Đại biểu Quốc hội: “siết chặt” xe kinh doanh vận tải chở khách theo hợp đồng

Tạo nên tình trạng giao thông lộn xộn và nguy cơ mất an toàn

Góp ý Dự thảo Luật Đường bộ, đại biểu Dương Khắc Mai (Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đắk Nông) cho hay, về hoạt động vận tải đường bộ theo Điều 56 của dự thảo Luật, trong thực tế hiện nay, phát sinh việc kinh doanh vận tải hành khách theo hợp đồng, nhưng thực tế, về bản chất lại kinh doanh vận tải hành khách theo tuyến cố định (chở khách di chuyển thường xuyên hàng ngày cùng một điểm đi và điểm đến).

Việc này đã tác động tiêu cực đến việc thực thi pháp luật, tạo sự cạnh tranh không lành mạnh giữa các đơn vị kinh doanh vận tải và tiềm ẩn nguy cơ gây mất trật tự an toàn giao thông. Do đó, đại biểu đề nghị cần quy định chặt chẽ hơn đối với loại hình kinh doanh vận tải hành khách theo hợp đồng.

Đại biểu bày tỏ thống nhất với quy định “Đơn vị kinh doanh vận tải và đơn vị kinh doanh dịch vụ đại lý bán vé không được tổ chức đón, trả khách tại địa điểm đặt đại lý bán vé, trừ trường hợp đại lý bán vé được đặt tại bến xe khách” tại khoản 3 Điều 75 của Dự thảo; quy định này một phần kế thừa quy định của Bộ Giao thông vận tải.

Tuy nhiên, trong thực tế hiện nay, việc thực thi quy định này chưa thực sự nghiêm minh; vẫn xảy ra việc các đơn vị kinh doanh vận tải và đơn vị kinh doanh dịch vụ đại lý bán vé tổ chức đón, trả khách tại địa điểm đặt đại lý bán vé, đặc biệt là đối với những nơi có bến xe cách xa trung tâm; điều đó đã tạo nên tình trạng giao thông lộn xộn, nguy cơ mất an toàn.

Như vậy, ngoài việc quy định một cách rõ ràng tại khoản này, vấn đề tổ chức thực thi pháp luật phải được đề cao và có các chế tài xử phạt vi phạm nghiêm minh để đảm bảo an toàn, trật tự, đem lại hiệu quả trong thực tiễn.

Tạo điều kiện cho xe dưới 10 chỗ được hoạt động

Phát biểu tại hội trường, đại biểu Tạ Thị Yên (Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Điện Biên quan tâm đến khoản 10 Điều 56, Dự thảo Luật quy định đối với loại hình kinh doanh vận tải hành khách theo hợp đồng, đơn vị kinh doanh vận tải chỉ được ký hợp đồng vận tải hành khách với người thuê vận tải có nhu cầu thuê cả chuyến xe, nghĩa là mỗi chuyến xe hợp đồng chỉ được chở một hành khách hoặc một nhóm khách duy nhất.

Đại biểu Tạ Thị Yên cho rằng, việc Ban soạn thảo đưa ra quy định này nhằm ngăn chặn tình trạng núp dưới bóng xe hợp đồng để kinh doanh vận tải hành khách liên tỉnh theo tuyến cố định. Tuy nhiên, điều này lại đang vô tình làm hạn chế một loại hình vận tải hành khách phổ biến ở nhiều quốc gia khác, đó là mô hình chia sẻ chuyến xe hợp đồng dưới 10 chỗ thông qua các nền tảng gọi xe trực tuyến.

Theo đại biểu Tạ Thị Yên, mô hình này mang lại nhiều lợi ích cho xã hội, vì có thể tối đa hóa số lượng người di chuyển trong một chuyến đi. Do đó, sẽ giúp giảm đáng kể lưu lượng xe lưu thông trên đường và giải quyết phần nào tình trạng tắc nghẽn giao thông.

Vì vậy, đại biểu đề nghị Cơ quan soạn thảo và Cơ quan chủ trì thẩm tra rà soát và điều chỉnh khoản 10 Điều 56 theo hướng vừa kiểm soát tình trạng “xe dù, bến cóc”, nhưng vẫn tạo điều kiện cho dịch vụ chia sẻ chuyến xe dưới 10 chỗ được hoạt động.

Đại biểu Tạ Thị Yên cho rằng, đây cũng là cách thiết thực để thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách của Nhà nước trong việc dần tiến tới hạn chế phương tiện cá nhân, phát triển vận tải hành khách công cộng, giảm thiểu khí thải nhà kính, sử dụng hợp lý, có hiệu quả các nguồn lực của xã hội để phát triển đất nước nhanh và bền vững.

Đề nghị bổ sung hành vi bị nghiêm cấm

Về các hành vi bị nghiêm cấm, đại biểu Nguyễn Thị Huế (Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bắc Kạn) đề nghị bổ sung hành vi lập chốt thu phí sử dụng đường bộ trái pháp luật. Đại biểu lý giải cho đề xuất này là trước thực tiễn đã xảy ra nhiều trường hợp người dân tự ý lập chốt thu phí. Mặt khác theo Nghị định 100/2029/NĐ-CP có quy định xử phạt vi phạm hành chính về hành vi xây dựng hoặc thành lập trạm thu phí đường bộ khi chưa được cơ quan quản lý nhà nước đồng ý. Do đó việc bổ sung hành vi này vào điều cấm là phù hợp.

Liên quan sử dụng đất hành lang an toàn đường bộ (Điều 16), đại biểu Nguyễn Thị Huế cho biết, thực tiễn quản lý đất hành lang an toàn đường bộ đối với đất chưa thu hồi gặp rất nhiều khó khăn. Đại biểu cho rằng, để thuận lợi, rõ ràng và minh bạch trong quá trình áp dụng, đề nghị nghiên cứu, bổ sung cụ thể trong dự thảo Luật phạm vi người sử dụng được thực hiện hay không được thực hiện liên quan đến hành lang an toàn đường bộ chưa được Nhà nước thu hồi đất.

Ngoài ra, đại biểu Nguyễn Thị Huế cũng đề nghị xem xét nghiên cứu điều chỉnh một số quy định của Dự thảo Luật Đường bộ sang Dự thảo Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ cho phù hợp.