3 chủ dự án bất chấp luật Đầu tiên là dự án Khu đô thị Nam Thăng Long (Ciputra) tại quận Tây Hồ và huyện Từ Liêm do Cty TNHH phát triển đô thị Nam Thăng Long làm chủ đầu tư. Hiện đã hoàn thành chuyển nhượng toàn bộ các căn hộ và nhà ở liền kề của giai đoạn 1 và 2 với tổng số 640 căn nhà liền kề và 5 tòa chung cư gồm 1050 căn. Còn 36 căn liền kề thuộc giai đoạn 1 chưa nộp hồ sơ do các hộ không nộp đủ giấy tờ để làm thủ tục cấp GCN, chủ yếu do các hộ đã chuyển nhượng nhưng chưa làm thủ tục. Tuy nhiên, 2 toà nhà chung cư của dự án này được TP xác định miễn nộp tiền sử dụng đất, nhưng chủ đầu tư vẫn bán theo một giá thống nhất với các nhà chung cư không được miễn nộp tiền sử dụng đất, tức là trong giá bán nhà có bao gồm cả tiền sử dụng đất là không đúng với quy định của pháp luật tại thời điểm đó. Tiếp đến, Tập đoàn Bitexco là chủ đầu tư dự án nhà ở The Mannor ở huyện Từ Liêm cũng đã mắc nhiều sai phạm. Tập đoàn Sông Đà chuyển nhượng dự án cho Tập đoàn Bitexco từ năm 2002 nhưng không làm thủ tục chuyển nhượng dự án và chuyển nhượng quyền sử dụng đất theo quy định, mặc dù đã hoàn thành xây dựng và chuyển nhượng hết nhà đất. Thêm vào đó, khi làm thủ tục cấp GCN, Cty đã thu phí cấp GCN bằng 0,5% giá trị hợp đồng theo hợp đồng mua bán căn hộ là trái với quy định của pháp luật. Vì thế, trong tổng số 432 căn chung cư và 50 căn biệt thự đã chuyển nhượng và bàn giao thì trong tháng 9 vừa qua mới nộp hồ sơ cấp GCN cho 60 hộ. Dự án Toà nhà 198 Nguyễn Tuân do Cty CP lắp máy, điện nước làm chủ đầu tư, cũng bị “liệt” vào danh sách đơn vị thực hiện không đúng với quy định của luật đất đai. Bộ Tài nguyên và Môi trường cho rằng, việc UBND TP Hà Nội cho phép chuyển mục đích sử dụng đất sang xây dựng nhà hỗn hợp, chủ yếu để ở mà vẫn áp dụng hình thức thuê đất thời hạn 20 năm trả tiền thuê hàng năm là không đúng quy định của pháp luật đất đai. Thực tế, hiện nay chủ đầu tư đã bán toàn bộ các căn hộ theo giá trị trường. Tình trạng mua bán trao tay chiếm trên 70%, có trường hợp mua bán nhiều lần nên rất khó trong việc làm thủ tục cấp GCN. Những dự án xây dựng, mua bán sai diện tích cho phép Tại dự án Khu nhà ở Đại Mỗ thấp tầng do TCty Thuỷ tinh và gốm xây dựng (Viglacera) làm chủ đầu tư, đã hoàn thành từ năm 2007, với số lượng 73 căn nhưng đến nay mới chỉ có 9 căn đã được cấp GCN, 47 căn đã lập hồ sơ dở dang chuẩn bị nộp để cấp GCN, còn 17 căn chưa nộp được hồ sơ vì các hộ không nộp đủ giấy tờ do chủ yêu mua đi bán lại. Đặc biệt, Bộ Tài nguyên môi trường phát hiện do chủ đầu tư đã phân chia diện tích lô không đúng với quy hoạch đã được phê duyệt và diện tích xây dựng không đúng theo giấy phép xây dựng đã được cấp. Cụ thể, khu B11 vượt 32m2/căn, khu B12 vượt 40m2/căn, khu NV1 vượt 56m2/căn. Tương tự, tại dự án nhà chung cư, tái định cư và trung tâm thương mại (số 14 ngõ 376 đường Bưởi, phường Vĩnh Phúc, Ba Đình) do Cty TNHH Hoà Bình làm chủ đầu tư đã hoàn thành xây dựng từ năm 2007 và hiện đã bán được 120/189 căn, còn lại 69 căn dành cho UBND TP bố trí tái định cư. Tuy nhiên, cho đến thời điểm này, Cty vẫn chưa nộp hồ sơ cấp GCN. Qua kiểm tra, chủ đầu tư đã vi phạm về quy hoạch và giấy phép xây dựng như: diện tích xây dựng tăng thêm 155m2; số tầng vượt 3 tầng (tăng từ 21 lên 24 tầng). Mặc dù UBND TP đã có văn bản chấp thuận về nguyên tắc đề xuất của Sở Xây dựng Hà Nội, nhưng đến nay vẫn chưa hoàn thành thủ tục điều chỉnh quy hoạch và giấy phép xây dựng. Hiện tại, chủ đầu tư mới nộp tiền sử dụng đất đối với diện tích xây dựng 795m2, diện tích còn lại để cho thuê, nhưng thực tế chỉ còn khoảng sân nhỏ, hẹp bao quanh nhà chung cư không thể sử dụng vào mục đích sản xuất kinh doanh. Trường hợp dự án Xây dựng nhà liền kề để bán tại xã Mỹ Đình, huyện Từ Liêm, do Cty Tư vấn Đầu tư xây dựng và phát triển đô thị Hà Nội (Hacid) làm chủ đầu tư, đã chuyển nhượng và bàn giao xong nhà ở cho bên mua từ năm 2009, nhưng khu nhà liền kề này chưa làm thủ tục cấp GCN được vì trong hợp đồng bán nhà, Cty chỉ bán đúng bằng diện tích xây dựng, nhưng thực tế Cty bàn giao cho các hộ mua nhà diện tích lớn hơn hợp đồng đã ký (bàn giao cả diện tích sân, vườn ngoài phạm vi quy hoạch) nhưng chưa nộp tiền sử dụng đất. Đối với khu chung cư thì tình trạng mua bán trao tay chiếm tỷ lệ tới trên 70%, nhiều trường hợp mua bán qua nhiều lần nên rất khó khăn, phức tạp cho việc làm thủ tục cấp GCN. Còn dự án chung cư kết hợp văn phòng dịch vụ (101 Láng Hạ) do Cty CP Xây dựng số 5 (SC5) làm chủ đầu tư đã bàn giao nhà cho người mua năm 2007, hiện chủ đầu tư đã lập hồ sơ cấp GCN cho 86 hộ để nộp từ tháng 4.2011, nhưng do chưa đầy đủ thủ tục nên chưa được tiếp nhận. Trong khi đó, 98 căn còn lại đến nay vẫn chưa lập được hồ sơ vì các hộ không nộp đủ giấy tờ. Qua kiểm tra, phát hiện dự án chưa thực hiện thủ tục chuyển mục đích và chưa nộp tiền sử dụng đất nhưng đã triển khai xây dựng và bán nhà ở. Đồng thời, tình trạng mua đi bán lại và chỉ làm thủ tục uỷ quyền cũng phổ biến.