Bởi đây là một kênh để các đại biểu dân cử có thể nắm chắc từ sớm, từ xa tình hình thực tiễn của địa phương; để hiểu cử tri mong muốn gì ở cơ quan dân cử, ở các quyết sách…
Từ đó có thể mang tiếng nói, nguyện vọng của cử tri đến nghị trường Quốc hội, HĐND. Đồng thời, các cơ quan Nhà nước cũng nắm được tâm tư, nguyện vọng của Nhân dân để kịp thời chấn chỉnh, bổ sung, sửa đổi hoặc hủy bỏ các chính sách, quy định không còn phù hợp; vào cuộc để đôn đốc tháo gỡ, giải quyết những vấn đề phát sinh trong cuộc sống; hạn chế việc khiếu nại, tố cáo tràn lan, vượt cấp.
Gần dân, hiểu dân hơn
Tại Hà Nội, thời gian qua, hoạt động TXCT đã được HĐND các cấp, Đoàn đại biểu Quốc hội TP liên tục đổi mới để kịp thời nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của đông đảo cử tri. Thay vì chỉ ghi nhận, tiếp thu, các cuộc TXCT trên địa bàn TP hiện nay cũng tăng sự tham gia của lãnh đạo địa phương, các sở, ngành để giải trình, làm rõ các vấn đề cử tri kiến nghị.
Đặc biệt, tại các cuộc TXCT ở những địa phương có nhiều dự án thực hiện, quản lý đất đai, đô thị còn vướng mắc, cần tháo gỡ, các phản ánh, kiến nghị của cử tri đều được đại diện các cơ quan chức năng tiếp thu, trả lời ngay. Đối với những vấn đề vượt thẩm quyền hoặc cần thời gian nghiên cứu, đều được tổng hợp, để báo cáo bằng văn bản với lộ trình rõ ràng.
Như lãnh đạo HĐND TP đã nhận định, chính từ nhiều vấn đề bức xúc được Nhân dân phản ánh qua các cuộc tiếp xúc cử tri, các cơ quan dân cử đã tổ chức giám sát, tái giám sát, khảo sát chuyên đề, phát hiện nhiều vấn đề đặt ra trong bảo đảm trật tự đô thị, giải quyết chế độ chính sách, đất đai, tài nguyên và môi trường; kiến nghị chủ trương, giải pháp tháo gỡ vướng mắc, khó khăn, góp phần phát triển kinh tế - xã hội TP. Không chỉ ở cấp TP, xác định rõ chức năng quan trọng trong TXCT, ở nhiều quận, huyện, việc TXCT đã theo hướng mở rộng đối tượng thành phần, tăng cường đối thoại và thông tin kịp thời những nội dung mà cử tri quan tâm.
Như ý kiến của nhiều cử tri nhận định, qua theo dõi các kỳ TXCT của đại biểu Quốc hội, HĐND TP, có thể thấy rằng các trả lời kiến nghị cử tri đã được lựa chọn, đi trực tiếp vào nội dung người dân sinh sống trên địa bàn quận quan tâm. Không chỉ lắng nghe phản ánh, kiến nghị của cử tri, trên cơ sở đó, các cơ quan chức năng đã có những tiếp thu, điều chỉnh một số chính sách phù hợp thực tiễn, đặc biệt là các chính sách liên quan đến an sinh xã hội, cơ chế, phí…
Tiếp tục đi vào chiều sâu
Không chỉ ở các cuộc TXCT, các cuộc tiếp công dân, giải quyết đơn thư kiến nghị, khiếu nại, tố cáo cũng được các cơ quan dân cử chú trọng. Chỉ tính riêng ở cấp TP, từ đầu năm 2023 đến nay, lãnh đạo HĐND TP đã tổ chức 14 buổi tiếp công dân, đối với 26 vụ việc có nội dung phức tạp, kéo dài chưa được giải quyết trên địa bàn TP.
Hiện nay, đã có 13 vụ giải quyết xong, 13 vụ việc đang tiếp tục giải quyết. Cùng với đó, 693 lượt đại biểu đã tiếp 3.141 lượt công dân và 37 đoàn đông người. Cấp quận, huyện, thị xã, lãnh đạo HĐND đã tổ chức 1.159 buổi tiếp công dân đối với 1.840 vụ việc, đã có 1.472 vụ giải quyết xong, 368 vụ việc đang tiếp tục giải quyết...
Với phương châm đưa các hoạt động đi vào chiều sâu, nắm bắt và phản ánh kịp thời tâm tư, nguyện vọng, kiến nghị của người dân, các hoạt động TXCT theo chuyên đề, lĩnh vực cũng được đẩy mạnh hơn. Từ các cuộc TXCT chuyên đề về quản lý đất đai, góp ý cho Dự án Luật, đến các cuộc tiếp xúc chuyên đề về công tác bảo vệ môi trường, an sinh xã hội... đã nắm bắt sâu hơn các vấn đề người dân quan tâm, đề kịp thời có kiến nghị về điều chỉnh cơ chế, chính sách.
Cùng với đó, việc nâng cao trách nhiệm, đặc biệt là trách nhiệm của người đứng đầu trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo việc trả lời, giải quyết kiến nghị của cử tri để bảo đảm kịp thời, đúng tiến độ cũng là vấn đề được Hà Nội đặc biệt chú trọng. Trong đó, Thường trực HĐND TP Hà Nội đã triển khai một số giải pháp, liên tục rà soát toàn bộ các kiến nghị của cử tri, đánh giá, phân loại kết quả giải quyết. Với những kiến nghị của cử tri chưa được giải quyết ngay, đã yêu cầu các cơ quan chức năng xác định rõ trách nhiệm, giải pháp, lộ trình. Đây sẽ là cơ sở để các đại biểu tiếp tục giám sát, đôn đốc và báo cáo với cử tri.
Với những kết quả đã có và sự chú trọng trong đổi mới cả về “chất” và “lượng”, có thể thấy rằng, hoạt động TXCT, tiếp dân đã giúp đại biểu và cả các cơ quan chức năng thực sự lắng nghe người dân nhiều hơn. Như nhiều cử tri mong muốn, trong thời gian tới, sẽ có thêm nhiều hơn các cuộc TXCT chuyên đề, theo giới, theo lĩnh vực và ngành nghề… để các đại biểu có thể "lắng nghe dân nói", nắm bắt sâu hơn những vấn đề của thực tiễn và cả tâm tư, nguyện vọng của người dân.