Hà Nội khẳng định vai trò trung tâm, dẫn dắt trong phát triển văn hóa, giáo dục

Những kết quả này không chỉ góp phần nâng cao đời sống Nhân dân, khẳng định vị thế của Thủ đô mà còn mở ra tiền đề vững chắc cho giai đoạn phát triển mới...

Bứt phá trong phát triển văn hóa, giáo dục, chuyển đổi số

Theo đánh giá của Thành uỷ Hà Nội, sau 3 năm triển khai Nghị quyết số 15-NQ/TW của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, một trong những điểm nhấn nổi bật sự quan tâm đặc biệt của Thành ủy và chính quyền TP Hà Nội đối với lĩnh vực văn hóa. Thành phố xác định xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh là nhiệm vụ chính trị trọng yếu, thường xuyên. Theo đó, Thành uỷ đã ban hành Nghị quyết số 09-NQ/TU về phát triển công nghiệp văn hóa mở đường cho việc gắn kết hài hòa giữa phát triển kinh tế và bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa. Đồng thời, đã ban hành Chỉ thị số 30-CT/TU năm 2024 về tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy đảng, chính quyền các cấp trong việc xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh. Điều này tiếp tục khẳng định định hướng lâu dài trong việc hình thành hệ chuẩn mực con người Thủ đô.

Không chỉ dừng ở ban hành văn bản, Thành phố còn triển khai nhiều kế hoạch cụ thể để bảo tồn di sản, nâng cấp trường học công lập, cải thiện hệ thống y tế, tu bổ di tích. Theo đó, TP tiếp tục ban hành, triển khai các kế hoạch thực hiện Quy tắc ứng xử của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong các cơ quan thuộc TP Hà Nội và Quy tắc ứng xử nơi công cộng trên địa bàn TP giai đoạn 2021-2025. Đưa kết quả việc thực hiện các quy tắc ứng xử vào tiêu chỉ đánh giá, bình xét cán bộ hàng tháng, hàng năm, góp phần hình thành nếp sống văn minh, kỷ cương.

Trong giáo dục, Hà Nội tiếp tục giữ vị trí lá cờ đầu của cả nước. Đến cuối năm 2024, tỷ lệ trường đạt chuẩn quốc gia toàn TP đạt 61,4%, trong đó hệ thống công lập chiếm tới 75,8%. Đặc biệt, đã có 23 trường chất lượng cao được công nhận, gồm 17 trường công lập và 6 trường ngoài công lập. Những con số này không chỉ phản ánh sự nỗ lực của ngành giáo dục mà còn cho thấy sự quan tâm đầu tư toàn diện của TP.

Kết quả nổi bật nhất là thành tích của học sinh Thủ đô tại các kỳ thi quốc gia và quốc tế. Năm học 2024-2025, đoàn học sinh Hà Nội giành 200 giải học sinh giỏi quốc gia, đứng đầu cả nước và bỏ xa địa phương xếp thứ hai. Song song, mô hình giáo dục hướng nghiệp, phân luồng, giáo dục STEM được triển khai rộng rãi, giúp học sinh tiếp cận xu thế phát triển ngành nghề mới, chuẩn bị nguồn nhân lực chất lượng cao cho kỷ nguyên công nghiệp 4.0.

Hà Nội cũng chú trọng nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và bảo đảm an sinh xã hội. Với 313 cơ sở giáo dục nghề nghiệp – mạng lưới lớn nhất cả nước, TP đã tuyển sinh hơn 720.000 người giai đoạn 2021-2023. Riêng năm 2024, con số đạt 251.368 người, vượt 7% kế hoạch. Một số trường nghề chất lượng cao như Trường Cao đẳng nghề Công nghệ cao, Trường Cao đẳng nghề Việt Nam – Hàn Quốc đã trở thành trung tâm đào tạo uy tín, gắn đào tạo với nhu cầu thực tiễn của doanh nghiệp.

Cùng với văn hóa và giáo dục, chuyển đổi số đã trở thành lĩnh vực thể hiện rõ nét sự tiên phong của Hà Nội. Thành phố ban hành nhiều văn bản chỉ đạo quan trọng, trong đó có Chỉ thị số 42-CT/TU năm 2025 về đẩy mạnh chuyển đổi số trong toàn Đảng bộ. Lần đầu tiên trên cả nước, các thủ tục hành chính của Đảng được đưa lên Cổng dịch vụ công quốc gia, đánh dấu bước đột phá mạnh mẽ.

Hệ thống văn phòng điện tử thống nhất từ cấp TP đến cơ sở được triển khai tại hơn 3.100 cơ quan, giúp tiết kiệm khoảng 160 tỷ đồng mỗi năm nhờ giảm chi phí giấy tờ. Gần 5.000 tổ chuyển đổi số cộng đồng với hơn 30.000 thành viên đã đưa công nghệ số tới từng khu dân cư, từng hộ gia đình. Hà Nội cũng tiên phong miễn phí nhiều dịch vụ công trực tuyến, hướng tới phương châm 3 phi (phi địa giới, phi trung gian, phi vật chất), tạo điều kiện để mọi người dân có thể tiếp cận dịch vụ mọi lúc, mọi nơi.

Không chỉ dừng lại ở hành chính công, Hà Nội còn phát triển mạnh mẽ hệ sinh thái đổi mới sáng tạo. Với hơn 1.000 doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, 168 doanh nghiệp khoa học – công nghệ, 32 vườn ươm và 14 tổ chức thúc đẩy kinh doanh, Thủ đô đang chiếm tỷ trọng lớn của cả nước. Hà Nội dẫn đầu Chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương trong hai năm liên tiếp 2023, 2024, đặt mục tiêu đến năm 2045 vươn lên nhóm dẫn đầu châu Á với Khu công nghệ cao Hòa Lạc làm hạt nhân.

Song song với phát triển văn hóa – giáo dục, lĩnh vực y tế cũng đạt nhiều bước tiến quan trọng. Tính đến năm 2024, 98,9% xã, phường đạt tiêu chí quốc gia về y tế; 95% người dân được quản lý sức khỏe; toàn bộ bệnh viện và cơ sở khám chữa bệnh BHYT đã triển khai phần mềm HIS và kết nối dữ liệu với Bảo hiểm xã hội. Giai đoạn 2021-2025, Hà Nội bổ sung hơn 10.200 giường bệnh, nâng tỷ lệ giường bệnh lên 37,2 giường/vạn dân, vượt kế hoạch đề ra…

Xây dựng hình ảnh Thủ đô “Văn hiến – Văn minh – Hiện đại”

Hướng đến mục tiêu năm 2030 và tầm nhìn 2045, Hà Nội sẽ tiếp tục phát triển công nghiệp văn hóa, bảo tồn các giá trị nghệ thuật truyền thống, xây dựng hình ảnh Thủ đô “Văn hiến – Văn minh – Hiện đại”. Thành phố chuẩn bị đầu tư xây dựng một số công trình văn hóa mang tính biểu tượng của thời đại, xứng tầm với kỷ nguyên phát triển mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Đẩy nhanh việc triển khai các dự án bảo tồn, chỉnh trang, phát huy giá trị 2 khu di tích Hoàng Thành - Thăng Long và thành Cổ Loa. Xây dựng và triển khai các sản phẩm văn hóa tiêu biểu, mang thương hiệu của Thủ đô. Tiếp tục nâng cấp và phát triển các sản phẩm, hoạt động dịch vụ văn hóa, nghệ thuật tại các di tích như: Tinh hoa Đạo học tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám, Đêm thiêng liêng tại Nhà tù Hỏa Lò...

Trong giáo dục, TP nâng cao chất lượng toàn diện để tạo đà bút phá trong ngành giáo dục. Rà soát sắp xếp mạng lưới trường lớp và hoàn thiện quy hoạch phát triển hệ thống giáo dục mầm non, phổ thông và giáo dục thường xuyên của TP đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Tiếp tục xây dựng, cải tạo trường học công lập để đủ điều kiện đạt chuẩn quốc gia; xây dựng trường chất lượng cao. Đổi mới và nâng cao chất lượng giáo dục nghề nghiệp. Khuyến khích mạnh mẽ doanh nghiệp tham gia đào tạo nghề, gắn đào tạo nghề với nhu cầu sử dụng lao động của doanh nghiệp, thị trường lao động…

Thành phố cũng phát triển hệ thống y tế hiện đại, chăm sóc toàn diện, nâng cao sức khỏe Nhân dân. Duy trì tốt hệ thống giám sát, phát hiện bệnh truyền nhiễm. Nâng cao năng lực phòng, chồng dịch bệnh gắn với đổi mới y tế cơ sở; nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh, giảm tình trạng quá tải bệnh viện. Tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và năng cao sức khỏe Nhân dân trong tình hình mới.

Ngoài ra, nâng cao chất lượng công tác dân số, trong đó, chuyển trọng tâm chính sách dân số từ kế hoạch hóa gia đình sang dân số và phát triển. Phát triển các dịch vụ tầm soát, chẩn đoán sớm các tật, bệnh bẩm sinh, hỗ trợ sinh sản. Phát triển chuyên ngành lão khoa tại các cơ sở y tế; khuyến khích phát triển các cơ sở nuôi dưỡng, chăm sóc người già, người cao tuổi và triển khai các giải pháp nâng cao thể lực, tầm vóc thanh niên Hà Nội. Tiếp tục quan tậm công tác đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm; duy trì hoạt động tuyên truyền, kiểm tra giám sát an toàn thực phẩm bếp ăn tập thể tại các trường học…

Có thể thấy, 3 năm triển khai Nghị quyết số 15-NQ/TW là giai đoạn bản lề, ghi dấu bước tiến vượt bậc của Hà Nội trên nhiều lĩnh vực. Thành tựu trong văn hóa, giáo dục, chuyển đổi số, an sinh xã hội và y tế không chỉ tạo dựng diện mạo mới cho Thủ đô mà còn nâng cao đời sống người dân, củng cố niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng bộ TP. Đây chính là nền tảng để Hà Nội tự tin bứt phá, hiện thực hóa khát vọng phát triển đến năm 2045 trở thành đô thị văn hiến, hiện đại, thông minh, xứng đáng là trái tim của cả nước.