Dừng triển khai dự án cảng Kê Gà: Đã cân nhắc kỹ lưỡng

08:28 27/02/2013

Chia sẻ

KTĐT - Trước sự quan tâm của dư luận về việc dừng đầu tư cảng Kê Gà (Bình Thuận), ngày 27/2, tại buổi giao ban báo chí của Ban Tuyên giáo T.Ư, đại diện Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (Vinacomin) đã có những lý giải chính thức về vấn đề này.

Vì sao Vinacomin đề nghị tạm dừng đầu tư?

Trên cơ sở định hướng của quy hoạch phát triển ngành công nghiệp bauxite-nhôm và phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Bình Thuận, dự án đầu tư xây dựng cảng Kê Gà được lập với quy mô công suất năm 2015: 3,5 triệu tấn/năm; năm 2020: 17,5 triệu tấn/năm; năm 2025: 27 triệu tấn/năm; năm 2030: 37 triệu tấn/năm. Tuy nhiên, theo ông Trần Văn Chiều, Phó Tổng Giám đốc Vinacomin, đến nay mới chỉ có 2 dự án thử nghiệm được đầu tư xây dựng theo quy hoạch là Dự án Tân Rai - Lâm Đồng (công suất 650.000 tấn alumin/năm) và Dự án Nhân Cơ - Đắc Nông (cùng công suất 650.000 tấn alumin/năm) do Vinacomin làm chủ đầu tư.

Dừng triển khai dự án cảng Kê Gà: Đã cân nhắc kỹ lưỡng - Ảnh 1

Địa điểm Vinacomin dự kiến xây dựng cảng Kê Gà (nguồn internet).

Các dự án sản xuất hydroxit nhôm, alumin, điện phân nhôm khác đều không được đầu tư theo đúng tiến độ dự kiến trong quy hoạch, nguyên nhân chủ yếu do vốn đầu tư tăng, trượt giá, chi phí nguyên, nhiên, vật liệu tăng và đặc biệt giá alumin trong bối cảnh khủng hoảng kinh tế lại giảm xuống mức dưới 340USD/tấn. Mặt khác, do các vấn đề phức tạp về công nghệ, kỹ thuật, môi trường khi đầu tư xây dựng các dự án này nên Chính phủ đã chỉ đạo rà soát, điều chỉnh quy hoạch bauxite cho phù hợp.

Bên cạnh đó, Dự án xây dựng cảng Kê Gà được lập trong bối cảnh trên địa bàn tỉnh Bình Thuận không bất kỳ cảng nào phục vụ cho việc xuất - nhập hàng hóa. Nhưng thời điểm hiện nay, Bình Thuận đã có cảng Vĩnh Tân và đang chuẩn bị lập dự án xây dựng cảng trung chuyển than cho khu vực phía Nam. Chính vì vậy, việc dừng xây dựng cảng Kê Gà là hợp lý và phù hợp với quy hoạch của Chính phủ. Theo tính toán, đến năm 2020 lượng hàng hóa thông qua cảng Kê Gà chỉ khoảng 2,5 triệu tấn/năm, thấp hơn nhiều so với lượng hàng hóa theo dự án cảng đã được phê duyệt. Với lượng hàng hạn chế như vậy, việc sử dụng các cảng hiện có hiệu quả hơn so với đầu tư xây dựng cảng mới.

Đại diện Vinacomin cũng khẳng định, việc dừng đầu tư dự án cảng Kê Gà hoàn toàn không ảnh hưởng gì đến 2 dự án bauxite - alumin đã và đang đầu tư, vì trong giai đoạn đầu, khối lượng sản phẩm cần thông qua cảng của 2 dự án này còn thấp nên Vinacomin thực hiện phương án thuê cảng tại khu vực Thị Vải - Cái Mép (cảng Gò Dầu, cảng Phú Mỹ…). Về lâu dài, thực hiện theo chỉ đạo của Chính phủ, Vinacomin đang phối hợp với Tổng Công ty tư vấn thiết kế giao thông vận tải (TEDI) nghiên cứu lựa chọn quy mô và địa điểm xây dựng cảng phù hợp với quy hoạch phát triển bauxite - nhôm, quy hoạch titan và kinh tế khu vực.

Ông Chiều nhấn mạnh: "Sẽ không công bằng nếu đánh giá hiệu quả kinh tế dự án chỉ căn cứ vào hiệu quả kinh tế đơn thuần của dự án đối với chủ đầu tư mà không tính đến hiệu quả kinh tế - xã hội lan tỏa, cũng như ý nghĩa chính trị, an ninh quốc phòng của dự án đối với địa phương và khu vực Tây Nguyên".

Hậu Kê Gà sẽ là nhiều dự án du lịch

Trước khi quy hoạch cảng Kê Gà được triển khai, tại đây đã có một số dự án du lịch nghỉ dưỡng đang được các doanh nghiệp (DN) tiến hành xây dựng. Chính vì vậy, việc dừng dự án đầu tư xây dựng cảng Kê Gà được coi sẽ có tác động tích cực hơn cho các DN du lịch và người dân vùng dự án. Các DN du lịch sẽ tiếp tục được thực hiện dự án. Giai đoạn 1 của dự án có liên quan tới 4 DN du lịch, giai đoạn 2 liên quan đến 43 hộ dân và 8 DN du lịch.

Sau khi dự án cảng Kê Gà có quyết định dừng triển khai, Vinacomin đã phối hợp với UBND huyện Hàm Thuận Nam, tỉnh Bình Thuận tiến hành kiểm đếm 43/43 hộ dân và 11/12 DN du lịch, đồng thời tiến hành tổ chức đền bù giai đoạn 1 cho 4 DN với giá trị đền bù GPMB được UBND huyện Hàm Thuận Nam phê duyệt là 4,63 tỷ đồng. Đại diện Vinacomin cho biết, hiện Tập đoàn này đã chuyển 4 tỷ đồng cho địa phương. Vinacomin sẽ tiếp tục phối hợp với UBND tỉnh Bình Thuận trong việc lập phương án xử lý khối lượng công việc còn lại để báo cáo Thủ tướng Chính phủ.

Về hiệu quả kinh tế của dự án Tân Rai tỉnh Lâm Đồng và Dự án Nhân Cơ tại tỉnh Đắc Nông, đại diện Vinacomin khẳng định, những dự án này có hiệu quả kinh tế.

Dự án Tân Rai, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam đang tích cực khẩn trương hoàn thiện đề tài ở quy mô thử nghiệm để chuyển sang quy mô công nghiệp việc nghiên cứu xử lý bùn đỏ để thu hồi lại xút, sản xuất sắt xốp, xỉ. Nếu thành công, sẽ mang lại nguồn thu bổ sung cho dự án và đặc biệt là giảm thiểu mức độ ô nhiễm của bùn đỏ, giảm thiểu việc đầu tư hồ bùn đỏ. Tại dự án Nhân Cơ, hiện 72/73 hạng mục, toàn bộ thiết bị chủ yếu đã tập kết đến chân công trình, nhà thầu đang tiến hành lắp đặt thiết bị, khối lượng hoàn thành đạt khoảng 51%. Dự kiến hoàn thành đầu tư nhà máy và có sản phẩm vào giữa năm 2014.