Trao đổi với phóng viên Báo Kinh tế & Đô thị về quá trình sắp xếp ĐVHC cấp xã giai đoạn 2023 -2025, Giám đốc Sở Nội vụ Hà Nội Trần Đình Cảnh cho hay, đến nay TP không nhận được đơn thư, phản ánh; cán bộ, công chức (CBCC) và người dân đồng thuận, tin tưởng.
Giải quyết tốt chế độ cho cán bộ công chức dôi dư
Xin ông cho biết, thực hiện chủ trương sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã, Hà Nội với đặc thù là Thủ đô chịu những tác động ra sao và đã tổ chức thực hiện thế nào để vẫn đáp ứng yêu cầu phát triển?
- Thực hiện Nghị quyết 35/2023/UBTVQH15 ngày 12/7/2023 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 -2030, TP bám sát các chủ trương, nghị quyết của T.Ư; tiêu chí, tiêu chuẩn cụ thể trong Nghị quyết 35 và những nội dung không bắt buộc phải sắp xếp.
Có 2 vấn đề tác động lớn đến sắp xếp ĐVHC của TP: yếu tố truyền thống văn hóa, lịch sử và TP mới được phê duyệt Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến 2050; điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065.
Theo quy hoạch này, Hà Nội được xây dựng một số TP trực thuộc Thủ đô, 10 tuyến đường sắt đô thị, một số đường cao tốc, đường vành đai (như Vành đai 4).
Các dự án triển khai sẽ chia cắt địa giới hành chính, tác động đến thôn, xã của những huyện liên quan. Do vậy, sau khi đầu tư cơ sở hạ tầng, quy hoạch, TP sẽ phải sắp xếp ĐVHC cấp huyện, cấp xã giai đoạn sau (cụ thể 2026 - 2030) có số lượng nhiều hơn. Vì thế, dù một số địa phương đã đủ điều kiện tiêu chuẩn, tiêu chí về diện tích, dân số nhưng TP chủ trương để hoàn thiện hạ tầng này rồi mới thực hiện sắp xếp.
Thực hiện Nghị quyết 1286/NQ-UBTVQH15 ngày 14/11/2024 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về sắp xếp ĐVHC cấp xã của Hà Nội giai đoạn 2023 - 2025, vấn đề luôn được dư luận quan tâm nhất là CBCC dôi dư, TP giải quyết ra sao, thưa ông?
- Theo phương án đưa ra trong Nghị quyết, sắp xếp ĐVHC cấp xã tại Hà Nội có tác động đến 109 xã, phường, thị trấn; giảm 53 ĐVHC cấp xã, hình thành 56 ĐVHC cấp xã mới; tác động đến 2.653 CBCC, người hoạt động bán chuyên trách cấp xã của 20 quận, huyện, thị xã.
Sau sắp xếp, dôi dư 93 trụ sở, 831 người, cùng những vấn đề liên quan cần giải quyết (giấy tờ thân nhân, tài sản, chuyển con dấu...). TP nhanh chóng triển khai Nghị quyết đến toàn thể cán bộ chủ chốt, trong đó Sở Nội vụ đã tham mưu TP có kế hoạch hướng dẫn, giải quyết tốt chế độ chính sách cho đội ngũ CBCC dôi dư: với CBCC đủ điều kiện tiếp nhận, tuyển dụng lên công chức Nhà nước từ cấp huyện thì bố trí về phòng, ban, ban Đảng, MTTQ, đoàn thể của huyện" bố trí chức danh lãnh đạo xã sang các nơi xã thiếu; giải quyết chế độ chính sách với CBCC muốn nghỉ hưu trước tuổi hoặc thôi việc theo nguyện vọng cá nhân.
Số còn lại sẽ nhập nguyên trạng của các địa phương lại, giải quyết theo Nghị quyết 35 trong lộ trình 5 năm. Cụ thể, trong 831 CBCC dôi dư, TP sẽ giải quyết phần lớn ngay trong năm 2025 và đầu 2026; từ 2026 đến 2029 chỉ phải giải quyết theo lộ trình với 66 người còn lại.
Thưa ông, một vấn đề cũng rất quan trọng trong sắp xếp ĐVHC là giải quyết tài sản của Nhà nước. Lần sắp xếp này, TP chỉ đạo ra sao để vừa không thất thoát tài sản công vừa khai thác hiệu quả?
- Thực hiện chỉ đạo của TP, các sở, ngành liên quan (Công an TP, Sở Tư pháp, Sở Nội vụ, Sở Tài chính) đã có hướng dẫn cụ thể về chuyển đổi giấy tờ nhân thân, thay đổi con dấu, phương án sắp xếp bố trí trụ sở, tài sản, cơ sở vật chất xã, phường; hướng đẫn quy trình cụ thể thành lập Đảng bộ, tổ chức chính trị - xã hội, HĐND, UBND của ĐVHC cấp xã mới.
Trước mắt giữ nguyên trường học, trạm y tế, thiết chế văn hóa ở các thôn, tổ dân phố (TDP). Sau khi hoàn thành đồ án quy hoạch xã mới, sẽ khai thác những trụ sở, thiết chế văn hóa dôi dư theo hướng để lại phục vụ cộng đồng dân cư, không chuyển đổi mục đích sử dụng đối với điểm sinh hoạt cộng đồng, nhà văn hóa thôn, TDP…
Thuận lợi nhất cho người dân
Song song với giải quyết CBCC và tài sản dôi dư, xin ông cho biết bộ máy cấp ủy, chính quyền xã, phường mới được tổ chức ra sao?
- Những ngày này, 20 quận, huyện đồng loạt tổ chức ra mắt 56 Đảng bộ, các tổ chức chính trị - xã hội (trước 31/12/2024) và chỉ định 1 người triệu tập kỳ họp HĐND của các xã mới để tổ chức ngay sau Tết Dương lịch (1/1/2025), bầu Chủ tịch, Phó Chủ tịch HĐND và UBND, các chức danh ủy viên UBND cấp xã.
Với phường không có HĐND, nên Chủ tịch UBND quận bổ nhiệm các chức danh này luôn. Bộ máy ĐVHC cấp xã mới sẽ hoạt động từ tháng 1/2025, trong đó tổ chức đảng thực hiện chức năng lãnh đạo từ ngày 1/1/2025; các công chức vẫn hoạt động bình thường.
Những nội dung này đã được chuẩn bị trước, Thành ủy, quận/huyện ủy chỉ đạo sát sao, nên việc sắp xếp, bố trí, đưa vào hoạt động các tổ chức đảng, đoàn thể, chính quyền xã không ảnh hưởng đến hoạt động chung của xã cũng như phục vụ người dân.
Sắp xếp ĐVHC không thể tránh khỏi ảnh hưởng đến giấy tờ nhân thân do thay đổi địa giới hành chính. Để bảo đảm quyền lợi và không xáo trộn sinh hoạt người dân, TP sẽ hỗ trợ việc chuyển đổi giấy tờ thế nào?
- Thực hiện chỉ đạo của TP, các sở, ngành đã hướng dẫn cụ thể về chuyển đổi giấy tờ nhân thân, theo phương án giải quyết TTHC không thu phí, lệ phí. Công an TP yêu cầu công an quận, huyện, xã, phường ngoài giải quyết tại bộ phận “một cửa” công an cấp huyện, sẽ tổ chức các đội lưu động về thôn, tổ dân phố và làm ngoài giờ để hỗ trợ chuyển đổi căn cước công dân, giấy phép lái xe và các giấy tờ liên quan…, sao cho mọi người dân được tạo thuận lợi nhất.
Trường hợp do yêu cầu công việc chưa làm chuyển đổi thì giấy tờ vẫn giữ nguyên, không bị ảnh hưởng. Công an cũng phối hợp bưu điện và ngân hàng, đặc biệt trong VNeID vẫn chấp nhận cho thanh toán những thủ tục tài chính liên quan.
Đáng chú ý, TP quan tâm đối tượng người lớn tuổi hưởng trợ cấp xã hội đang được hưởng chính sách của quận, huyện trả tiền trợ cấp hàng tháng phải có căn cước công dân/VNeID mới, trong đó Công an TP phối hợp Ngân hàng Nhà nước và các ngân hàng thương mại giải quyết tốt việc đó, không để đình trệ. TP có số lượng lớn người có công, người hưởng trợ cấp hàng tháng được trả qua thẻ ngân hàng, trong đợt trợ cấp dịp Tết 2025 này vẫn được thực hiện đồng bộ, không bị ảnh hưởng.
Ông đánh giá quá trình sắp xếp ĐVHC cấp xã của Hà Nội đến nay được đội ngũ CBCC cũng như Nhân dân đón nhận ra sao?
- Lễ ra mắt các ĐVHC cấp xã mới đang được tổ chức trang trọng, đúng quy định, điều lệ đảng và của các tổ chức hội, đúng pháp luật về thành lập chính quyền mới, tạo được không khí phấn khởi, nhất là trong cán bộ chủ chốt. Đặc biệt, TP cùng các quận, huyện quan tâm nhiều đến vị trí cấp trưởng. 2 - 3 ĐVHC sáp nhập sẽ dôi dư 2 - 3 cấp trưởng, song nhờ công tác lãnh đạo, chỉ đạo sắp xếp bố trí khoa học, chặt chẽ, bảo đảm phù hợp trình độ, năng lực, cơ bản đáp ứng nguyện vọng của cán bộ, nên tạo được sự thống nhất cao của cán bộ.
Quá trình sắp xếp ĐVHC cấp xã có chỉ đạo cụ thể, quyết liệt, sâu sát, bài bản từ TP đến quận, huyện và đến xã, phường; hoàn toàn phù hợp định hướng xây dựng, tinh giản tổ chức bộ máy hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, đã nhận được sự ủng hộ, đồng thuận, tin tưởng của đông đảo CBCC, đảng viên, Nhân dân. Đến nay, Thành ủy, HĐND, UBND và các sở liên quan không nhận được bất kỳ đơn thư phản ánh, kiến nghị nào. Tất cả sẽ là điều kiện tạo TP có thêm cơ hội, môi trường đầu tư mới trong xu thế phát triển.
Xin trân trọng cảm ơn ông!