Công tác đối ngoại giữa BĐBP tỉnh Lào Cai với các lực lượng bảo vệ biên giới, cửa khẩu tỉnh Vân Nam, Trung Quốc được thực hiện theo hướng ngày càng cụ thể, thiết thực, có chiều sâu, hiệu quả trở thành điểm sáng trên toàn tuyến biên giới đất liền Việt Nam – Trung Quốc.
Nhận thức rõ tầm quan trọng của công tác đối ngoại Biên phòng, trong những năm qua, Đảng ủy, Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh Lào Cai luôn quán triệt sâu sắc quan điểm, chủ trương, đường lối đối ngoại của Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng; chỉ đạo, hướng dẫn của Đảng ủy, Bộ Tư lệnh BĐBP.
Có nhiều chủ trương, giải pháp lãnh đạo, chỉ đạo và tích cực, chủ động triển khai, duy trì thường xuyên, có hiệu quả công tác đối ngoại Biên phòng, qua đó góp phần quản lý, bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội khu vực biên giới, cửa khẩu được ổn định; mối quan hệ đoàn kết, hữu nghị giữa lực lượng quản lý biên giới, cửa khẩu, chính quyền và Nhân dân hai bên biên giới được tăng cường.
Quán triệt, thực hiện Thỏa thuận hợp tác Biên phòng giữa Bộ Quốc phòng, nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Bộ Quốc phòng, nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa; Thỏa thuận hợp tác giữa Bộ Quốc phòng, nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Bộ Công an, nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa về việc thiết lập cơ chế thực thi pháp luật ba cấp trong kiểm soát Biên phòng khu vực cửa khẩu và quản lý biên giới đất liền;
Biên bản Hội đàm giữa Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng/Bộ Quốc phòng, nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Cục Quản lý Di dân Quốc gia/Bộ Công an, nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa về việc tăng cường hợp tác thực thi pháp luật Biên phòng tại khu vực biên giới đất liền và cửa khẩu. Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh Lào Cai/Việt Nam và các lực lượng quản lý, bảo vệ biên giới, quản lý, kiểm soát cửa khẩu tỉnh Vân Nam/Trung Quốc đã và đang duy trì có hiệu quả mối quan hệ trực tiếp theo định kỳ, từ cấp tỉnh đến cấp Đồn Biên phòng.
BĐBP Lào Cai là một trong những đơn vị tiên phong đầu tiên trên tuyến biên giới đất liền Việt Nam - Trung Quốc thực hiện thành công mô hình Tuần tra song phương giữa các đơn vị cơ sở quản lý bảo vệ biên giới cấp Đồn Biên phòng - Tiểu đoàn BĐBP và đến năm 2017, Bộ đội Biên phòng tỉnh Lào Cai/Việt Nam và Bộ đội Biên phòng khu Mông Tự (thuộc Quân giải phóng nhân dân Trung Quốc) đã hội đàm, hiệp thương, thống nhất thực hiện cơ chế Tuần tra song phương định kỳ, luân phiên hàng Quý cấp Bộ Chỉ huy tuần tra hai Bên trong quản lý, bảo vệ biên giới; đồng thời Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh Lào Cai/Việt Nam và Chi đội quản lý Biên giới Hồng Hà (thuộc lực lượng Cảnh sát nhân dân Trung Quốc) cũng là đơn vị đầu tiên trên tuyến biên giới đất liền Việt Nam - Trung Quốc thiết lập và thực hiện cơ chế Tuần tra liên hợp thi hành pháp luật trong quản lý biên giới định kỳ, luân phiên hàng tháng cấp Bộ Chỉ huy tuần tra liên hợp hai Bên.
Bên cạnh đó, Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh Lào Cai/Việt Nam và các lực lượng quản lý, bảo vệ biên giới; quản lý, kiểm soát cửa khẩu tỉnh Vân Nam/Trung Quốc phối hợp thực hiện hiệu quả mô hình kết nghĩa Đồn - Trạm, kết nghĩa Đồn - Đại đội, kết nghĩa Đồn - Tiểu đoàn và kết nghĩa Cụm dân cư hai bên biên giới.
Năm 2017, đã đánh dấu một bước phát triển mới trong công tác đối ngoại biên phòng của BĐBP tỉnh Lào Cai, ngày 19/12/2017, tại thành phố Lào Cai đã diễn ra buổi lễ ký kết nghĩa hữu nghị liên Đồn - Trạm giữa 8 đồn Biên phòng của BĐBP Lào Cai, Việt Nam với 11 đơn vị quản lý Biên giới châu Hồng Hà, thuộc Tổng Trạm kiểm tra Biên phòng xuất nhập cảnh tỉnh Vân Nam, Trung Quốc.
Đây là lần đầu tiên trên tuyến biên giới đất liền Việt Nam - Trung Quốc diễn ra hoạt động kết nghĩa “Đồn - Trạm/ Đại đội hữu nghị, biên giới bình yên” có quy mô lớn nhất từ trước tới nay và cũng là lần đầu tiên các Đồn Biên phòng của Việt Nam ký kết nghĩa với các Đồn Công an Biên giới của Trung Quốc. Trong dịp này, hai bên thống nhất thiết lập cơ chế sỹ quan liên lạc và điện thoại đường dây nóng trực tiếp giữa các đơn vị cơ sở đối đẳng hai bên, đường dây nóng trực tiếp giữa Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh Lào Cai và Chi đội quản lý Biên giới Hồng Hà.
Trong thời gian dịch bệnh Covid -19 diễn biến phức tạp, hai bên tăng cường lực lượng trên biên giới, phòng chống xuất nhập cảnh trái phép qua biên giới, để ngăn chặn dịch bệnh lây lan; không tổ chức gặp gỡ, hội đàm, trao đổi trực tiếp trên biên giới, cửa khẩu, nhưng vẫn duy trì đều đặn các buổi hội đàm định kỳ, thông qua hình thức trực tuyến từ cấp tỉnh đến cấp đồn, ngoài ra hai bên cũng đã phát huy vai trò của đường dây điện thoại nóng, chính vì vậy mà các vụ việc phát sinh trên biên giới, cửa khẩu đã kịp thời giải quyết ngay từ cấp cơ sở.
Sau khi tình hình dịch bệnh Covid - 19 được khống chế, hai bên đã không ngừng nỗ lực, hợp tác toàn diện, phối hợp chặt chẽ, triển khai có hiệu quả các cơ chế hợp tác đã được ký kết, thu được nhiều kết quả tốt đẹp, nhất là trong công tác phối hợp đấu tranh phòng, chống tội phạm qua biên giới, cửa khẩu.
Thực hiện chỉ đạo của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng về tổ chức Chương trình giao lưu hữu nghị Quốc phòng biên giới Việt Nam - Trung Quốc lần thứ 8 năm 2023 tại tỉnh Lào Cai (đây là lần thứ 2, Chương trình được tổ chức tại Lào Cai), Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh đã chủ động tham mưu cho Tỉnh ủy, UBND tỉnh Lào Cai chỉ đạo các Sở, ban, ngành của địa phương liên quan làm tốt công tác chuẩn bị, phục vụ cho Giao lưu quốc phòng biên giới; đồng thời, phối hợp chặt chẽ với địa phương tổ chức thành công các hoạt động nằm trong khuôn khổ của chương trình Giao lưu hữu nghị Quốc phòng biên giới Việt Nam – Trung Quốc lần thứ 8.
Hoạt động giao lưu công tác chính trị được BĐBP Lào Cai quan tâm triển khai thực hiện với nhiều nội dung phong phú, cách làm sáng tạo, như: gặp gỡ giao lưu nghiệp vụ, văn hóa, văn nghệ, thể thao; phối hợp tuyên truyền, phổ biến pháp luật về biên giới, cửa khẩu; tổ chức triển lãm ảnh, chiếu phim về mối quan hệ hợp tác và tình đoàn kết hữu nghị giữa hai bên….
Đặc biệt, BĐBP tỉnh đã khởi xướng, thực hiện thành công việc bình chọn “Sứ giả hữu nghị Việt Nam - Trung Quốc”, bình chọn “Đảng viên tiêu biểu xuất sắc”, trong thực hiện nhiệm vụ tại cửa khẩu, hằng quý (thông qua hành khách xuất, nhập cảnh qua cửa khẩu trực tiếp bỏ phiếu bình chọn), tôn vinh những cán bộ, chiến sĩ có thành tích xuất sắc trong xây dựng “Đồn - Trạm hữu nghị, cửa khẩu hài hòa”.
Từ kết quả trên, BĐBP tỉnh Lào Cai được cấp trên tin tưởng giao nhiệm vụ và đã thực hiện tốt việc đăng cai, tổ chức thành công Chương trình tọa đàm giao lưu học tập công tác tuyên truyền pháp luật giữa BĐBP 04 tỉnh biên giới Tây Bắc (Lào Cai, Điện Biên, Hà Giang, Lai Châu) với Tổng đội Công an Biên phòng tỉnh Vân Nam, để lại nhiều ấn tượng tốt đẹp.
Cùng với các hoạt động trên, BĐBP Lào Cai còn tích cực triển khai các hoạt động gắn kết đối ngoại biên phòng với đối ngoại nhân dân bằng nhiều nội dung thiết thực, hiệu quả. Các đồn Biên phòng đã có nhiều biện pháp đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động quần chúng nhân dân các dân tộc khu vực biên giới; tăng cường gặp gỡ, trao đổi với các vị trưởng thôn, trưởng dòng họ, nhằm tranh thủ mối quan hệ dân tộc, thân tộc của đồng bào hai bên biên giới để tuyên truyền làm cho nhân dân nhận thức rõ vấn đề quốc gia, quốc giới, chấp hành nghiêm các văn kiện pháp lý về biên giới giữa hai nước.
Mặt khác, BĐBP tỉnh còn chủ động tham mưu cho Tỉnh ủy, UBND tỉnh và các địa phương biên giới đẩy mạnh công tác ngoại giao nhà nước, đối ngoại nhân dân với các cấp chính quyền, nhân dân bên kia biên giới. Trên cơ sở đó, Lào Cai đã triển khai thực hiện tốt các hoạt động gặp gỡ, giao lưu, hội đàm, nhất là việc xây dựng mô hình kết nghĩa cụm dân cư hai bên biên giới, trở thành địa phương đi đầu trong cả nước về vấn đề này, đến nay đã triển khai được 06 cặp Thôn - Bản ký kết nghĩa, 01 cặp Thị trấn – Trấn, có 02 nhà văn hóa hữu nghị được tặng cho chính quyền và nhân dân biên giới, trở thành một điểm hẹn giao lưu văn hóa của nhân dân hai bên biên giới.
Với những nội dung hoạt động phong phú, phù hợp, sát thực tiễn, công tác đối ngoại biên phòng giữa BĐBP tỉnh Lào Cai, Việt Nam và các lực lượng bảo vệ biên giới tỉnh Vân Nam, Trung Quốc, đã góp phần nâng cao hiệu quả thực hiện nhiệm vụ quản lý, bảo vệ chủ quyền biên giới quốc gia của BĐBP tỉnh Lào Cai; quan hệ chính quyền, nhân dân, lực lượng bảo vệ biên giới hai bên biên giới được củng cố, phát triển, tạo sự ổn định cho phát triển kinh tế, xã hội, xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị và phát triển./.