Phát biểu thảo luận về kinh tế - xã hội trên nghị trường sáng 1/11, Bí thư Thành uỷ TP HCM Nguyễn Thiện Nhân đề cập đến việc vừa qua các tỉnh Tây Bắc chịu ảnh hưởng nặng nề của thiên tai, lũ quét. Ông đi thăm và chứng kiến những thôn, bản bị lũ quét không còn một ngôi nhà. Đại biểu băn khoăn:"Đến bao giờ người dân mới có khả năng xây lại nhà ở, trường học".
Trong khi đó, theo thống kê năm 2016, mỗi tháng một người miền núi phía Bắc chi tiêu 2,03 triệu đồng, không có tích luỹ. Còn ở vùng thành thị, thu nhập trung bình mỗi người là 4,4 triệu đồng/tháng. Như vậy, thu nhập bà con vùng núi chỉ bằng 46% thành thị.
Từ thực tế chỉ khoảng 40% dân số Việt Nam ở thành thị, còn lại sinh sống ở vùng nông thôn 60%, Bí thư Nhân đặt vấn đề: "Làm thế nào để tăng thu nhập cho người dân vùng nông thôn, khi công nghiệp hoá không thể diễn ra nhanh ở miền núi và nông thôn".
Đặt vấn đề tăng thu nhập cho nông thôn và miền núi, Đại biểu Nguyễn Thiện Nhân dẫn số liệu thống kê gần đây cho thấy, năm 2016, xuất khẩu dầu thô trong năm 2016 đạt 2,4 tỷ USD, trong khi đó xuất khẩu gạo đạt 2,15 tỷ USD; xuất khẩu cà phê 3,3 tỷ USD; xuất khẩu thuỷ sản 7 tỷ USD; xuất khẩu quả, rau, hoa đạt 2,45 tỷ USD.Như vậy lần đầu tiên năm 2016, xuất khẩu quả, rau, hoa lớn hơn xuất khẩu dầu lửa. Nhìn lại lịch sử, năm 2005, xuất khẩu dầu lửa là 7,3 tỷ USD, gấp 31 lần xuất khẩu rau quả lúc đó là 235 triệu USD, nhưng hiện nay xuất khẩu dầu thô thấp hơn, bằng 0,98 lần xuất khẩu rau quả. Cụ thể hơn, tốc độ tăng trưởng các mặt hàng chính như dầu thô 5 năm qua giảm giá trị là 5 tỷ USD; gạo so với 5 năm trước giảm 900 triệu USD, cà phê tương đối ổn định, bình quân 3,2 tỷ USD. Tức là 5 năm qua, cà phê không tăng giá trị xuất khẩu; xuất khẩu thủy sản 5 năm qua tăng bình quân 5%/năm. Riêng quả, rau, hoa tăng bình quân 30%/năm. Dự báo năm 2020, giá trị xuất khẩu quả, rau, hoa có thể đạt đến 10 tỷ USD, tức là hơn cả giá trị xuất khẩu dầu thô lúc cao nhất.Từ đó, đại biểu có gợi ý quan trọng trong mặt hàng xuất khẩu, đó là quả, rau, hoa chưa được coi là sản phẩm chủ lực quốc gia, nhưng 5 năm qua đã chứng minh sự tăng trưởng vượt bậc về tiềm năng, xuất khẩu quả, rau, hoa nhiều hơn xuất khẩu dầu thô. Đại biểu kiến nghị nên đưa nhóm hàng quả, rau, hoa thành mặt hàng xuất khẩu chủ lực, bổ sung nhóm hàng quả, rau, hoa xuất khẩu vào 12 nhóm sản phẩm chủ lực của đất nước.
