Hà Nội: nhân rộng mô hình lúa hữu cơ, phát thải thấp

70% diện tích ứng dụng SRI

Vụ Xuân 2025, gia đình ông Lưu Bá Tiếp (xã Liên Mạc, huyện Mê Linh) gieo cấy 8 sào lúa. Khác với mọi năm, ông Tiếp bàn với gia đình, chuyển sang canh tác giống lúa mới năng suất, chất lượng TBR225.

Đặc biệt, với sự tư vấn, hướng dẫn, hỗ trợ của Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Mê Linh, ông Tiếp đã cùng với hơn 200 nông hộ trên địa bàn xã Liên Mạc đã áp dụng cấy máy ứng dụng SRI theo hướng hữu cơ, giảm phát thải.

Giám đốc Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Mê Linh Nguyễn Thị Chinh cho biết, khi tham gia mô hình, ông Tiếp và các nông hộ được tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật chăm sóc, hỗ trợ chi phí cấy máy và diệt chuột.

“Cấy máy ứng dụng SRI theo hướng hữu cơ, giảm phát thải là mô hình lần đầu được ngành nông nghiệp triển khai trên quy mô 50ha tại xã Liên Mạc; tuy nhiên hiệu quả hứa hẹn rất khả quan…” - bà Nguyễn Thị Chinh chia sẻ.

Dù vậy, đây không phải là lần đầu tiên, SRI được ứng dụng trong canh tác lúa tại Hà Nội. Những năm qua, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Hà Nội đã xây dựng kế hoạch triển khai và không ngừng mở rộng chương trình SRI trên địa bàn TP.

Từ việc đẩy mạnh tập huấn, tuyên truyền ứng dụng SRI trong canh tác lúa, những năm qua diện tích ứng dụng SRI hàng vụ, hàng năm ngày càng tăng. Đến nay, diện tích ứng dụng SRI chiếm trên 70% tổng diện tích canh tác lúa, trong đó ứng dụng toàn phần, đầy đủ các biện pháp SRI chiếm khoảng 10%.

Các huyện có diện tích ứng dụng SRI lớn có thể kể tới như: Mỹ Đức, Thanh Oai, Ứng Hoà, Thường Tín, Thạch Thất, Chương Mỹ, Đông Anh, Sóc Sơn… Qua đánh giá, mô hình canh tác lúa tiên tiến giúp tiết kiệm chi phí sản xuất, mang lại giá trị kinh tế cao hơn 15 - 20%.

Hướng đến phát thải thấp

Theo Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Hà Nội Lưu Thị Hằng, những năm qua, quy trình canh tác lúa trên địa bàn TP liên tục được cải tiến. Hiện, tỷ lệ giống lúa mới năng suất, chất lượng được đưa vào canh tác trong các vụ mùa hàng năm tại Hà Nội đã chiếm đến hơn 80%.

Đặc biệt, trong những năm qua, cơ giới hoá được áp dụng ngày một phổ biến trong canh tác lúa. Tỷ lệ cơ giới trong làm đất hiện đạt gần 100% diện tích, trong khi áp dụng mạ khay máy cấy trong gieo cấy lúa liên tục tăng nhanh qua từng năm, hiện đã đạt hơn 15%.

Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội Nguyễn Xuân Đại cho biết, nhằm thúc đẩy tăng trưởng chung của kinh tế Thủ đô trong năm 2025 và giai đoạn 2026 - 2030, vụ Xuân 2025, ngành nông nghiệp lần đầu triển khai mô hình cấy máy ứng dụng Hệ thống thâm canh lúa cải tiến (SRI), theo hướng hữu cơ, giảm phát thải.

“Trên cơ sở đánh giá hiệu quả, TP sẽ nghiên cứu để nhân rộng mô hình. Mục tiêu phấn đấu đến năm 2030, có 90% diện tích lúa ứng dụng SRI, trong đó khoảng 15 - 20% diện tích sản xuất lúa ứng dụng SRI toàn phần. Tiến tới giảm 30% lượng thuốc bảo vệ thực vật và 30% lượng phân bón hóa học…” - ông Nguyễn Xuân Đại thông tin.

Đại diện Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội cũng nhấn mạnh việc đẩy mạnh cơ giới hóa trong sản xuất nói chung, canh tác lúa nói riêng đối với mục tiêu tăng trưởng lĩnh vực nông nghiệp. Phấn đấu đến năm 2030, có khoảng 50% diện tích lúa sản xuất theo phương pháp cấy máy.

Bên cạnh đó, tăng cường công các tuyên truyền hiệu quả của các mô hình cấy máy ứng dụng SRI, theo hướng hữu cơ, giảm phát thải để mở rộng diện tích áp dụng, góp phần thúc đẩy tăng trưởng chung của ngành cũng như thực hiện theo cam kết chung của Thủ tướng Chính phủ “giảm phát thải khí nhà kính theo mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, đóng góp tích cực và trách nhiệm với cộng đồng quốc tế trong bảo vệ hệ thống khí hậu trái đất”.