Cụ thể, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam vừa có kiến nghị gửi Chính phủ về các giải pháp tháo gỡ vướng mắc, thúc đẩy phát triển nhà ở cho công nhân các khu công nghiệp.
Theo đó, hiện cả nước có khoảng 3,78 triệu lao động đang làm việc trong các khu công nghiệp, trong đó có khoảng 1,8 triệu người có nhu cầu về nhà ở. Tuy nhiên, còn nhiều khó khăn cản trở nguồn cung nhà ở cho công nhân như: Thiếu quỹ đất, thiếu vốn, giải phóng mặt bằng chậm, thủ tục hành chính kéo dài...
Vì vậy, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam kiến nghị Chính phủ chỉ đạo giảm bớt thủ tục hành chính, rút ngắn thời gian chuẩn bị đầu tư dự án; cho phép tách dự án bồi thường, giải phóng mặt bằng thành dự án riêng biệt triển khai trước hoặc đồng hành với dự án xây dựng thiết chế công đoàn; chỉ đạo UBND tỉnh, TP trực thuộc T.Ư ban hành kế hoạch cụ thể tại các dự án nhà ở cho công nhân; Ngân hàng Nhà nước xem xét cho vay ưu đãi dự án nhà ở công nhân theo hướng trong một dự án có cả hai đối tượng cùng được vay ưu đãi: Chủ đầu tư và người mua/thuê nhà ở. Đồng thời, xem xét sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện quy định của pháp luật nhằm tạo cơ chế thuận lợi trong xây dựng nhà ở cho công nhân.
Trên cơ sở đó, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đề nghị Chính phủ trình Quốc hội ban hành nghị quyết thí điểm đầu tư xây dựng 5 - 10 khu nhà ở cho công nhân thuê, tạo ra 500.000 - 1.000.000m2 sàn, đáp ứng cho 50.000 - 100.000 công nhân được thuê nhà ở.
Cũng liên quan đến kiến nghị tháo gỡ thủ tục đầu tư xây dựng NƠXH, mới đây Sở Xây dựng TP Hồ Chí Minh đã có báo cáo gửi Bộ Xây dựng liên quan đến đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ NƠXH cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân”.
Theo Sở Xây dựng TP Hồ Chí Minh, hiện công tác quản lý phát triển NƠXH còn nhiều khó khăn, vướng mắc cần được tháo gỡ. Theo các quy định pháp luật hiện nay, thủ tục đầu tư xây dựng phải thực hiện thêm các thủ tục mà dự án nhà ở thương mại không phải thực hiện, như: Xác định nghĩa vụ tài chính về tiền sử dụng đất, sau đó thực hiện thủ tục miễn tiền sử dụng đất; thẩm định giá bán, giá thuê mua, giá thuê; xác nhận đối tượng...
Như vậy, số lượng thủ tục đầu tư dự án NƠXH nhiều hơn so với dự án nhà thương mại, dẫn đến kéo dài thời gian thực hiện, chưa thu hút nhiều nhà đầu tư tham gia. Do đó, đề nghị Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp với các bộ ngành nghiên cứu đơn giản hóa thủ tục đầu tư dự án NƠXH. Trường hợp vượt thẩm quyền, kiến nghị Bộ Xây dựng có báo cáo Thủ tướng Chính phủ để được xem xét giải quyết.
Đối với một số dự án phát triển nhà ở thương mại, phát triển đô thị quy mô sử dụng đất từ 2ha đến dưới 10ha xin điều chỉnh gia hạn thời gian thực hiện, thì khi thực hiện điều chỉnh tiến độ thực hiện dự án theo pháp luật về đầu tư, kiến nghị vẫn thực hiện nghĩa vụ nhà ở xã hội theo quy định pháp luật tại thời điểm được chấp thuận đầu tư trước đây.
Những dự án có quy mô sử dụng đất từ 2ha đến dưới 10ha, thực tế quỹ đất 20% tại dự án để bố trí NƠXH là tương đối nhỏ, quy mô không lớn, dẫn đến chi phí đầu tư xây dựng cao làm giá thành căn hộ tăng lên, người thu nhập thấp khó tiếp cận nhà ở. Do đó, kiến nghị cho chủ đầu tư thực hiện nghĩa vụ NƠXH bằng tiền tương đương giá trị 20% đất của dự án, có thể xây dựng NƠXH trên 20% đất dự án hoặc bàn giao quỹ nhà tương đương giá trị quỹ đất 20%.