Sáng 1/11, Quốc hội tiếp tục thảo luận về đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2023; dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2024.
Cải cách thể chế để phát triển kinh tế
Phát biểu tại hội trường, đại biểu Vũ Tiến Lộc (Đoàn ĐB Quốc hội TP Hà Nội) cho rằng, qua các số liệu thống kê đã công bố, nền kinh tế của nước ta đang khó khăn, các con số tăng trưởng GDP và phát triển doanh nghiệp đều ở mức rất thấp trong lịch sử các biện pháp hỗ trợ nền kinh tế không phát huy như kì vọng.
Trong bối cảnh khó khăn như vậy, đại biểu Vũ Tiến Lộc nhận thấy, nền kinh tế của nước ta vẫn nhiều điểm sáng, lạm phát kiểm soát ở mức thấp, tỷ giá tương đối ổn định, bất chấp sức ép từ bên ngoài đang gia tăng. Ngoài ra, khu công nghiệp cũng dường như đảo ngược được xu hướng suy giảm hồi đầu năm và đang từng bước được phục hồi. Tốc độ sụt giảm của xuất khẩu cũng đang chậm dần. Đầu tư nước ngoài đang có những tín hiệu tích cực… Do đó, đại biểu Vũ Tiến Lộc hy vọng tốc độ tăng trưởng GDP sẽ đạt được mục tiêu của Chính phủ đã đề ra.
Để phục hồi, phát triển kinh tế, đại biểu khẳng định, điều bạn quan trọng là cải cách thể chế, “thể chế tốt thì khai thông nguồn lực và giúp tiền đẻ ra tiền, còn thể chế tồi thì có tiền cũng không tiêu được”. Vì vậy, đại biểu Vũ Tiến Lộc cho rằng, vấn đề quan trọng nhất trong bối cảnh hiện nay là phải tiếp tục đẩy mạnh cải cách thể chế để đơn giản hóa các thủ tục hành chính, phải khắc phục cho được những quy định pháp lý chồng chéo, bất cập. Đồng thời phải gỡ bỏ tâm lý sợ oan sai, e ngại thanh tra, kiểm tra của các cán bộ, công chức và doanh nghiệp.
Đại biểu cũng đề nghị cần nghiên cứu và đặt ra giới hạn để tần suất, phạm vi các cuộc thanh tra, kiểm tra để các bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp có thể yên tâm tập trung nỗ lực để giải ngân các gói hỗ trợ phục hồi kinh tế.
Bên cạnh đó, cần bổ sung ngay chế tài kinh tế phù hợp để xử lý các vi phạm và không hình sự hóa các quan hệ kinh tế, đồng thời phải triển khai thiết thực, tận tâm các biện pháp bảo vệ cán bộ và cả các doanh nhân dám nghĩ đang làm vì lợi ích chung, trong đó có yêu cầu phải luật hóa qua các quy định về vấn đề này. Trong thời điểm khủng hoảng thì giải pháp kinh điển trực diện có thể phát huy hiệu quả trực tiếp, nhanh nhất là bơm tiền của nền kinh tế.
Đại biểu Vũ Tiến Lộc nhấn mạnh, trước những chuyển dịch địa chính trị, địa kinh tế và cạnh tranh chiến lược trên thế giới, lãnh đạo Đảng và Nhà nước ta đã chủ động triển khai những hoạt động đối ngoại đỉnh cao ở tầm chiến lược để có thể hóa giải các thách thức và triển khai việc xây dựng các quan hệ đối tác chiến lược toàn diện đối với tất cả cường quốc lớn.
Các kết quả hoạt động đối ngoại trong thời gian qua đã là một minh chứng khẳng định sự tôn trọng của các nước lớn và cộng đồng quốc tế đối với vị thế, vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam và uy tín cá nhân của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Và điều đó đã mở ra cho chúng ta những cơ hội để trở thành trung tâm, nơi đối thoại của các đối thoại hòa bình và là điểm đến của các dòng dịch chuyển về thương mại, đầu tư với chất lượng cao trên thế giới.
Trọng dụng nhân tài và xây dựng phát triển đội ngũ doanh nhân dân tộc
Tâm đắc và tán thành với nhiều giải pháp trong kế hoạch cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021 – 2025, đại biểu Lê Thanh Vân (Đoàn ĐBQH tỉnh Cà Mau) nhấn mạnh, cần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Chính phủ cần tập trung thu hút, trọng dụng nhân tài và xây dựng phát triển đội ngũ doanh nhân dân tộc.
Về thu hút, trọng dụng nhân tài, đại biểu đánh giá cao Chính phủ đang chuẩn bị xây dựng dự thảo về vấn đề này, đại biểu mong sớm có đạo luật để có quy tắc chung cho toàn xã hội trong vấn đề này. Về doanh nhân dân tộc, vừa qua, Bộ Chính trị mới ban hành Nghị quyết 41, đại biểu đề nghị Quốc hội thể hiện tinh thần Nghị quyết này trong Nghị quyết Kỳ họp, đề nghị Chính phủ sớm có giải pháp thực hiện Nghị quyết của Bộ Chính trị.
Bên cạnh đó, đại biểu đề nghị cần có các biện pháp mạnh mẽ trong cải cách thể chế. Cần coi thể chế như một nguồn lực, cần sớm thành lập Ban Chỉ đạo trung ương về cải cách thể chế, coi đây là một điểm đột phá quan trọng, cần đặc biệt quan tâm 3 nhóm thể chế về kinh tế: xác lập bình đẳng trong phân phối nguồn lực xã hội không kể công và tư; bảo vệ chế độ hợp đồng, bảo vệ tài sản; giải quyết tốt quan hệ Nhà nước – thị trường. Việc các địa phương xin cơ chế đặc thù cho thấy cái áo thể chế của chúng ta đã quá chật hẹp, cần rà soát đồng bộ để có đổi mới toàn diện thay vì vá víu một cách ngắn hạn.
Ngoài ra, đại biểu cho rằng cần tiếp cận, làm chủ khoa học, công nghệ tiên tiến, tập trung vào 3 ngành mũi nhọn: khoa học dữ liệu, công nghệ sinh học, công nghệ môi trường. Sử dụng hiệu quả đồng vốn để giải quyết các vấn đề khúc mắc, giảm chi thường xuyên để chi cho đầu tư, phát triển, dùng toàn bộ tăng thu của các năm để tăng chi hoàn thiện cơ sở hạ tầng.
