Dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) đã được Chính phủ trình Quốc hội có một số nội dung sửa đổi, bổ sung lớn, trong đó đề xuất chế độ đối với người lao động không đủ điều kiện hưởng lương hưu và chưa đủ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.
Theo đó, dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) quy định công dân Việt Nam đủ tuổi nghỉ hưu nhưng không đủ điều kiện hưởng lương hưu theo quy định của pháp luật và chưa đủ điều kiện hưởng trợ cấp hưu trí xã hội mà có thời gian đóng bảo hiểm xã hội, nếu không hưởng bảo hiểm xã hội một lần hoặc bảo lưu mà có yêu cầu thì sẽ được hưởng trợ cấp hàng tháng từ chính khoản đóng của mình.
Thười gian hưởng, mức hưởng trợ cấp hàng tháng tùy thuộc vào tổng thời gian đóng, căn cứ đóng bảo hiểm xã hội của người lao động.
Đối tượng có thời gian hưởng trợ cấp hàng tháng mà chưa đến thời điểm hưởng trợ cấp hưu trí xã hội nếu có nguyện vọng thì được đóng một lần cho thời gian còn thiếu để hưởng trợ cấp hàng tháng cho đến khi đủ điều kiện quy định.
Mức hưởng trợ cấp hàng tháng được tính thấp nhất bằng mức trợ cấp hưu trí xã hội (mức trợ cấp hưu trí xã hội hàng tháng do Chính phủ quy định phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội và khả năng ngân sách nhà nước từng thời kỳ).
Trường hợp tổng số tiền tính theo thời gian đóng, căn cứ đóng bảo hiểm xã hội của người lao động cao hơn số tiền tính mức trợ cấp hàng tháng bằng mức trợ cấp hưu trí xã hội cho khoảng thời gian từ khi đủ tuổi nghỉ hưu đến khi đủ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội thì người lao động được tính để hưởng trợ cấp hàng tháng với mức cao hơn.
Mức trợ cấp hàng tháng được điều chỉnh trên cơ sở mức tăng của chỉ số giá tiêu dùng và tăng trưởng kinh tế phù hợp với khả năng của ngân sách Nhà nước và quỹ bảo hiểm xã hội. Trường hợp người lao động đang hưởng trợ cấp hàng tháng mà Chính phủ điều chỉnh mức trợ cấp hưu trí xã hội cao hơn mức trợ cấp hàng tháng thì người lao động được điều chỉnh hưởng mức trợ cấp hàng tháng bằng mức trợ cấp hưu trí xã hội.
Trường hợp người đang hưởng trợ cấp hàng tháng chết thì thân nhân của người lao động được hưởng trợ cấp một lần cho những tháng chưa được nhận và được hưởng trợ cấp mai tánG nếu đủ điều kiện quy định.
Người đang trong thời gian hưởng trợ cấp hàng tháng thì được ngân sách Nhà nước đóng bảo hiểm y tế.
Theo Chính phủ, quy định trên giúp gia tăng thêm đối tượng hưởng trợ cấp hàng tháng mà ngân sách Nhà nước không phát sinh tăng nhiều (ngân sách Nhà nước chỉ hỗ trợ bảo hiểm y tế còn trợ cấp hàng tháng do Quỹ Bảo hiểm xã hội đảm bảo). Đồng thời, Quỹ Bảo hiểm xã hội cơ bản cũng không bị ảnh hưởng do trợ cấp hàng tháng được thực hiện trên nguyên tắc đóng - hưởng, được tính toán từ tiền đóng của người lao động và người sử dụng lao động vào Quỹ Bảo hiểm xã hội.
Theo tính toán, người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội là 5 năm với mức tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc như bình quân hiện nay, nếu người lao động không hưởng bảo hiểm xã hội một lần mà lựa chọn hưởng trợ cấp hàng tháng thì có thể được hưởng với mức thấp nhất bằng mức trợ cấp hưu trí xã hội ngay từ khi đủ tuổi nghỉ hưu thay vì phải chờ đến 75 tuổi.
