Đại biểu Quốc hội đề xuất tử hình tội kinh doanh, sản xuất thực phẩm giả

Sáng 27/5, tiếp tục chương trình làm việc của Kỳ họp thứ 9, đại biểu Quốc hội đã thảo luận tại hội trường về dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự. Đại biểu Quốc hội vẫn có những góc nhìn khác nhau liên quan đến quy định bỏ án tử hình với một số tội danh.

Giữ án tử hình là chặng cuối cùng của hình phạt

Tham gia thảo luận, đại biểu Quốc hội Phạm Khánh Phong Lan (Đoàn TP Hồ Chí Minh) bày tỏ băn khoăn khi giảm không còn án tử hình với 4 tội danh: tham ô, nhận hối lộ, vận chuyển ma túy trái phép, sản xuất kinh doanh thuốc giả.

Đại biểu cho rằng, những tội ác này gây hậu quả nghiêm trọng nhìn thấy rõ, không cần phân tích thêm. Hiện tình hình đang ngày càng khó khăn hơn, thử thách ngày càng lớn, lực lượng chấp pháp, cơ quan hành pháp đang phải hết sức vất vả để kìm hãm những tội phạm này.

Trước thực tế đó, đại biểu Phong Lan nêu vấn đề: "Tại sao chúng ta lại giảm án? Điều này không logic. Nếu nêu nguyên nhân phải nhân văn, phải hòa nhập với thế giới, tôi không hiểu sao "lòng chợt từ bi bất ngờ" như vậy? Vì nếu chúng ta nhân văn với tội phạm thì thân nhân của những nạn nhân, những người đã chết vì các tội lỗi này họ sẽ cảm thấy như thế nào?"

Trong dự thảo Luật đã gia tăng hình phạt theo từng mức độ vi phạm, nhưng đại biểu đoàn TP Hồ Chí Minh cho rằng, vẫn cần giữ chặng cuối cùng, chặng cao nhất với các trường hợp vi phạm cực kỳ nghiêm trọng là tử hình. Điều này cũng để Nhân dân thấy Quốc hội xây dựng luật vì Nhân dân, vì xã hội, vì môi trường an toàn cho người dân.

Ngoài 4 tội danh này, đại biểu Phong Lan đề nghị phải đưa thêm khung hình phạt cao nhất là tử hình chứ không phải chung thân với tội Kinh doanh, sản xuất thực phẩm giả, đặc biệt là sữa và thực phẩm chức vì ảnh hưởng đến người yếu thế trong xã hội; ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe và niềm tin của toàn dân.

Nữ đại biểu cho rằng việc thiết kế luật cần tính toán sao cho phù hợp, tránh tình trạng xuê xoa với tội phạm bởi việc phát hiện đã khó, phát hiện rồi lại loay hoay xử lý làm sao đúng tội trạng của họ.

"Tất nhiên, án tử hình không phải giải pháp duy nhất, hay khi răn đe như vậy họ sẽ sợ không làm, nhưng ít nhất cũng góp phần lập lại trật tự và thể hiện quyết tâm không khoan nhượng, luôn quyết liệt chống lại các loại tội ác này" - đại biểu Phong Lan nêu.

Giữ tử hình với tội tham ô, tham nhũng để răn đe

Cùng quan tâm đến quy định về bỏ tử hình với một số tội danh, đại biểu Quốc hội Phạm Văn Hòa (Đoàn tỉnh Đồng Tháp) bày tỏ thống nhất nên bỏ tử hình với 6/8 tội danh. Tuy nhiên với 2 tội danh tham nhũng, hối lộ và tội Vận chuyển trái phép chất ma tuý thì nên giữ lại.

Theo đại biểu, từ trước đến nay quy định tử hình với tội tham nhũng, tham ô nhưng thực tế chưa tử hình ai. Vừa qua có một số vụ án khi Viện Kiểm sát Nhân dân đề nghị tử hình như vụ Ngân hàng SCB, thì gia đình tìm cách mang tiền ra chuộc tội.

"Tôi cho rằng tử hình với tội này sẽ răn đe, cảnh tỉnh, đặc biệt với tội tham nhũng vì chủ trương của Nhà nước là phải trừng trị thích đáng tội phạm này. Vì thế, tôi đề nghị cần để nguyên tội tử hình với hành vi tham ô, tham nhũng để phòng ngừa răn đe" - đại biểu Phạm Văn Hòa đề nghị.

Cũng theo đại biểu đoàn tỉnh Đồng Tháp, sau khi tuyên án tử hình nếu người phạm tội khắc phục hậu quả tốt thì sẽ giảm án, xuống còn chung thân, 20 năm, thậm chí còn 15 năm. Ví dụ vụ của bà Trương Mỹ Lan gây thiệt hại cả triệu tỷ đồng nếu khắc phục được thì chúng ta xây được 50% tuyến cao tốc Bắc - Nam.

Ngược lại với quan điểm trên, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (Đoàn tỉnh Hải Dương) cho rằng, việc giảm hoặc loại bỏ hình phạt này luôn gợi ra những băn khoăn về tính răn đe, khả năng phòng ngừa tội phạm cũng như tác động tâm lý xã hội.

Theo tiến trình phát triển của xã hội, từ năm 1999 đến nay, qua các lần sửa đổi, số lượng tội danh có mức hình phạt cao nhất là tử hình đã giảm từ 29 tội xuống còn 18 tội và dần thu hẹp việc áp dụng hình phạt tử hình với một số đối tượng như người chưa thành niên, phụ nữ có thai, nuôi con nhỏ, người cao tuổi... Quy định như vậy rất phù hợp với xu hướng hệ thống pháp luật quốc tế, khẳng định chính sách hình sự tiến bộ và nhân đạo của Việt Nam.

Theo đại biểu Việt Nga, rằng việc bỏ hình phạt tử hình trong một số tội danh không có nghĩa là khoan dung với tội phạm, mà là sự điều chỉnh phù hợp với bối cảnh pháp lý, nhận thức nhân quyền và thực tiễn đấu tranh phòng chống tội phạm hiện nay.

"Việc bỏ tử hình với tội danh nào cần có sự xem xét kỹ lưỡng, dựa trên khoa học, toàn diện về tính chất, mức độ tội phạm để xét xử, không làm giảm tính răn đe của pháp luật" - đại biểu Việt Nga nhấn mạnh.