Ngày 30/5, Quốc hội thảo luận ở hội trường về việc thực hiện chính sách, pháp luật về công tác quy hoạch kể từ khi Luật Quy hoạch có hiệu lực thi hành đến nay.
Sửa đổi, bổ sung những quy định còn mâu thuẫn, chồng chéo
ĐB Phạm Đình Thanh (Đoàn ĐB Quốc hội tỉnh Kon Tum) đề xuất cần rà soát và sửa đổi, bổ sung những quy định còn mâu thuẫn, chồng chéo giữa quy hoạch và phát triển đô thị; giữa pháp luật về quy hoạch đô thị với quy định về quản lý đất đai, quy hoạch xây dựng nhà ở. Thực tế khi địa phương triển khai lập quy hoạch sử dụng đất theo Luật Đất đai năm 2013 và quy hoạch đô thị theo Luật Quy hoạch đô thị thì đã phát sinh mâu thuẫn và khó khăn trong quá trình thực hiện như mục đích sử dụng đất ở một số vị trí không thống nhất với nhau. Điều này dẫn tới người sử dụng đất được phép chuyển mục đích sử dụng đất theo quy hoạch sử dụng đất. Tuy nhiên, việc cấp phép xây dựng thì lại phải phù hợp với quy hoạch đô thị.
Theo ĐB Phạm Đình Thanh, về nguyên tắc, việc quy hoạch sử dụng đất và quy hoạch đô thị phải có sự thống nhất cả về không gian, thời gian, phù hợp và hỗ trợ lẫn nhau trong việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mỗi loại quy hoạch, nhưng hiện nay chưa có văn bản nào quy định về vấn đề này. Mặt khác, công tác lập quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng có những điểm khác biệt nhau, gây khó khăn cho công tác quản lý và thực hiện như thời gian quy hoạch không thống nhất.
Để giải quyết những vướng mắc trên, ĐB Phạm Đình Thanh đề nghị Quốc hội chỉ đạo các cơ quan của Quốc hội phối hợp với Chính phủ và các bộ, ngành rà soát và đề xuất sửa đổi, bổ sung những quy định còn mâu thuẫn, chồng chéo giữa quy hoạch và phát triển đô thị; giữa pháp luật về quy hoạch đô thị với quy định về quản lý đất đai, quy hoạch xây dựng nhà ở.
Ngoài ra, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cần có cơ chế phù hợp để tạo điều kiện cho Chính phủ và các cơ quan liên quan tháo gỡ khó khăn, vướng mắc hiện nay nhằm đẩy nhanh tiến độ lập, phê duyệt quy hoạch. Cần tăng cường vào thực hiện thường xuyên công tác giám sát của Quốc hội để kịp thời phát hiện, chấn chỉnh, tháo gỡ đối với những khó khăn, vướng mắc trong việc thực hiện quy hoạch cấp T.Ư và địa phương.
Ngoài ra, ĐB Phạm Đình Thanh cũng đề nghị Chính phủ tổ chức rà soát và kịp thời có các biện pháp phù hợp để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện chính sách, pháp luật về công tác quy hoạch nói chung; công tác thẩm định, phê duyệt các loại quy hoạch giai đoạn 2021-2030 nói riêng. Trong đó, cần quan tâm bố trí thỏa đáng với nguồn lực của Nhà nước để phục vụ tốt công tác lập, thẩm định, phê duyệt, công bố các quy hoạch. Đồng thời, sớm ban hành cơ chế, chính sách hướng dẫn để huy động các nguồn tài chính khác nhằm phục vụ tốt hơn nhiệm vụ công tác quy hoạch, đảm bảo triển khai thực hiện hiệu quả Nghị quyết 119 ngày 27/9/2021 của Chính phủ về các nhiệm vụ và giải pháp để nâng cao chất lượng và đẩy nhanh tiến độ lấp các quy hoạch thời kỳ 2021-2030.
Hướng dẫn cụ thể việc lập quy hoạch tích hợp đa ngành
Thảo luận tại phiên họp, ĐB Mai Văn Hải (Đoàn ĐB Quốc hội TP Hải Phòng) cho biết, lần đầu tiên chúng ta tiến hành lập quy hoạch tích hợp đa ngành. Trong khi đó, cách hiểu về nội dung tích hợp, thứ tự lập quy hoạch cũng còn nhiều khác nhau giữa các bộ, ngành và địa phương. Qua giám sát cho thấy, mặc dù đã có nhiều nỗ lực của các cơ quan hữu quan trong việc ban hành các văn bản quy phạm pháp luật, tạo cơ sở pháp lý quan trọng cho việc lập quy hoạch. Song vẫn còn những tồn tại, hạn chế mà nguyên nhân là do nhiều văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn ban hành còn chậm, chưa kịp thời, còn chồng chéo như hướng dẫn thi hành luật, hướng dẫn lập quy hoạch tích hợp... đã khiến cho nhiều địa phương lúng túng, ảnh hưởng tới tiến độ và chất lượng của quy hoạch.
Bên cạnh việc chậm tiến độ, chất lượng các quy hoạch cũng là vấn đề ĐB Mai Văn Hải bày tỏ băn khoăn. Bởi lần đầu lập quy hoạch tích hợp, trong khi hướng dẫn thì chưa cụ thể, cách hiểu còn nhiều khác nhau, quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch ngành quốc gia chưa xong. Việc lựa chọn các đơn vị tư vấn còn gặp nhiều khó khăn, năng lực đơn vị tư vấn kinh nghiệm chưa có nhiều, có đơn vị tư vấn làm nhiều quy hoạch cùng một lúc.
Trước thực trạng trên, ĐB Mai Văn Hải đề nghị với Chính phủ cân nhắc thêm về tiến độ để đảm bảo quy hoạch được lập với chất lượng tốt; đề nghị Quốc hội, Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương cần tập trung khẩn trương tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về thể chế trong công tác lập, thẩm định và phê duyệt quy hoạch. Chính phủ cần chỉ đạo các bộ, ngành liên quan sớm có hướng dẫn cụ thể để việc lập quy hoạch tích hợp đa ngành, tháo gỡ những khó khăn trong lựa chọn tư vấn quy hoạch, bổ sung quy định về điều chỉnh cục bộ quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh, quy hoạch đô thị, quy hoạch chung xây dựng nông thôn và quy hoạch chi tiết điểm khu dân cư nông thôn.