Game thuần Việt: Kể những câu chuyện Việt bằng công nghệ

Khi văn hóa Việt bước vào thế giới ảo

Chỉ trong vài ngày sau khi ra mắt, “Tiệm phở của Anh Hai” đã trở thành tâm điểm trên mạng xã hội. Người chơi hóa thân thành Anh Hai, một người đàn ông khởi nghiệp với quán phở nhỏ ở làng quê Đan Phượng, Hà Nội. Những lát cắt đời thường như: nấu phở, đón khách, chăm chú chó Cậu Vàng, hay đối diện với những tình huống dở khóc, dở cười…, tất cả được kể lại qua đồ họa mộc mạc, ngôn ngữ gần gũi và những chi tiết hài hước đúng chất Việt. Trò chơi có đến 4 cái kết khác nhau, tùy theo lựa chọn của người chơi, khiến ai cũng muốn thử đi thử lại để khám phá hết mọi khả năng.

Điều khiến cộng đồng bất ngờ không chỉ là nội dung thú vị, mà là việc toàn bộ trò chơi được phát triển bởi một cá nhân duy nhất, một bạn trẻ giấu mặt, không đầu tư, không quảng bá, chỉ có niềm đam mê và tình yêu với văn hóa Việt. Anh chia sẻ: “Em muốn tự mình phát triển một tựa game thuần Việt, chọn phở, món ăn quốc hồn quốc túy làm trung tâm, vì nó vừa thân thuộc, vừa có thể kể câu chuyện Việt một cách dễ thương mà thế giới vẫn hiểu được”.

Chỉ sau ít ngày, cụm từ khóa “Phở Anh Hai” và “số 10 Đan Phượng” đã lọt top tìm kiếm, thậm chí, nhiều người còn đặt xe công nghệ đến một địa điểm… không hề tồn tại. Một trò chơi không quảng cáo, không chi phí lại thu hút hàng triệu lượt tải, điều này cho thấy nhu cầu rất lớn của người Việt với những sản phẩm phản chiếu chính họ, đúng ngôn ngữ văn hóa của họ.

Không riêng “Tiệm phở của Anh Hai”, trước đó tựa game “Trở về tuổi thơ” cũng từng gây tiếng vang khi đưa người chơi trở lại những ký ức một thời: cánh diều, viên bi, những buổi tắm sông, nhảy dây, đánh khăng. Với hơn 7 triệu lượt tải sau 3 tháng, trò chơi này chứng minh rằng văn hóa Việt, nếu được thể hiện bằng công nghệ hiện đại, hoàn toàn có thể chạm đến trái tim người chơi trong và ngoài nước.

Theo các nhà phát triển, game giờ không chỉ là công cụ giải trí, mà còn là cách kể chuyện, cách lưu giữ ký ức tập thể. Khi người Việt bắt đầu tự kể những câu chuyện của mình bằng công nghệ do chính mình làm chủ, đó không chỉ là bước tiến của ngành game, mà còn là biểu hiện sinh động của công nghiệp văn hóa Việt Nam trong thời đại số.

Công nghệ mở đường cho công nghiệp văn hóa Việt

Năm 2024, doanh thu ngành game Việt Nam đạt hơn 13.600 tỷ đồng, tăng gần 9% so với năm trước. Việt Nam hiện nằm trong top 5 quốc gia có doanh thu game cao nhất thế giới, với hơn 5,7 tỷ lượt tải game Việt từ người dùng toàn cầu. Con số ấy không chỉ phản ánh sức hấp dẫn của thị trường, mà còn cho thấy năng lực công nghệ của người Việt đang dần tiệm cận chuẩn quốc tế.

Công nghệ đang thay đổi toàn bộ cách làm game. Từ việc sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để dựng hình nhân vật, tạo nội dung tự động, đến kỹ thuật thực tế ảo (VR), thực tế tăng cường (AR) cho phép người chơi hòa mình vào bối cảnh, ngành game Việt đang dần chuyển mình từ sản xuất gia công sang sáng tạo nội dung có bản sắc.

TS Cao Minh Thắng - Viện trưởng Viện Công nghệ Thông tin và Truyền thông cho rằng: “Nhân lực là yếu tố căn cơ nhất. Nếu giải quyết được bài toán nguồn nhân lực chất lượng cao, ngành game Việt hoàn toàn có thể đạt mục tiêu doanh thu 1 tỷ USD trong tương lai gần”.

Để hiện thực hóa điều đó, nhiều cơ sở đào tạo đã tiên phong mở ngành thiết kế và phát triển game. Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông là đơn vị đầu tiên tuyển sinh chuyên ngành này với 160 sinh viên khóa đầu tiên. Sinh viên được học cả lập trình, thiết kế đồ họa, âm thanh và nghiên cứu tâm lý người chơi, những yếu tố quyết định sự hấp dẫn của trò chơi hiện đại.

“Bọn em không chỉ học kỹ thuật mà còn học cách kể chuyện bằng game, chính điều đó giúp game Việt trở nên khác biệt” - sinh viên Nguyễn Minh Đức chia sẻ.

Song song với đó, các chuyên ngành liên quan như: trí tuệ nhân tạo, khoa học dữ liệu, đồ họa 3D cũng được phát triển để cung cấp nhân lực cho ngành công nghiệp game. Những công nghệ nền này không chỉ giúp game Việt cạnh tranh toàn cầu mà còn lan tỏa sang nhiều lĩnh vực khác của công nghiệp văn hóa, từ điện ảnh, âm nhạc đến truyền thông số.

Những con số biết nói càng củng cố niềm tin về tiềm năng của công nghiệp sáng tạo Việt Nam. Doanh thu từ các sản phẩm văn hóa số chiếm hơn 7% GDP trong năm qua, trong đó game chiếm tỷ trọng cao nhất. Không còn là “ngành công nghiệp giải trí”, game đang được định vị là “ngành công nghiệp văn hóa”, nơi công nghệ trở thành ngôn ngữ mới của bản sắc dân tộc.

Khi công nghệ kể chuyện Việt Nam ra thế giới

Không phải ngẫu nhiên mà những game như “Tiệm phở của Anh Hai” hay “Trở về tuổi thơ” lại được người chơi quốc tế chú ý. Cái họ tìm thấy không chỉ là trò chơi, mà là một góc nhìn văn hóa độc đáo. Trong bối cảnh thế giới game tràn ngập những siêu phẩm hành động, viễn tưởng, thì việc một tựa game nhỏ dám chọn kể câu chuyện đời thường, từ bát phở, mái nhà, con phố, ký ức tuổi thơ… lại trở thành thứ lạ mà gần, bình dị mà thu hút.

Các chuyên gia cho rằng, đưa văn hóa Việt vào game không chỉ là lựa chọn sáng tạo mà còn là chiến lược phát triển bền vững. Khi văn hóa được “mã hóa” thành hình ảnh, âm thanh, chuyển động, nó trở thành cầu nối giữa quá khứ và tương lai, giữa người Việt với thế giới. Đó là cách công nghệ giúp văn hóa sống tiếp, lan tỏa và hiện diện trong đời sống toàn cầu một cách tự nhiên, mềm mại.

Tại nhiều trường đại học và doanh nghiệp công nghệ, các dự án game về đề tài lịch sử, truyền thuyết, phong tục Việt đang được phát triển. Một trò chơi thực tế ảo giúp người trẻ “bước vào” những thời khắc hào hùng của dân tộc đang trong giai đoạn hoàn thiện. Các nhóm sinh viên còn tạo ra game giáo dục mô phỏng lễ hội dân gian, giúp học sinh tương tác và hiểu sâu hơn về văn hóa quê hương.

Game Việt hôm nay không chỉ là sản phẩm giải trí, mà là những “tác phẩm số”, nơi công nghệ giúp kể lại câu chuyện Việt Nam bằng cách của thế kỷ XXI. Từ căn bếp ảo “Anh Hai bán phở” đến những miền ký ức tuổi thơ, từ phòng thí nghiệm AI đến lớp học thiết kế game, tất cả đang dệt nên bức tranh mới cho công nghiệp văn hóa Việt: Trẻ trung, sáng tạo và đầy tự tin bước ra thế giới.