Hà Nội tạo dấu ấn nhờ chuyển đổi số toàn diện

Tạo nền vững chắc cho đô thị số 

Thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ TP Hà Nội lần thứ XVII và các chỉ đạo của Trung ương, đặc biệt là Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị, Hà Nội đã tạo bước đột phá mạnh mẽ trong xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Trong nhiệm kỳ 2020–2025, TP Hà Nội đã triển khai đồng bộ Chương trình số 07-CTr/TU, Đề án 06 về dữ liệu dân cư, cùng 62 cơ chế, chính sách, chương trình, kế hoạch, đề án,  gấp đôi nhiệm kỳ trước. Đây là khung pháp lý mạnh mẽ giúp chuyển đổi số không chỉ là khẩu hiệu mà trở thành hành động trong mọi lĩnh vực. Nhờ đó, Hà Nội liên tục dẫn đầu về chỉ số công nghiệp CNTT, quản trị điện tử, đổi mới sáng tạo cấp địa phương năm 2024 và tăng 37 bậc trong bảng xếp hạng chuyển đổi số cấp tỉnh, đứng top 6 cả nước. TP Hà Nội cũng xếp thứ nhất toàn quốc về chỉ số thương mại điện tử năm 2025, duy trì 7 năm liền thuộc top 2.

Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trương Việt Dũng cho biết: “Chuyển đổi số không phải làm thêm một việc, mà là cách thức mới để làm mọi việc hiệu quả hơn, từ quản lý, sản xuất, kinh doanh đến giáo dục, y tế và văn hóa”. Chính các chỉ số trên là “thước đo rõ ràng nhất cho hiệu quả của tư duy “mặc định số”, mọi quy trình đều được chuẩn hóa, công khai, minh bạch và lấy mức độ hài lòng của người dân, doanh nghiệp làm thước đo.

Với định hướng đó, hàng loạt ứng dụng và nền tảng được triển khai mạnh mẽ như: Công dân Thủ đô số (iHaNoi), Hồ sơ sức khỏe điện tử, Cấp lý lịch tư pháp qua VNeID, hay hệ thống liên thông dữ liệu thuế - đất đai - ngân hàng đang giúp người dân tiếp cận dịch vụ công nhanh, an toàn và minh bạch. Tỷ lệ doanh nghiệp khai thuế điện tử đạt 99,5%, nộp thuế điện tử 99,1%,  những con số “biết nói” về hiệu quả của chính quyền số.

Lan tỏa phong trào số hóa từ cơ sở

Nếu khung thể chế tạo nền tảng, thì sức sống của chuyển đổi số lại bắt đầu từ cộng đồng. Hà Nội hiện có hơn 5.000 tổ công nghệ số cộng đồng với khoảng 30.000 thành viên hoạt động ở các xã, phường, thị trấn, những “tế bào” lan tỏa chuyển đổi số tới từng hộ dân.

Phát biểu tại lễ phát động phong trào “Học tập số toàn dân” mới đây tại Hà Nội, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trương Việt Dũng cho biết: “Phong trào “Học tập số toàn dân” chính là sự kế thừa tinh thần “Bình dân học vụ” trong kỷ nguyên mới - học để làm chủ công nghệ, làm chủ dữ liệu và làm chủ tương lai.” Từ những chiến dịch như “45 ngày đêm chuyển đổi số tại cơ sở”, hàng nghìn lượt cán bộ và tình nguyện viên đã trực tiếp “cầm tay chỉ việc”, hướng dẫn người dân cài đặt VNeID, thanh toán điện tử, sử dụng dịch vụ công trực tuyến.

Chính từ thực tiễn ấy, Hà Nội đã rút ra nhiều bài học quý. Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trương Việt Dũng chia sẻ: “Nhận thức đúng tạo động lực đúng, khi người dân hiểu rằng chuyển đổi số là để phục vụ họ, họ sẽ sẵn sàng đồng hành. Còn dữ liệu và quy trình chính là điểm tựa; học qua làm là con đường ngắn nhất để thu hẹp khoảng cách số”.

Từ bài học đó, TP Hà Nội đã hình thành các mô hình đột phá mang lại hiệu quả rõ rệt. Mô hình “Sổ đỏ trao tay” liên thông toàn trình giữa công chứng, địa chính, thuế, ngân hàng, VNeID, rút quy trình từ 10 bước xuống 3, 4 bước, giảm một nửa thời gian, chi phí cho người dân. Mô hình “Doanh nghiệp một chạm” cho phép doanh nghiệp đăng nhập một lần bằng VNeID để hoàn tất chuỗi thủ tục khởi sự, đồng bộ dữ liệu tự động.

Hai mô hình này không chỉ cắt giảm thủ tục, mà còn tạo nên những “lớp học số mở”, nơi cán bộ học chuẩn hóa dữ liệu, người dân học sử dụng dịch vụ số. Theo ông Trương Việt Dũng: “đó là cách để chuyển đổi số đi vào cuộc sống, không hô hào, mà bằng những trải nghiệm thực tiễn.”

Chính nhờ những kết quả trên đã góp phần đưa kinh tế số của Hà Nội hiện chiếm gần 1/4 GRDP, hướng tới 30% vào năm 2025 và 40–50% vào năm 2030, tương đương 50–60 tỷ USD. Đây là kết quả của việc đưa công nghệ vào mọi ngóc ngách của đời sống, từ sản xuất, kinh doanh đến quản trị công.

Định hướng “AI First”: Kiến tạo hệ sinh thái học tập và đổi mới sáng tạo

Không chỉ chuyển đổi số hành chính, Hà Nội còn định hướng “AI First”,  ưu tiên ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong mọi lĩnh vực quản trị, giáo dục, y tế, kinh tế và dịch vụ công. Đây được xem là bước đi chiến lược nhằm đưa Thủ đô trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo của khu vực.

Thành phố hiện có 148 doanh nghiệp khoa học công nghệ, chiếm 21% cả nước, cùng nhiều dự án trọng điểm tại Khu công nghệ cao Hòa Lạc, hình thành “hạt nhân” kết nối giữa doanh nghiệp, viện nghiên cứu, trường đại học. Các đề tài, dự án sản xuất thử nghiệm đạt tỷ lệ ứng dụng thực tiễn lên đến 80–100%, tạo nên thị trường khoa học công nghệ năng động, hiệu quả.

Mục tiêu của Hà Nội không chỉ là chuyển đổi số trong quản lý mà còn là “kiến tạo hệ sinh thái học tập số, nơi Nhà nước kiến tạo, doanh nghiệp đổi mới, nhà trường bồi dưỡng, cộng đồng lan tỏa. TP Hà Nội khuyến khích các cơ quan, đơn vị coi học tập số là “văn hóa công vụ”, mỗi địa phương đăng ký ít nhất một sáng kiến điển hình để nhân rộng.

Đồng thời, ngành giáo dục đào tạo đẩy mạnh tích hợp kỹ năng, đạo đức và an toàn số trong chương trình học; doanh nghiệp tiên phong chia sẻ dữ liệu, ứng dụng nền tảng số; các đoàn thể và tổ công nghệ số cộng đồng hỗ trợ nhóm yếu thế, không để ai bị bỏ lại phía sau.

TP Hà Nội cam kết hoàn thiện hạ tầng, khung dữ liệu dùng chung, mở rộng dịch vụ số thân thiện, bảo đảm môi trường số an toàn, tin cậy để người dân học tập, sáng tạo và phát triển trong không gian số an toàn.

Hành trình chuyển đổi số của Hà Nội không chỉ là câu chuyện công nghệ, mà là câu chuyện về sự thay đổi tư duy lãnh đạo, phương thức quản trị và văn hóa phục vụ nhân dân. Với phương châm “Gần dân hơn, nhanh hơn, hiệu quả hơn”, Thủ đô đang từng bước hình thành chính quyền số kiến tạo, xã hội số học tập và công dân số chủ động, góp phần hiện thực hóa khát vọng xây dựng Hà Nội văn hiến, văn minh, hiện đại, thông minh và nhân văn.