Giá gạo lại lập đỉnh
Giá gạo xuất khẩu loại 5% tấm của Việt Nam đã trở lại mức 643 USD/tấn, mức giá cao nhất trong đợt sốt giá gạo thiết lập đầu tháng 8/2023.
Theo cập nhật của Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), giá gạo xuất khẩu chốt phiên cuối tuần qua (ngày 20/10) đến nay ở mức 643 USD/tấn loại 5% tấm và mức 628 USD/tấn loại 25% tấm.
Trong khi đó, giá gạo Thái Lan giảm nhẹ, gạo 5% tấm còn 570 USD/tấn, thấp hơn gạo Việt Nam đến 73 USD/tấn; giá gạo 25% tấm còn 524 USD/tấn, thấp hơn gạo Việt Nam cùng phẩm cấp lên đến 104 USD/tấn.
Nguyên nhân của sự chênh lệch này do Thái Lan đang vào vụ thu hoạch lớn nhất năm trong khi Việt Nam nguồn cung không có nhiều. Ngoài ra, đồng bath của Thái Lan mất giá nhiều so với đồng USD khiến giá gạo của Thái Lan rẻ hơn trước đây.
Bên cạnh đó, Philippines bỏ giá trần bán lẻ gạo và Indonesia công bố nhập khẩu thêm đến 1,5 triệu tấn gạo trong năm 2023, trong khi đó, Ấn Độ chưa nới lỏng các chính sách hạn chế xuất khẩu gạo. Đáng chú ý, theo dự báo của Bộ NN&PTNT từ trước đó, giá gạo Việt Nam xuất khẩu tăng mạnh trở lại sau khi Indonesia thông báo tăng nhập khẩu gạo và Việt Nam sẽ là nguồn cung gạo chính cho thị trường này.
Số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan cho thấy, 15 ngày đầu tháng 10, Việt Nam đã xuất khẩu được hơn 307.000 tấn gạo. Lũy kế từ đầu năm đến 15/10 là hơn 6,7 triệu tấn gạo. Nhiều chuyên gia dự báo, khả năng năm 2023 Việt Nam có thể xuất khẩu lên đến 8 triệu tấn gạo.
Về thị trường, trong 9 tháng năm 2023, ASEAN và Trung Quốc là 2 thị trường xuất khẩu chính của gạo Việt Nam. Trong đó, xuất sang ASEAN đạt 3,82 triệu tấn, tăng 28%; Trung Quốc đạt 859.000 tấn, tăng 37,2% so với cùng kỳ năm trước. Tính chung, lượng gạo xuất sang 2 thị trường đạt 4,68 triệu tấn, chiếm 73% lượng gạo xuất khẩu của cả nước.
Doanh nghiệp sẵn sàng nguồn hàng chất lượng
Nhận định về cơ hội khi giá gạo xuất khẩu tăng mạnh, Tổng Giám đốc Công ty CP Tập đoàn Lộc Trời Nguyễn Duy Thuận cho rằng, giá gạo xuất khẩu tăng mạnh như hiện nay được xem là “thời cơ vàng” cho xuất khẩu gạo của Việt Nam, đặc biệt là vùng Đồng bằng sông Cửu Long.
Chỉ tính riêng 9 tháng năm 2023, doanh thu thuần của Lộc Trời đạt hơn gần 7.000 tỷ đồng, tăng 4% so cùng kỳ năm 2022; trong đó, mảng lương thực (lúa, gạo) tiếp tục là đầu tàu mang về gần 5.000 tỷ đồng doanh thu, tăng 25% so với cùng kỳ năm trước.
Cũng theo ông Nguyễn Duy Thuận, những lệnh cấm xuất khẩu của một số nước trên thế giới hiện nay không ảnh hưởng đến tình hình lúa gạo của Việt Nam. Việt Nam đang có khả năng bán được gạo nhiều hơn, dựa trên diện tích lúa có thể tăng được. Đặc biệt, vụ Thu Đông 2023, các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long dự kiến tăng thêm 50.000 - 60.000 ha lúa, tương đương với 100.000 - 150.000 tấn gạo ra thị trường quốc tế. Do đó, đây là dịp để Việt Nam tiếp tục khẳng định vị thế của một cường quốc xuất khẩu gạo của thế giới.
Bám sát diễn biến giá lúa gạo thế giới và luôn sẵn sàng nguồn hàng xuất khẩu những tháng cuối năm, Giám đốc Công ty CP Xuất nhập khẩu An Giang Huỳnh Thanh Tùng chia sẻ: "công ty đang tiếp tục thực hiện chuỗi liên kết bền vững với nông dân, bạn hàng, đối tác, khách hàng để ổn định về mặt nguyên liệu, vật tư đầu vào và tiêu thụ sản phẩm đầu ra; đảm bảo duy trì tính ổn định cho hoạt động thu mua, sản xuất và tiêu thụ cả khi thị trường biến động".
Theo Phó Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam Đỗ Hà Nam, để đón đầu cơ hội, hiện nay nhiều doan nghiệp đang dự trữ hàng trăm nghìn tấn gạo và có những hợp đồng mới, sẵn sàng xuất khẩu từ nay đến giữa tháng 11/2023.
Khảo sát tại một số doanh nghiệp lớn cho thấy, trung bình mỗi ngày các doanh nghiệp này chi vài 30 – 70 tỷ đồng mua lúa ở các vùng liên kết. Lượng lúa vẫn tiếp tục về đều đặn trong suốt vụ Hè Thu, Thu Đông 2023, đảm bảo sản lượng và giá hợp đồng đã cam kết với đối tác nhập khẩu nước ngoài.
Từ giờ đến cuối năm, một mặt bảo đảm sản xuất, ổn định nguồn cung gạo xuất khẩu, mặt khác các cơ quan chức năng cũng cần quyết liệt triển khai các biện pháp bình ổn thị trường. Đồng thời, các nhân tố tham gia vào chuỗi sản xuất, cung ứng, xuất khẩu gạo cũng cần giữ uy tín, có trách nhiệm với các hợp đồng thu mua lúa gạo đã ký trong nước.
Phó Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam Đỗ Hà Nam