Giáo dục quyền con người trong Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc

Ngày 12/5, Trường Đại học Thủ đô Hà Nội phối hợp Học viện Cảnh sát Nhân dân tổ chức Hội thảo khoa học quốc gia với chủ đề “Giáo dục quyền con người ở các nhà trường trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”. Hội thảo thu hút sự quan tâm của đông đảo các chuyên gia, nhà khoa học, cán bộ quản lý, giảng viên và giáo viên từ nhiều cơ quan, đơn vị, cơ sở giáo dục trên cả nước cùng 170 bài viết.

Nền tảng để đào tạo những thế hệ công dân mới

Hội thảo được tổ chức trong bối cảnh Việt Nam đang trên đà phát triển mạnh mẽ và hội nhập quốc tế sâu rộng, đặt ra yêu cầu cấp thiết về việc nâng cao nhận thức và thực hành quyền con người.

Phát biểu khai mạc, Trung tướng, GS.TS NGƯT Trần Minh Hưởng, Giám đốc Học viện Cảnh sát Nhân dân khẳng định: Quyền con người là giá trị cốt lõi của nhân loại, có vai trò then chốt trong việc xây dựng một quốc gia hùng cường, xã hội văn minh, tiến bộ.

Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm đến vấn đề này, được thể hiện rõ trong Hiến pháp 2013 và các văn bản pháp lý liên quan. Đặc biệt, Thông báo số 01/TB-VPCP ngày 1/1/2025 của Văn phòng Chính phủ đã truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính khẳng định “Chương trình giáo dục quyền con người là chương trình chính thức, nằm trong tổng thể của hệ thống giáo dục quốc dân”.

“Trong bối cảnh Việt Nam đang bước vào Kỷ nguyên vươn mình, giáo dục quyền con người không chỉ là một yêu cầu cấp thiết mà còn là nền tảng để đào tạo những thế hệ công dân có ý thức pháp luật, tinh thần nhân văn và trách nhiệm xã hội. Giáo dục quyền con người giúp học sinh, sinh viên hiểu rõ quyền và nghĩa vụ của mình, tôn trọng sự đa dạng, đồng cảm với những hoàn cảnh khó khăn và tích cực tham gia xây dựng một xã hội đoàn kết, thượng tôn pháp luật”, Trung tướng, GS.TS.NGƯT Trần Minh Hưởng chia sẻ.

PGS.TS Nguyễn Anh Tuấn, Chủ tịch Hội đồng trường - Trường Đại học Thủ đô Hà Nội cho rằng, trong bối cảnh Việt Nam đang trên đà phát triển mạnh mẽ, hội nhập sâu rộng, việc nâng cao nhận thức và thực hành quyền con người càng trở nên quan trọng. Giáo dục quyền con người tạo ra những công dân có ý thức pháp luật và trách nhiệm; bồi dưỡng tinh thần nhân văn, tôn trọng sự đa dạng; trang bị kiến thức và kỹ năng để bảo vệ quyền của bản thân và người khác; góp phần xây dựng một nền dân chủ thực chất và là một yếu tố quan trọng để nâng cao vị thế, uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế.

Nâng cao hiệu quả giáo dục quyền con người

Tại Hội thảo, các đại biểu đã lắng nghe nhiều tham luận sâu sắc, đa chiều từ các chuyên gia, nhà khoa học, cán bộ quản lý uy tín. Các tham luận đóng góp đều tập trung phân tích sâu sắc về lý luận, thực tiễn và đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác giáo dục quyền con người trong các nhà trường, góp phần đào tạo ra những công dân có ý thức pháp luật, tinh thần nhân văn, kỹ năng bảo vệ quyền và trách nhiệm xây dựng một xã hội dân chủ, văn minh.

Tham luận với chủ đề “Xây dựng nền giáo dục nhân văn gắn với quyền con người trong quá trình phát triển quốc gia trong kỷ nguyên số”, PGS.TS Đỗ Hồng Cường, Hiệu trưởng Trường Đại học Thủ đô Hà Nội đã chỉ ra những thách thức trong việc kết hợp hai yếu tố này để xây dựng một nền giáo dục phù hợp trong kỷ nguyên số; đồng thời đề xuất một số giải pháp quan trọng như: đảm bảo sự công bằng trong tiếp cận giáo dục; cải cách nội dung và phương pháp giảng dạy; sử dụng hiệu quả công nghệ thông tin và mạng xã hội; xây dựng môi trường giáo dục tích cực, sáng tạo và thúc đẩy chính sách hỗ trợ.

Sau các phiên trao đổi và thảo luận, hội thảo thống nhất quan điểm: giáo dục quyền con người không chỉ là một môn học mà là một quá trình thấm nhuần các giá trị nhân văn, dân chủ vào nhận thức và hành vi của mỗi cá nhân. Việc đầu tư vào giáo dục quyền con người trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc là một đầu tư chiến lược cho tương lai của đất nước.

Giáo dục quyền con người không chỉ là một nhiệm vụ quan trọng mà còn là nền tảng vững chắc để xây dựng một xã hội văn minh, tiến bộ và nhân văn. Trong Kỷ nguyên mới - Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, việc giáo dục quyền con người cho học sinh càng trở nên cấp thiết, đòi hỏi sự chung tay của toàn xã hội. Nội dung giáo dục quyền con người cho học sinh cần toàn diện, thực tiễn, linh hoạt và hội nhập, bao gồm: các quyền dân sự, chính trị, kinh tế, xã hội, văn hóa, các quyền đặc thù và các giá trị, kỹ năng cần thiết.

Để triển khai hiệu quả giáo dục quyền con người cho học sinh cần lồng ghép nội dung giáo dục quyền con người vào các môn học, tổ chức hoạt động ngoại khóa, sử dụng truyền thông, thúc đẩy sự tham gia của học sinh; đẩy mạnh giáo dục từ gia đình; đào tạo giáo viên và tăng cường phối hợp giữa các bên liên quan.

Giáo dục quyền con người không chỉ là một môn học hay một hoạt động ngoại khóa, mà là một quá trình thấm nhuần các giá trị nhân văn, dân chủ vào nhận thức và hành vi của mỗi cá nhân. Trong Kỷ nguyên mới - Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, tất cả cần cùng nhau hành động để xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn cho thế hệ trẻ Việt Nam. Chỉ khi thực hiện tốt giáo dục quyền con người mới có thể hy vọng xây dựng một thế hệ trẻ Việt Nam không chỉ giỏi về kiến thức mà còn giàu lòng nhân ái, có trách nhiệm với bản thân, gia đình, xã hội và đất nước.

Hội thảo đã mang lại những trao đổi sâu sắc, những ý tưởng sáng tạo, và những giải pháp hiệu quả, góp phần thúc đẩy công tác giáo dục quyền con người trong các nhà trường, đáp ứng yêu cầu của thời đại mới.