Theo đó, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (đoàn tỉnh Hải Dương) cho rằng, nên rà soát tinh giản sách giáo khoa theo hướng thống kê danh mục sách giáo khoa bắt buộc đối với từng lớp học, cấp học. Ngoài sách giáo khoa cần có, những sách còn lại, học sinh có thể tham khảo tùy vào điều kiện cụ thể, tùy vào nhu cầu để có thể chọn lựa mua và không mua.
Đại biểu cho rằng, hiện nay, số lượng đầu sách giáo khoa cho học sinh quá nhiều, trong đó có những cuốn chỉ mang tính chất tham khảo, nhưng không có sự hướng dẫn nên phụ huynh hoàn toàn không biết là nên mua cuốn nào, không mua cuốn nào.
Cùng với đó, Chính phủ quan tâm hỗ trợ thư viện sách giáo khoa dùng chung cho học sinh các trường vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn. Với thư viện ấy, học sinh có thể mượn sách giáo khoa miễn phí hàng năm và trả lại nhà trường khi năm học kết thúc.
Tham gia tranh luận tại phiên họp về vấn đề sách giáo khoa, đại biểu Thái Văn Thành (đoàn tỉnh Nghệ An) nêu rõ, có thể khẳng định Bộ Giáo dục và Đào tạo đã chỉ đạo ngành giáo dục, các cơ sở giáo dục, nhà trường triển khai một cách đồng bộ, bài bản, khoa học, chương trình giáo dục phổ thông 2018 theo đúng tinh thần chỉ đạo của Đảng, Quốc hội và Chính phủ. Có thể nói, bước đầu đã đáp ứng được yêu cầu đổi mới giáo dục, hội nhập quốc tế vào cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư.
Đại biểu nhắc lại phát biểu của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT tại phiên thảo luận ngày 01/6 về việc Bộ đang trình Chính phủ để định khung giá sách giáo khoa. Đại biểu bày tỏ đồng tình với quan điểm của Bộ trưởng là phải đưa sách giáo khoa vào danh mục quản lý giá và đảm bảo quyền lợi của học sinh và điều kiện kinh tế-xã hội hiện nay của người dân. Về vấn đề Bộ GD&ĐT đã chỉ đạo các cơ sở giáo dục nhà trường tăng cường công tác truyền thông rộng rãi trong Nhân dân để phụ huynh, học sinh hiểu về hai loại sách giáo khoa. Thứ nhất là sách giáo khoa, đó là sách bắt buộc học sinh có đi học. Thứ hai là sách bổ trợ, tham khảo, loại sách này tuỳ thuộc vào điều kiện, nhu cầu của học sinh, phụ huynh nên không bắt buộc phải mua.
Lấy ví dụ thực tiễn tại địa phương, đại biểu Thái Văn Thành cho biết, ngành giáo dục tại địa phương đã tham mưu UBND tỉnh xây dựng mô hình thư viện sách giáo khoa trên phương thức nhà nước và nhân dân cùng làm, tỉnh sẽ dành một phần kinh phí để trang bị sách giáo khoa cho nhà trường. Cùng với đó kêu gọi, huy động doanh nghiệp, các nhà xuất bản sách giáo khoa cho nhà trường, kêu gọi học sinh khóa trước học xong tặng lại sách để xây dựng thư viện sách giáo khoa. Việc làm này giúp cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi có sách để học và sách dùng nhiều lần sẽ tránh được lãng phí.
Qua đó, đại biểu Thái Văn Thành đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo nhân rộng mô hình này trong các địa phương trên cả nước để hỗ trợ cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn.
Tranh luận với đại biểu Thái Văn Thành (đoàn Nghệ An), đại biểu Nguyễn Lân Hiếu (đoàn tỉnh Bình Định) cho rằng: Đại biểu đề xuất cần nói cho dân hiểu sách tham khảo không cần phải mua. Nhưng tất cả mọi người đều hiểu điều đó. Ngay tên sách tham khảo người ta cũng hiểu là không cần phải mua, nhưng nếu có sách tham khảo bán thì trong tất cả phụ huynh học sinh cũng đều mua để con mình bằng bạn, bằng bè.
“Tôi nghĩ vấn đề đặt ra là các sách tham khảo này là nguồn lợi rất lớn cho các nhà xuất bản. Và chính vì vậy, tôi nghĩ rằng cần hạn chế tối đa loại hình sách này. Rất nhiều nhà giáo dục kinh nghiệm chỉ ra rằng, sách tham khảo trên thế giới chỉ dùng cho các thầy cô giáo để phong phú bài giảng của mình. Học sinh tiểu học thì không cần có sách tham khảo, nên cấm bán sách tham khảo trong nhà trường” – đại biểu Nguyễn Lân Hiếu bày tỏ quan điểm.
