn cơ để ngăn ngừa tội phạm trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng hiện nay.