Trao đổi với báo chí về những điểm mới của dự thảo văn kiện trình Đại hội XIII, GS.TS Phùng Hữu Phú - Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Lý luận Trung ương, Tổ phó thường trực Tổ biên tập văn kiện Đại hội XIII cho biết, các điểm mới này xuất phát từ bối cảnh, tình hình xuất hiện nhiều cái mới mà chúng ta phải vươn lên để tiếp cận. Bên cạnh đó, chúng ta cũng đã tích lũy được kinh nghiệm, bài học sau 35 năm đổi mới đất nước; tiếp cận được với xu thế phát triển của thế giới và tiếp cận được tư duy hiện đại, cũng như các kinh nghiệm thành công của các quốc gia.
"Cái mới trong dự thảo văn kiện Đại hội XIII lần này không phải mới về câu chữ mà mới từ cách tiếp cận, từ tầm bao quát" - GS Phùng Hữu Phú nhấn mạnh.
| GS.TS Phùng Hữu Phú - Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Lý luận Trung ương, Tổ phó thường trực Tổ biên tập văn kiện Đại hội XIII. |
Theo Phó Chủ tịch thường trực Hội đồng Lý luận Trung ương, lần này văn kiện không chỉ đánh giá 5 năm thực hiện Nghị quyết Đại hội XII, mà đánh giá 10 năm thực hiện Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên Chủ nghĩa xã hội (bổ sung, phát triển năm 2011), 30 năm thực hiện Cương lĩnh 1991. Mục tiêu định hướng không chỉ 5 năm, 10 năm, mà còn đưa ra tầm định hướng đến năm 2045 gắn với hai cột mốc quan trọng 100 năm thành lập Đảng vào năm 2030 và 100 thành lập nước vào năm 2045. Như thế, tầm bao quát rộng hơn nhiều. Đây là một bản văn kiện có nhiều điểm mới về tư tưởng và có cả một hệ quan điểm chỉ đạo.
Một điểm mới nữa là trong việc xác định mục tiêu, dự thảo văn kiện vừa kế thừa cách tiếp cận truyền thống, vừa tiếp cận với các chuẩn mực chung của thế giới. Bên cạnh đó, còn có điểm mới trong việc định hướng đột phá chiến lược các lĩnh vực phát triển cơ bản như kinh tế, văn hóa-xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị.
"Dự thảo lần này có nhấn mạnh đến vấn đề "khát vọng phát triển đất nước. Đây là một yếu tố rất mới, là nhân tố thể hiện sức mạnh nội sinh, tìm tòi của dân tộc ta. Vấn đề đặt ra là khát vọng phát triển thế nào, lúc đầu nhiều người nghĩ là "xây dựng một nước Việt Nam hùng cường". Việc này cũng đúng. Tuy nhiên, sau khi cân nhắc toàn diện, Tiểu ban văn kiện mới đây đã báo cáo Bộ Chính trị đưa vào dự thảo "khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc", đặc biệt nhấn mạnh yếu tố "hạnh phúc" của nhân dân" - ông Phùng Hữu Phú nói và nhấn mạnh, qua dịch Covid-19 càng hiểu rõ không phải cứ thu nhập cao, tốc độ tăng trưởng nhanh là sung sướng, mà quan trọng nhất là cuộc sống bình yên và hạnh phúc. Cho nên "hạnh phúc" là điểm nhấn trong dự thảo Văn kiện lần này, tính con người, tính nhân văn được thể hiện đậm nét.
Người dân làm thì phải được thụ hưởng
Trả lời về những điểm đột phá được xác định trong dự thảo văn kiện có điểm khác so với trước đây, ông Phùng Hữu Phú cho biết, trong phần cuối của dự thảo Báo cáo chính trị có nhấn đến 3 đột phá chiến lược: Thể chế, nguồn nhân lực, hạ tầng. Đây là ba đột phá chiến lược có tính lâu dài, nhưng quan trọng là trong từng giai đoạn cụ thể thì xác định nội dung đột phá thế nào.
Trong nhiệm kỳ Đại hội XIII, chúng ta nhấn về thể chế, cụ thể là làm sao để có một thể chế để thu hút và sử dụng tốt nhất các nguồn lực; để có thể giải quyết tốt vấn đề phân cấp, phân quyền nhưng đồng thời phải kiểm soát chặt chẽ quyền lực; để tiếp tục tạo một môi trường sản xuất kinh doanh thật sự trong sạch, thông thoáng, lành mạnh.
Về nguồn nhân lực, lần này nhấn mạnh đến nguồn nhân lực chất lượng cao và ưu tiên cho đội ngũ lãnh đạo, quản lý trong lĩnh vực trọng yếu. Nguồn nhân lực cao gắn liền với nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo, đẩy mạnh ứng dụng, chuyển giao khoa học công nghệ và xây dựng, phát triển văn hóa, phát huy giá trị văn hóa, sức mạnh của người Việt Nam.
Về đột phá hạ tầng, lần này chọn một số công trình quốc gia trọng điểm về giao thông để ứng phó biến đổi khí hậu và ưu tiên phát triển hạ tầng số để thực hiện chuyển đổi số quốc gia, từng bước xây dựng một nền kinh tế số và xã hội số.
Văn kiện Đại hội nào cũng đặt nhân dân là chủ thể và luôn luôn đề cao vai trò to lớn của nhân dân, nhưng trong dự thảo văn kiện Đại hội XIII không chỉ nhấn mạnh phương châm "Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra", mà còn nhấn mạnh yếu tố "nhân dân thụ hưởng". Làm rõ thêm về vấn đề này, Phó Chủ tịch Hội đồng lý luận Trung ương cho biết, do yêu cầu phát triển đất nước rất cao và trước bối cảnh rất nhiều thời cơ thuận lợi và đầy thử thách thì vai trò của nhân dân càng lớn hơn. Do đó Văn kiện lần này tiếp tục phát triển tư duy về nhân dân.
"Trước đây chúng ta nói cơ chế dân chủ: "Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra", nhưng lần này thêm "dân giám sát và dân thụ hưởng". Cái đó là quy luật, làm thì phải được thụ hưởng, còn nếu làm mà không thụ hưởng thì không ai làm. Động lực chính là lợi ích. Lợi ích phải hài hòa tổng thể lợi ích của người dân, doanh nghiệp và Nhà nước. Bây giờ chúng ta phải hoàn thiện điều này" - ông Phùng Hữu phú nhấn mạnh.
