Đẩy mạnh khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo phát triển vùng ĐBSCL

Tại hội thảo, các đại biểu đã thông qua 15 báo cáo và tham luận về khoa học và công nghệ, như: Ứng dụng công nghệ tự động hóa đẩy mạnh phát triển vùng ĐBSCL; vai trò khoa học và công nghệ phục vụ phát triển kinh tế tuần hoàn đối với một số sản phẩm chủ lực của vùng ĐBSCL; ứng dụng công nghệ sinh học trong xử lý môi trường và phòng trị bệnh trên tôm ở ĐBSCL; khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo phục vụ phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh Sóc Trăng…

Các đại biểu, nhà nghiên cứu đã đề xuất nhiều giải pháp trong từng lĩnh vực. Theo đó, ứng dụng và định hướng tiến bộ khoa học, công nghệ và chuyển đổi số phát triển nghề nuôi cá tra, Viện Nghiên cứu Nuôi trồng thủy sản II đề xuất ứng dụng block chain (công nghệ chuỗi). Đây là một phần không thể thiếu cho ngành nuôi cá tra từ trại sản xuất giống đến trang trại nuôi thương phẩm và chế biến. Sử dụng công nghệ số đồng bộ trên nền tảng phần mềm và IoT cho phép mọi hoạt động công khai minh bạch của đơn vị sản xuất đến các người có liên quan.

Về ứng dụng khoa học và công nghệ phát triển giống cây ăn quả chủ lực, Tiến sĩ Võ Hữu Thoại (Viện Cây ăn quả miền Nam) đề xuất, tiếp tục thực hiện các chương trình lai tạo giống mới theo nhu cầu đa dạng của thị trường có khả năng chống chịu với nhóm bệnh lây lan qua đất và chống chịu điều kiện bất thuận của môi trường; tạo giống chống chịu một số dịch hại quan trọng, thích ứng với biến đổi khí hậu, tập trung ưu tiên những cây trồng chủ lực, có lợi thế vùng miền, đáp ứng yêu cầu xuất khẩu, gắn với việc bảo hộ giống mới của Việt Nam.

Tại Hội thảo, ông Lâm Văn Mẫn - Bí thư Tỉnh ủy Sóc Trăng cho rằng, cần khuyến khích các doanh nghiệp, tổ chức đầu tư cho khoa học và công nghệ, tăng cường chuỗi liên kết. Sự liên kết 6 nhà, gồm: “Nhà nông - Nhà nước - Nhà đầu tư - Nhà băng - Nhà khoa học - Nhà phân phối” trong đó vai trò của doanh nghiệp phải được khẳng định trong ứng dụng các kết quả nghiên cứu, các tiến bộ khoa học và công nghệ vào sản xuất, nâng giá trị thương mại của sản phẩm.

Bên cạnh đó, các tỉnh, thành nên tập trung đẩy mạnh phát triển một số ngành, lĩnh vực kinh tế trọng điểm, có tiềm năng, lợi thế và phù hợp với phương hướng phát triển kinh tế - xã hội tại Nghị quyết số 13-NQ/TW, ngày 2/4/2022 của Bộ Chính trị về phương hướng phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng an ninh vùng ĐBSCL đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 để làm động lực cho tăng trưởng với tinh thần bắt kịp, tiến cùng và vượt lên ở một số lĩnh vực so với khu vực và thế giới.

Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt, ĐBSCL là một trong những đồng bằng lớn, phì nhiêu nhất Đông Nam Á và thế giới; là vùng sản xuất, xuất khẩu lương thực, vùng cây ăn trái nhiệt đới lớn nhất Việt Nam, đồng thời cũng là vùng đất quan trọng đối với Nam Bộ và cả nước trong phát triển kinh tế, hợp tác đầu tư và giao thương với các nước trong khu vực và thế giới. Tuy nhiên, Bộ trưởng cũng nhận định nhìn tổng thể kinh tế – xã hội vùng ĐBSCL vẫn còn nhiều hạn chế, chưa tương xứng với tiềm năng và lợi thế vốn có.

Vì thế để vùng ĐBSCL phát triển xứng tầm và theo kịp với các khu vực khác, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt đề xuất cần đẩy mạnh lĩnh vực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, đây được xem là nền tảng để phát triển kinh tế – xã hội của vùng.

Cụ thể, vùng cần đẩy mạnh chuyển giao, ứng dụng tiến bộ kỹ thuật, thành tựu khoa học và công nghệ vào sản xuất để nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, thúc đẩy quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp, phát triển nông thôn trên cơ sở phát huy tối đa lợi thế của vùng. Đồng thời, đẩy mạnh hơn nữa công tác hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới công nghệ, nâng cao năng lực nghiên cứu, ứng dụng, tìm kiếm, lựa chọn, tiếp nhận công nghệ; thúc đẩy hợp tác doanh nghiệp, viện, trường theo hướng đặt hàng, chuyển giao công nghệ.

Phát biểu tổng kết hội thảo, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Bùi Thế Duy nhấn mạnh, khoa học và công nghệ đã góp phần định hướng cho sự phát triển của kinh tế - xã hội vùng ĐBSCL. Cần gắn kết nhiều hơn nữa các kết quả, đề tài khoa học công nghệ, phát triển giống cây trồng, thay vì làm "khoa học vị khoa học" thì khoa học nên "vị sản xuất, vị nhân dân, vị thị trường"...