Đảm bảo quyền công dân của người chuyển đổi giới tính
Sáng 23/5, tại phiên thảo luận về dự kiến Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024, điều chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023 trong khuôn khổ Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV, đại biểu Quốc hội Thái Thị An Chung (Đoàn tỉnh Nghệ An) đồng tình với sự cần thiết xây dựng Luật Chuyển đổi giới tính, bởi Bộ luật Dân sự năm 2015 đã có quyết định việc chuyển đổi giới tính được thực hiện theo quy định của luật. Tuy nhiên, khi Bộ luật Dân sự có hiệu lực đến nay vẫn chưa có văn bản nào quy định về việc chuyển đổi giới tính.
Qua nghiên cứu các tài liệu liên quan đến đề nghị xây dựng Luật Chuyển đổi giới tính do đại biểu Quốc hội Nguyễn Anh Trí chuẩn bị, báo cáo thẩm tra đề nghị xây dựng luật của Ủy ban Pháp luật của Quốc hội, đại biểu Thái Thị An Chung đồng tình với sự cần thiết phải nhanh chóng xây dự luật này. Qua đó để khẳng định, tôn trọng và đảm bảo quyền con người, quyền công dân của người chuyển đổi giới tính. Đại biểu đề nghị Quốc hội đưa dự án Luật Chuyển đổi giới tính vào xem xét tại Kỳ họp thứ 7 và thông qua tại Kỳ họp thứ 8 như đề xuất của đại biểu Quốc hội.
Về dự án Luật Chuyển đổi giới tính, đại biểu Quốc hội Phạm Trọng Nghĩa (Đoàn tỉnh Lạng Sơn) cho rằng, đây là các chính sách liên quan chặt chẽ đến quyền con người, quyền công dân, là một bước cụ thể hóa các quy định của Hiến pháp và Bộ luật Dân sự. Trong trường hợp dự án Luật được Quốc hội quyết định đưa vào Chương trình, đề nghị bổ sung một mục tại Điều 4 của dự thảo Nghị quyết về Chương trình xây dựng pháp luật năm 2024 quy định rõ trách nhiệm các cơ quan hữu quan trong việc hỗ trợ đại biểu Nguyễn Anh Trí soạn thảo luật theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.
Đề nghị mở rộng phạm vi điều chỉnh của Luật Chuyển đổi giới tính
Trong khi đó, góp ý vào dự án Luật Chuyển đổi giới tính, đại biểu Quốc hội Nguyễn Quang Huân (Đoàn tỉnh Bình Dương) nhận thấy, qua quy định tại Chương 2 của Hiến pháp về quyền con người và truyền thống văn hóa của Việt Nam, Luật Chuyển đối giới tính là một bước tiến dũng cảm và văn minh.
Qua nghiên cứu báo cáo đánh giá tác động của đại biểu Nguyễn Anh Trí, đại biểu Nguyễn Quang Huân cho rằng, chúng ta có đầy đủ cơ sở pháp lý để xây dựng dự án Luật Chuyển đổi giới tính. Theo yêu cầu của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đại biểu Nguyễn Anh Trí đã thu gọn phạm vi điều chỉnh (chỉ tập trung vào 2 đối tượng là giới tính nam và nữ), tuy nhiên đại biểu Nguyễn Quang Huân cho rằng, một số đối tượng trong cộng đồng LGBT chưa được quan tâm như song giới, đồng giới…
Qua các phương tiện truyền thông đại chúng và phản ánh xã hội, đại biểu nhận thấy, cộng đồng LGBT có thể vẫn còn bị kì thị, chưa phát huy hết khả năng trí tuệ của họ trong công việc và trong cuộc sống hàng ngày. Vì vậy, đại biểu Nguyễn Quang Huân đề nghị xem xét mở rộng phạm vi điều chỉnh của Luật Chuyển đổi giới tính là mở rộng thêm đối tượng cộng đồng LGBT.
Đề nghị xem xét thông qua Luật Chuyển đổi giới tính tại Kỳ họp thứ 9
Phát biểu ý kiến, đại biểu Quốc hội Nguyễn Anh Trí (Đoàn TP Hà Nội) cho biết, tại phiên thảo luận, các ý kiến đại biểu phát biểu về nội dung liên quan đến dự án Luật Chuyển đổi giới tính là những ý kiến góp ý rất hay và cần thiết.
Đại biểu Nguyễn Anh Trí cho biết, thời gian qua, đại biểu đã nhận được rất nhiều sự ủng hộ, góp ý, góp sức để tiếp tục hoàn thiện dự án Luật Chuyển đổi giới tính. Đặc biệt, đại biểu gửi lời cảm ơn sự giúp đỡ của Bộ Tư pháp, Bộ Y tế, Ủy ban Pháp luật và Ủy ban Xã hội của Quốc hội, cũng như sự ủng hộ của Ủy ban Thường vụ Quốc hội thời gian qua.
Đại biểu mong rằng, nếu được Quốc hội đồng ý chủ trương xây dựng dự án Luật này, đại biểu sẽ tiếp tục nhận được nhiều các đóng góp ý kiến, sự ủng hộ và giúp đỡ của các bộ ngành, các Ủy ban của Quốc hội hơn nữa.
Về thời gian trình dự án Luật này, đại biểu Nguyễn Anh Trí cho biết, bản thân đại biểu muốn triển khai nhanh. Tuy nhiên, qua các góp ý, đại biểu thấy rằng, có nhiều nội dung cần phải xem xét, nghiên cứu kỹ, nên thời gian trình lùi xuống Kỳ họp thứ 8, và thông qua tại Kỳ họp thứ 9 cũng là hợp lý.
Trước đó, ngày 12/5, tại phiên họp 23 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đại biểu Nguyễn Anh Trí có Tờ trình đề nghị xây dựng dự án Luật Chuyển đổi giới tính. Thường trực Ủy ban Pháp luật của Quốc hội và các cơ quan thống nhất với sự cần thiết nghiên cứu, xây dựng Luật Chuyển đổi giới tính nhằm xác lập cơ chế thực hiện quy định tại Điều 37 của Bộ luật Dân sự năm 2015 là “việc chuyển đổi giới tính được thực hiện theo quy định của luật”; đáp ứng yêu cầu thực tiễn và nhu cầu của một nhóm đối tượng trong xã hội về thực hiện chuyển đổi giới tính để được công nhận và sống với đúng giới của mình. Hồ sơ đã đảm bảo đầy đủ thành phần, tiêu chuẩn trình Quốc hội. Ủy ban Thường vụ Quốc hội biểu quyết nhất trí trình Quốc hội xem xét, quyết định việc đưa dự án luật này vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh.
