Theo dự thảo, các công trình xây dựng trên đất nông nghiệp phải đảm bảo không ảnh hưởng đến công trình thủy lợi, đê điều, giao thông nội đồng, cũng như không gây tác động tiêu cực đến diện tích đất sản xuất nông nghiệp liền kề. Những công trình này chỉ được xây dựng khi tổ chức hoặc cá nhân có quy mô diện tích đất sản xuất nông nghiệp tập trung lớn hơn diện tích theo hạn mức giao đất đối với từng loại đất.
Tỉnh Đồng Nai cũng đưa ra quy định về tỷ lệ diện tích công trình xây dựng tối đa là 0,1% tổng diện tích đất sản xuất nông nghiệp được giao, nhưng không vượt quá 500m² và chỉ được sử dụng cho mục đích phục vụ sản xuất nông nghiệp. Đất sử dụng cho công trình này vẫn được thống kê là đất sản xuất nông nghiệp.
Việc ban hành quy định này nhằm tháo gỡ các vướng mắc hiện tại, đặc biệt là đối với các trang trại, nhà vườn có nhu cầu xây dựng nhà ở tạm, kho chứa vật tư, cơ sở sơ chế nông sản, hoặc các công trình thiết yếu phục vụ phát triển du lịch sinh thái vườn.
Tuy nhiên, việc xây dựng công trình trên đất nông nghiệp vẫn phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định nhằm đảm bảo không ảnh hưởng đến quy hoạch và hoạt động canh tác.
Dự thảo quyết định cũng quy định cụ thể về đối tượng áp dụng, điều kiện, và các giấy tờ cần thiết để xin cấp phép. Tổ chức và cá nhân có nhu cầu xây dựng công trình cần gửi hồ sơ đến UBND cấp huyện, bao gồm đơn đề nghị, bản sao giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất hợp pháp và bản mô tả sơ đồ, vị trí xây dựng công trình.
Sau khi tiếp nhận hồ sơ hợp lệ, UBND cấp huyện sẽ thẩm định trong thời hạn 15 ngày, và nếu hồ sơ đạt yêu cầu, trong 5 ngày sẽ ban hành văn bản chấp thuận cho phép xây dựng công trình trên đất sản xuất nông nghiệp.
Theo quy định trong Luật Đất đai 2024 (có hiệu lực từ ngày 1/8/2024), người dân cần phải sử dụng đất đúng với mục đích sử dụng được ghi trên sổ đỏ. Trường hợp người dân muốn xây dựng nhà ở trên đất nông nghiệp sẽ bắt buộc phải thực hiện chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp sang đất ở.
Nghị định 102/2024/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai 2024 cũng đã phân tích rõ chi tiết loại đất trong nhóm đất nông nghiệp.
Theo đó, người sử dụng đất nông nghiệp được phép xây dựng một số loại công trình trên đất nhưng các công trình này phải được dùng vào mục đích nông nghiệp như chuồng trại, nhà kho, nhà kính chứ không được sử dụng vào mục đích để ở.
Luật Đất đai 2024 cho phép xây dựng công trình phục vụ nghỉ dưỡng trên đất nông nghiệp. Điều 218, Luật Đất đai 2024 cũng quy định 7 loại đất được sử dụng kết hợp đa mục đích. Trong đó, đất nông nghiệp được sử dụng kết hợp với mục đích thương mại, dịch vụ, chăn nuôi, trồng cây dược liệu.
Tuy nhiên, việc sử dụng đất kết hợp đa mục đích phải đáp ứng các yêu cầu như không làm thay đổi loại đất theo phân loại đất theo Luật Đất đai 2024; không làm mất đi điều kiện cần thiết để trở lại sử dụng đất vào mục đích chính.
Người nông dân có đất nông nghiệp, thu nhập từ nông nghiệp là chủ yếu mà lại có cảnh quan đẹp, muốn kết hợp làm thêm du lịch để tạo ra địa điểm check-in, thăm quan những cánh đồng, thêm dịch vụ lưu trú, ở lại ăn uống thì trong Luật Đất đai 2024 đã cho phép.
