Đừng để tăng cân “phi mã” trong dịp Tết

Đặc biệt, tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi bị thừa cân béo phì tăng gấp 9 lần sau 10 năm (2000 - 2010) và năm 2013, tỷ lệ này đã ở mức 6,3%. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến thừa cân, béo phì, trong đó chế độ ăn uống và lối sống là nguyên nhân chính.

Nguy hại từ tăng thịt, giảm rau

Tết Nguyên đán năm nay được nghỉ 9 ngày, các lễ hội sau Tết còn kéo dài đến hết tháng 2. Vì thế, sau nghỉ Tết, mọi người thường khen nhau “mập ra”, “béo tốt hơn”. Câu khen này đối với thời kỳ còn đói kém, thiếu ăn, thiếu dinh dưỡng thì rất phấn khởi nhưng đến nay lại trở thành nỗi lo đối với người thừa cân và béo phì, vì kéo theo đó là nhiều nguy cơ bệnh tật.

Thường dịp lễ, Tết, nhu cầu năng lượng của mọi người giảm hơn do thời gian nghỉ ngơi nhiều, đồng thời hoạt động thể lực, lao động chân tay giảm. Mặt khác, trong năm, người bị thừa cân và béo phì hàng ngày thường ăn uống kiêng khem, tăng cường hoạt động thể lực, nhưng những ngày Tết, việc ăn uống phóng khoáng hơn, trong khi đó, hoạt động thể lực giảm nên dễ tái phát tăng cân. Vì vậy, với những trường hợp này cần lưu ý: Mỗi miếng bánh chưng có khoảng 150 - 250 kcalo, nếu ăn từ 2 - 3 miếng bánh mỗi ngày thì năng lượng khẩu phần đã tăng lên đáng kể, chưa tính đến các thực phẩm khác như bánh, kẹo, rượu, bia.

Người thừa cân và béo phì cần kiểm soát cân nặng một cách thường xuyên. Việc ăn quá nhiều thịt, sử dụng nhiều đồ ngọt như bánh kẹo, nước ngọt, rượu bia, ăn ít rau trong ngày Tết sẽ ảnh hưởng không nhỏ tới sức khỏe. Đặc biệt, chế độ ăn này rất nguy hại đối với người bị bệnh gút, cao huyết áp, thừa cân và béo phì.

Cân đối dinh dưỡng

Đối với người thừa cân và béo phì, hàng ngày cần tăng cường ăn nhiều rau quả (trên 400g/ngày), giảm lượng đường, bột. Vai trò của rau và quả chín cung cấp các vitamin, chất khoáng và chất xơ đã được khẳng định. Đồng thời, các chất sinh học quan trọng khác của rau, quả như các carotenoid, bioflavonoid có vai trò là các chất chống oxy hóa và phòng ngừa nhiều loại ung thư.

Đặc biệt, một mối lo khác là việc sử dụng nhiều rượu, bia trong những ngày Tết sẽ ảnh hưởng không tốt đối với những người bị bệnh tim mạch, tăng huyết áp, béo phì. Thay vì rượu, bia, mọi người nên tăng uống nước chè xanh để cung cấp nhiều loại flavonoid chống oxy hóa, fluor và các loại vitamin khác.

Để Tết và lễ hội thực sự có ý nghĩa thì mỗi chúng ta cần duy trì cân nặng ở mức "nên có", đặc biệt cần kiểm soát cân nặng với người thừa cân và béo phì thông qua chế độ dinh dưỡng hợp lý với nếp sống lành mạnh, năng động, hoạt động thể lực đều đặn, vừa sức. Lời khuyên dinh dưỡng hợp lý với người thừa cân là: Nên cân đối giữa nguồn chất béo động vật và thực vật. Tránh dùng các thực phẩm nhiều chất béo, nhiều cholesterol như thịt mỡ, bơ, phô mai, não, nội tạng động vật, các món xào rán... Nhóm bột đường nên sử dụng bánh mì đen, ngũ cốc nguyên hạt, khoai củ. Đảm bảo đủ vitamin và muối khoáng từ rau, quả chín khoảng 400g/ngày.