Đổi mới sáng tạo trong quan điểm quy hoạch Thủ đô

Các mục tiêu phát triển cần được lượng hóa

Nhằm triển khai Quyết định số 1138/QĐ-UBND ngày 4/4/2022 của UBND TP, về việc giao Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế - xã hội là cơ quan lập Quy hoạch Thủ đô; Kế hoạch số 146/KH-UBND ngày 25/5/2022 của UBND TP triển khai công tác lập Quy hoạch Thủ đô, Viện nghiên cứu phát triển kinh tế - xã hội Hà Nội mới đây đã tổ chức tọa đàm khoa học nhằm tham vấn ý kiến chuyên gia về nội dung đề xuất ý tưởng lập Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Nguyên Thứ trưởng Bộ KH&ĐT, TS Cao Viết Sinh cho rằng, để đưa ra những ý tưởng đề xuất về sứ mệnh, tầm nhìn, quan điểm, mục tiêu chính của Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 cần căn cứ và bám sát vào các văn kiện quan trọng về phát triển Thủ đô như: Chiến lược phát triển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Chiến lược phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050; đặc biệt là Nghị quyết 15-NQ/TW về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Trong đó, lưu ý phân tích rõ nội hàm, tính khả thi của các chỉ tiêu, mục tiêu để định vị Hà Nội trong giai đoạn tới. Nhất là cần khuyến khích tinh thần đổi mới sáng tạo trong quan điểm quy hoạch Thủ đô. Bên cạnh đó cần kết hợp giữa quan điểm phát triển và quan điểm về phân bổ không gian, làm rõ triết lý phát triển không gian theo hướng nào?

“Quan điểm về mục tiêu, tầm nhìn quy hoạch Thủ đô cần nêu ý tưởng rõ ràng, có triết lý bao quát những vấn đề Hà Nội cần phải làm để đơn vị tư vấn tiếp tục nghiên cứu. Quan trọng là cần khuyến khích tinh thần đổi mới sáng tạo trong quan điểm quy hoạch Thủ đô” - TS Cao Viết Sinh nêu.

Nguyên Phó Viện trưởng Viện Chiến lược phát triển (Bộ KH&ĐT), TS Nguyễn Bá Ân gợi ý, cần xác định Hà Nội đến năm 2045, Thủ đô của một đất nước phát triển với 100 triệu dân phải như thế nào? Từ tầm nhìn xa như vậy, để làm bài toán ngược lại, muốn đạt được yêu cầu, các công việc của Hà Nội cần làm gì? Mục tiêu của từng giai đoạn là như thế nào?

“Yêu cầu đầu tiên của việc lập quy hoạch là phải đổi mới căn bản tư duy phát triển nhằm xây dựng Thủ đô xanh, văn hiến, bền vững, thông minh, hiện đại, an toàn, đi đầu trong ứng dụng khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo. Tất cả những yếu tố này đều phải được lượng hoá cụ thể, khi lượng hóa chúng ta mới xây dựng được kịch bản phát triển, mô hình phát triển” - TS Nguyễn Bá Ân nhấn mạnh .

Nêu bật được đặc thù riêng của Hà Nội

Nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế T.Ư, TS Nguyễn Đình Cung cho rằng, muốn đặt ra mục tiêu, tầm nhìn phát triển cho một vùng nào đó thì phải hiểu rõ được thế mạnh, đặc điểm riêng của vùng đó thì mục tiêu đặt ra mới có sự khác biệt.

Mục tiêu tầm nhìn cho Hà Nội cần một tư duy mới, khác biệt. Nhất là Thủ đô Hà Nội có điểm gì khác biệt so với TP Hồ Chí Minh và các TP trực thuộc T.Ư ở chỗ nào cũng cần phải được phân tích thấu đáo để thấy được điểm mạnh, đặc trưng riêng của Hà Nội. Đặc biệt lưu ý Hà Nội là Thủ đô của Việt Nam để đề ra mục tiêu, tầm nhìn phát triển.

Vị chuyên gia gợi ý, cần xác định sứ mệnh của Hà Nội đối với Nhân dân Thủ đô, đối với vùng và cả nước. Cần có những tư duy mới, khác biệt để tìm được sứ mệnh, quan điểm phát triển Hà Nội.

Còn theo TS Bùi Tất Thắng - nguyên Viện trưởng Viện Chiến lược phát triển (Bộ KH&ĐT), cần xoay quanh từ khoá “đột phá” trong các công việc, từ đánh giá hiện trạng, giải quyết các vấn đề tồn đọng, định hướng tương lai. Trong đó lưu ý vấn đề về khai thác, bảo tồn các di sản, phát triển kinh tế số, kinh tế xanh, năng lượng sạch, an toàn…

Nhìn chung, ý kiến các chuyên gia cùng chung quan điểm, việc lập quy hoạch phải xuất phát từ việc phân tích, đánh giá đúng thực trạng điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức của TP, đồng thời phải nêu bật được những đặc thù riêng có của Thủ đô Hà Nội.

Viện trưởng Viện nghiên cứu phát triển kinh tế - xã hội Hà Nội Nguyễn Ngọc Kỳ cho biết, những ý kiến gợi ý của các chuyên gia rất quý báu với Hà Nội, Viện sẽ tiếp thu tối đa, tổng hợp báo cáo TP từ đó xây dựng đầu bài chất lượng giao đơn vị tư vấn lập quy hoạch nghiên cứu. Thời gian tới, Viện nghiên cứu phát triển kinh tế - xã hội Hà Nội tiếp tục tổ chức tọa đàm các chuyên đề tiếp theo nhằm lấy ý kiến về các nội dung và đẩy nhanh tiến trình, sớm lựa chọn đơn vị tư vấn lập quy hoạch Thủ đô.