Hà Nội cần liên kết, đa dạng sản phẩm để tạo đà phát triển du lịch

Nhiều tiềm năng, lợi thế

Thống kê của Tổ chức Du lịch thế giới cho thấy, tỷ lệ khách quốc tế tới tham quan và trải nghiệm các sản phẩm du lịch văn hóa luôn chiếm hơn 40% tổng số khách.

Hà Nội - Thủ đô của Việt Nam là vùng đất giàu bản sắc văn hóa khi dẫn đầu cả nước về số lượng di tích trên địa bàn với 5.922 di tích được kiểm kê. Trong đó có 1 di sản văn hóa thế giới, 21 cụm di tích quốc gia đặc biệt, 1.160 di tích quốc gia, 1.456 di tích cấp TP.

Đặt chân tới Thủ đô, du khách sẽ tới thăm các công trình kiến trúc được xếp vào hàng bậc nhất cả nước với các tòa nhà, nhà hát tồn tại từ thời Pháp thuộc hay những di tích lịch sử văn hóa như Lăng Bác, Hoàng thành Thăng Long, Văn Miếu - Quốc Tử Giám... Tham quan khu vực ngoại thành, du khách sẽ tới những làng quê Bắc bộ trù phú của xứ Đoài mây trắng, làng cổ Đường Lâm.

Không chỉ lưu giữ những kiến trúc đặc sắc, Hà Nội còn là địa phương đang bảo tồn tinh hoa ẩm thực Bắc Bộ. Đây cũng là một trong những lý do khiến giải thưởng danh giá trong làng ẩm thực thế giới Michelin đã chọn các nhà hàng ở Hà Nội để gắn sao như một cách vinh danh và ghi nhận nền ẩm thực đặc sắc của mảnh đất nghìn năm văn hiến.

Thực tế cho thấy, thời gian qua ngành du lịch Thủ đô dựa trên “nguyên liệu” văn hóa để phục dựng, sáng tạo nhiều điểm đến, sự kiện, lễ hội đặc sắc. Phó giám đốc Sở Du lịch Hà Nội Trần Trung Hiếu cho biết, những năm gần đây, Hà Nội đã hình thành hệ thống sản phẩm du lịch tại nhiều địa phương như: Phúc Thọ, Đại Thanh, Ngọc Hồi, Hồng Vân, Chuyên Mỹ, Ô Diên, Ba Vì hay Phù Đổng. Bên cạnh đó, Hà Nội cũng chú trọng xây dựng các tour du lịch văn hóa hấp dẫn như tour đêm di tích Nhà tù Hỏa Lò, di sản Hoàng thành Thăng Long… qua đó, tạo cơ hội cho du khách tìm hiểu văn hóa Thủ đô ngàn năm văn hiến.

Chủ tịch UBND xã Phúc Thọ Kiều Trọng Sỹ chia sẻ, lễ hội truyền thống đình Tường Phiêu đã được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, tạo thành điểm nhấn tâm linh, gắn liền với hành trình trải nghiệm di sản văn hóa xứ Đoài. Hiện địa phương đang phối hợp với Sở Du lịch Hà Nội triển khai sản phẩm du lịch nông thôn “Sắc hoa Tường Phiêu”, hướng đến kết hợp du lịch tâm linh, du lịch sinh thái và du lịch trải nghiệm nông nghiệp.

Tương tự, Chủ tịch UBND phường Hoàn Kiếm Trịnh Hoàng Tùng cho biết, những năm gần đây, trên địa bàn phường Hoàn Kiếm đã ra đời mô hình văn hóa sáng tạo phục vụ du lịch và dần trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của người dân Hà Nội. Tiêu biểu như các dự án nghệ thuật công cộng tại khu phố cổ Hà Nội dần trở thành điểm đến quen thuộc của du khách. Khu vực gầm cầu phố Phùng Hưng sau nhiều năm được thay “áo mới” đã trở thành điểm đến cố định trong các tour du lịch, tham quan tại Hà Nội.

Chung tay xây dựng tour “đặc sản”

Mặc dù Hà Nội có nhiều tiềm năng, lợi thế phát triển du lịch văn hóa nhưng theo các chuyên gia, việc phát triển sản phẩm du lịch của Hà Nội chưa khai thác được hết tài nguyên phong phú.

Là người hoạt động trong lĩnh vực du lịch hơn 20 năm, Chủ tịch Lux Group Phạm Hà nhận định, việc khai thác du lịch của Hà Nội hiện nay còn rời rạc, chỉ vài điểm du lịch truyền thống tại nội thành như: Hoàn Kiếm, Ba Đình, Đống Đa nên chưa ra được tổng thể các tour du lịch mang tính bài bản.

Dưới góc độ doanh nghiệp, Tổng Giám đốc Wondertour Việt Nam Lê Công Năng đánh giá, Hà Nội là điểm hội tụ tinh hoa của Việt Nam qua các thời kỳ, tuy nhiên hoạt động truyền thông quảng bá các tour văn hóa, đặc biệt tour văn hóa Hà Nội chưa được đầu tư mạnh mẽ.

Để khai thác tiềm năng thế mạnh của Hà Nội, Viện trưởng Viện Kinh tế Du lịch Nguyễn Anh Tuấn cho rằng, Hà Nội cần chuyển từ mô hình điểm đến tham quan sang điểm đến trải nghiệm, sự kiện và sáng tạo. Quy hoạch Thủ đô 2021-2030, tầm nhìn 2050 đã tạo điều kiện hình thành 5 cụm sản phẩm ưu tiên như du lịch di sản - làng nghề, sinh thái, MICE - sự kiện, ẩm thực - du lịch đêm và sản phẩm du lịch thông minh. “Tuy nhiên để triển khai được các mô hình này đòi hỏi cơ chế linh hoạt và mô hình hợp tác công - tư hiệu quả để biến tiềm năng ấy thành giá trị thực” - ông Nguyễn Anh Tuấn đề xuất.

Cùng quan điểm, Giám đốc Công ty Du lịch Travelogy Việt Nam Vũ Văn Tuyên cho rằng, điều quan trọng nhất để phát triển du lịch là khơi dậy niềm tự hào và tinh thần học hỏi của người dân. Nếu người dân được định hướng đúng, được học hỏi từ các mô hình thành công như Đà Lạt hay Sa Đéc, họ sẽ tự tin làm du lịch bài bản, giữ được bản sắc nghề truyền thống và hình thành không gian làng quê xanh, sạch, đáng sống.

Từ kinh nghiệm quy hoạch và khai thác di sản văn hóa phục vụ du lịch tại Việt Nam, Chủ tịch Liên hiệp Khoa học Phát triển Du lịch bền vững (STDe) TS.KTS Nguyễn Thu Hạnh cho rằng, để quy hoạch phát triển du lịch tại các di sản văn hóa thành công, Hà Nội cần nghiên cứu đầu tư phát triển chuỗi sản phẩm du lịch từ các giá trị cốt lõi, nổi trội của di sản để tạo sự phong phú, đa dạng và độc đáo qua đó thu hút được nhiều đối tượng khách.

Nhưng để làm được điều này cơ quan quản lý như Sở Du lịch Hà Nội cần xây dựng cơ chế phân chia lợi ích rõ ràng, hợp lý, từ đó xây dựng môi liên kết chặt chẽ giữa nhà quản lý - nhà khoa học - doanh nghiệp với người dân trong quá trình triển khai chuỗi sản phẩm.

Dưới góc độ cơ quan quản lý, Phó Cục trưởng Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam Hà Văn Siêu cho rằng, các doanh nghiệp du lịch cần tăng cường liên kết, hợp tác với chính quyền, cơ quan quản lý Nhà nước và người dân để tạo ra nhiều tour, tuyến, sản phẩm du lịch. Để Hà Nội tiếp tục là điểm đến văn hóa nổi bật hàng đầu châu Á.

Bên cạnh sự cố gắng của doanh nghiệp đòi hỏi Sở Du lịch Hà Nội tiếp tục định hướng và thúc đẩy hợp tác công – tư, triển khai hiệu quả Nghị quyết 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân. Qua đó, khuyến khích các doanh nghiệp tiên phong sáng tạo sản phẩm mới, liên kết chuỗi giá trị du lịch, xây dựng tuyến – điểm du lịch đặc sắc của Hà Nội, đem đến cho du khách không chỉ là trải nghiệm ăn, ở, tham quan, mà còn là những cảm xúc, ấn tượng sâu sắc về từng vùng đất, từng con người Hà Nội.