Giảm thủ tục, tăng dịch vụ số: Lào Cai khẳng định hiệu quả chính quyền 2 cấp

Sau gần hai tháng triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, tỉnh Lào Cai đã đạt được những kết quả quan trọng trong công tác phân cấp, phân quyền và phân định thẩm quyền, góp phần cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính, hướng đến mục tiêu “chính quyền phục vụ”.

Trên cơ sở chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, các cơ quan, đơn vị đã chủ động rà soát, điều chỉnh thẩm quyền, trình tự thực hiện thủ tục hành chính (TTHC) phù hợp với các quy định mới, gắn với việc kết thúc hoạt động chính quyền cấp huyện. Mục tiêu được đặt ra là 100% TTHC được thực hiện không phụ thuộc vào địa giới hành chính trong phạm vi cấp tỉnh, theo tinh thần Nghị quyết số 66/NQ-CP ngày 26/3/2025 của Chính phủ và Kế hoạch số 165/KH-UBND ngày 03/4/2025 của UBND tỉnh.

Một trong những điểm nhấn là việc số hóa và tái sử dụng dữ liệu từ các cơ sở dữ liệu quốc gia, chuyên ngành nhằm cắt giảm, đơn giản hóa TTHC và nâng cao chất lượng dịch vụ công trực tuyến. Tỉnh cũng đã kịp thời công bố danh mục TTHC áp dụng theo từng lĩnh vực chuyên ngành, cập nhật trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về TTHC ngay sau khi có sự thay đổi từ các bộ, ngành. Bộ phận Một cửa ở các cấp được kiện toàn, đảm bảo quy trình giải quyết TTHC diễn ra liên thông, không phụ thuộc địa giới hành chính.

Những con số “biết nói” về cải cách hành chính

Tính đến ngày 20/8/2025, Lào Cai đã ban hành 28 quyết định công bố danh mục TTHC và các quy định về trình tự, thủ tục giải quyết TTHC. Toàn tỉnh hiện có 2.189 TTHC, trong đó cấp tỉnh 1.868, cấp xã 321; cùng với đó là 609 quy trình TTHC nội bộ. Số dịch vụ công trực tuyến toàn trình được cung cấp hiện đạt 419 TTHC.

Về phân định thẩm quyền, có 346 TTHC đã được phân định rõ, trong đó 18 TTHC từ cấp huyện chuyển lên tỉnh, 278 TTHC từ huyện chuyển xuống xã, và 50 TTHC bị bãi bỏ. Đồng thời, Trung ương cũng đã phân cấp 556 TTHC cho địa phương, trải rộng trên nhiều lĩnh vực như: Nông nghiệp và Môi trường; Công thương; Y tế; Xây dựng; Văn hóa; Tư pháp; Nội vụ; Tài chính; Khoa học công nghệ; Giáo dục đào tạo; Dân tộc tôn giáo và Ngoại giao.

Trong gần hai tháng (từ 1/7 đến 20/8/2025), hệ thống đã tiếp nhận 122.913 hồ sơ, giải quyết được 95.182 hồ sơ. Trong đó, 93.165 hồ sơ được xử lý đúng hạn hoặc sớm hơn hạn, chiếm 97,89%, còn lại 1.967 hồ sơ quá hạn (2,1%). Hiện vẫn còn 26.783 hồ sơ đang được giải quyết, trong đó 22.882 hồ sơ đúng hạn và 3.901 hồ sơ quá hạn.

Chính quyền 2 cấp - thuận lợi mở ra, thách thức đi kèm

Việc phân cấp, phân quyền đã đem lại nhiều thuận lợi: hành lang pháp lý được bổ sung kịp thời, tạo điều kiện cho địa phương chủ động hơn; chính quyền cấp xã được trao thêm quyền, gần dân hơn, giúp giảm tải cho cấp trên và tiết kiệm thời gian, chi phí cho người dân, doanh nghiệp. Công tác tuyên truyền, phổ biến quy định mới cũng được triển khai đồng bộ, góp phần nâng cao nhận thức và trách nhiệm của các cấp, ngành.

Tuy nhiên, vẫn còn nhiều khó khăn. Trình độ cán bộ, công chức chưa đồng đều, nhất là ở cấp xã khi nhiều người mới chưa quen với quy trình tại Bộ phận Một cửa. Hệ thống kết nối dữ liệu giữa tỉnh và Cổng Dịch vụ công Quốc gia còn bất cập, mới thực hiện một chiều, dẫn đến việc cập nhật thủ công khi có thay đổi. Người dân vẫn chưa hình thành thói quen sử dụng dịch vụ công trực tuyến, còn tâm lý e ngại về tính bảo mật.

Ngoài ra, một số TTHC có quy định thời gian giải quyết chưa thống nhất giữa “ngày” và “ngày làm việc”, gây khó khăn trong áp dụng. Lĩnh vực đất đai cũng còn vướng mắc do hệ thống của tỉnh chưa liên thông được với phần mềm quản lý đất đai VBDLIS.

Giải pháp để mô hình phát huy hiệu quả lâu dài

Để nâng cao hiệu quả, thời gian tới các bộ, ngành Trung ương sẽ tiếp tục công bố danh mục TTHC còn lại, đẩy nhanh tiến độ cấp chứng thư số công vụ cho địa phương, đảm bảo ký số, đóng dấu điện tử theo quy định. Đồng thời, cần sớm kết nối cơ sở dữ liệu đất đai với hệ thống giải quyết TTHC của tỉnh để người dân có thể nộp hồ sơ trực tuyến thuận tiện hơn.

Việc thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp ở Lào Cai bước đầu đã chứng minh hiệu quả khi vừa giảm thủ tục, giảm trung gian, vừa tăng trách nhiệm và tính minh bạch.

Đây là nền tảng quan trọng để tỉnh tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính, hướng đến một nền quản trị hiện đại, phục vụ người dân và doanh nghiệp ngày càng tốt hơn.