Hà Nội đặt mục tiêu “cắt đứt” lợi ích vật chất, tạo chuyển biến căn bản trong quản lý dạy thêm, học thêm

Hôm nay, 31/10, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam TP Hà Nội tổ chức Hội nghị phản biện xã hội đối với dự thảo Quyết định của UBND TP quy định về dạy thêm, học thêm trên địa bàn TP Hà Nội, do Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam TP Phạm Anh Tuấn chủ trì.

Với tinh thần trách nhiệm, tâm huyết, các chuyên gia, nhà khoa học đã đưa ra nhiều ý kiến sâu sắc, ủng hộ chủ trương cải cách quản lý hoạt động dạy thêm, học thêm theo hướng minh bạch, công bằng và vì lợi ích người học. Hội nghị thể hiện rõ vai trò giám sát, phản biện xây dựng của MTTQ TP, góp phần hoàn thiện chính sách giáo dục quan trọng.

Khôi phục trật tự kỷ cương trong quản lý giáo dục

Đáng chú ý, đã có hơn 10 ý kiến phát biểu trực tiếp và gần 20 ý kiến bằng văn bản gửi tới Hội nghị, đều nhấn mạnh việc ban hành Quyết định mới của UBND TP là hết sức cần thiết, kịp thời và có tầm nhìn, không chỉ nhằm lấp đầy “khoảng trống pháp lý” kéo dài từ năm 2019 (khi Thông tư 17/2012/TT-BGDĐT hết hiệu lực), mà còn là yêu cầu bắt buộc để cụ thể hóa và triển khai Thông tư 29/2024/TT-BGDĐT của Bộ GD&ĐT trên địa bàn TP, góp phần khôi phục trật tự kỷ cương trong quản lý giáo dục.

Góp ý vào việc hoàn thiện cơ chế triển khai, TS. Nguyễn Tiến Dĩnh - nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ đề nghị làm rõ cơ chế thực hiện đối với việc dạy thêm, học thêm trong nhà trường (phụ đạo học sinh kém, bồi dưỡng học sinh giỏi và học sinh cuối cấp), cần do ngân sách chi trả và không phải đăng ký, viết đơn như dạy thêm ngoài nhà trường.

Nhấn mạnh sự cần thiết có kiểm tra, giám sát chặt chẽ của nhà trường để tránh tình trạng tiêu cực như ép buộc học sinh học thêm hoặc nguy cơ giáo viên “cắt xén nội dung dạy học chính khóa để dành cho dạy thêm”, chuyên gia này đề nghị bổ sung trách nhiệm của Hiệu trưởng trong việc kiểm tra, giám sát để bảo đảm giáo viên dạy đủ, dạy đúng, có chất lượng theo kế hoạch chương trình; không bị dạy qua loa, cắt xén. Ngoài ra, cần xác định rõ thẩm quyền cấp đăng ký kinh doanh cho tổ chức, cá nhân tổ chức dạy thêm ngoài nhà trường đối với học sinh THPT, vì đối tượng này thuộc Sở GD&ĐT quản lý, trong khi cũng có nhu cầu học thêm rất lớn.

Từ góc độ thực tiễn, PGS.TS. Bùi Thị An - Viện trưởng Viện Tài nguyên, Môi trường và Phát triển, Phó Chủ tịch Hội đồng Tư vấn Kinh tế (Ủy ban MTTQ Việt Nam TP Hà Nội) đánh giá, Quyết định 22/2013/QĐ-UBND trước đây đã đạt được những kết quả tích cực bước đầu, như siết chặt quản lý, giảm rõ rệt tình trạng dạy thêm trong trường công lập. Tuy nhiên, nguyên nhân sâu xa khiến nhu cầu học thêm vẫn tồn tại chính là sự chênh lệch giữa nội dung dạy chính khóa và yêu cầu thi cử, thêm nữa là áp lực thi cử lớn, đặc biệt thi vào lớp 10 và đại học, cùng với thu nhập giáo viên chưa cao, khiến việc dạy thêm trở thành nguồn sống quan trọng. Từ đó, chuyên gia này kiến nghị giải pháp căn cơ nhất là nâng cao chất lượng dạy học chính khóa để giảm dần nhu cầu học thêm bắt buộc.

“Cần có giải pháp thay thế nhu cầu học thêm bằng các hình thức học tập linh hoạt, miễn phí hoặc hỗ trợ trong nhà trường. TP cũng nên xây dựng cơ sở dữ liệu công khai về các lớp, trung tâm dạy thêm được cấp phép; tăng cường thanh tra, giám sát kết hợp với phản ánh của phụ huynh; hỗ trợ, đào tạo giáo viên về phương pháp giảng dạy mới để tăng thu nhập chính đáng, thay vì phụ thuộc vào dạy thêm”- PGS.TS. Bùi Thị An thẳng thắn nói.

Đồng tình với sự cần thiết của Quyết định, ông Đinh Hạnh - Chủ nhiệm Hội đồng tư vấn kinh tế (Ủy ban MTTQ Việt Nam TP Hà Nội) nhấn mạnh, dự thảo lần này đã có những quy định thay đổi cơ bản mô hình quản lý mới, phù hợp sự chuyển đổi cơ chế quản lý KT-XH hiện nay.

Chỉ rõ những điểm thay đổi quan trọng (hủy bỏ quy định về cấp phép, chuyển quy định thu tiền học thêm sang sử dụng ngân sách nhà nước và các nguồn thu hợp pháp khác (chỉ chi trả cho hoạt động phụ đạo học sinh yếu và bồi dưỡng học sinh giỏi), làm rõ trách nhiệm của chính quyền cấp xã, bổ sung chế tài xử phạt hành chính…), ông Đinh Hạnh cũng kiến nghị Chính phủ sớm ban hành Nghị định về vấn đề này để nâng cao tính pháp lý, do đây là vấn đề bức xúc trên phạm vi toàn quốc; đồng thời đề xuất coi dạy thêm là nghề kinh doanh có điều kiện.

Ngăn chặn tiêu cực, bảo vệ chất lượng dạy chính khóa

Kết luận Hội nghị, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam TP Hà Nội Phạm Anh Tuấn thay mặt Ủy ban MTTQ Việt Nam TP nhấn mạnh thống nhất cao với sự cần thiết ban hành Quyết định và khẳng định khi Quyết định được ban hành sẽ là công cụ pháp lý quan trọng để cụ thể hóa Thông tư 29/2024/TT-BGDĐT.

Theo ông Phạm Anh Tuấn, dự thảo Quyết định có những nội dung quan trọng nhận được sự đồng thuận, như việc cấm thu tiền học thêm trong nhà trường, thay vào đó là sử dụng ngân sách nhà nước cho hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi và phụ đạo học sinh yếu, “cắt đứt” hệ lợi ích trực tiếp giữa giáo viên và người học. Cùng đó, quy định cấm giáo viên đang dạy chính khóa thực hiện dạy thêm có thu tiền cho chính học sinh mình đang dạy là biện pháp hiệu quả nhằm ngăn chặn tiêu cực và bảo vệ chất lượng dạy chính khóa.

Từ đó Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam TP đề nghị cơ quan soạn thảo hoàn thiện dự thảo Quyết định với một số nội dung cụ thể. Trong đó nhằm tăng cường trách nhiệm quản lý, đề nghị Sở GD&ĐT xây dựng cơ chế phối hợp chặt chẽ và tổ chức tập huấn nghiệp vụ cho cán bộ UBND cấp xã trước khi Quyết định có hiệu lực; tăng cường trách nhiệm của hiệu trưởng trong giám sát việc dạy đủ, dạy đúng chương trình; quy định rõ việc xử lý kỷ luật nghiêm minh và công khai đối với hành vi phân biệt đối xử hoặc gây áp lực học thêm.

Nhằm tạo sự minh bạch và tăng tính giám sát, lãnh đạo MTTQ TP đề nghị thiết lập kênh phản ánh trực tuyến độc lập trên Cổng dịch vụ công TP, kèm theo cơ chế bảo vệ người cung cấp thông tin; bổ sung quy định về công khai thông tin vi phạm của giáo viên và cơ sở dạy thêm trên Cổng thông tin điện tử để tăng tính minh bạch và cảnh báo. Để bảo đảm nguồn lực, đề nghị TP ban hành mức chi hợp lý, cạnh tranh nhằm thu hút và giữ chân giáo viên giỏi; gắn việc chi ngân sách với các tiêu chí đánh giá hiệu quả rõ ràng.

“Hội nghị phản biện xã hội hôm nay đã thành công tốt đẹp, thể hiện sự đồng lòng và quyết tâm chính trị cao của Hà Nội trong việc xây dựng một môi trường giáo dục lành mạnh, công bằng, toàn diện. Đề nghị cơ quan soạn thảo tiếp thu đầy đủ ý kiến tại Hội nghị để rà soát, hoàn chỉnh hồ sơ dự thảo Quyết định một cách chặt chẽ, khoa học trước khi trình UBND TP xem xét ban hành”- ông Phạm Anh Tuấn nêu rõ.