Hà Nội: thi đua an toàn thực phẩm lan tỏa sâu rộng, tạo niềm tin cho người tiêu dùng

Đồng bộ các giải pháp cấp bách, biện pháp cụ thể

Theo UBND TP Hà Nội, Hà Nội là thành phố tập trung đông dân cư với có số lượng lớn người dân từ các tỉnh khác về làm việc, sinh sống nên nhu cầu tiêu dùng thực phẩm tăng cao, kéo theo việc cung ứng thực phẩm đa dạng về chủng loại và số lượng mặt hàng không chỉ được sản xuất, chế biến tại Hà Nội mà còn được nhập từ các tỉnh xung quanh.

Tại Hà Nội có số cơ sở thực phẩm rất lớn, trong đó năm 2021 có 83.712 cơ sở, đến năm 2025 có 80.267 cơ sở; sản xuất thực phẩm của TP đáp ứng khoảng 60% nhu cầu tiêu dùng, số còn lại nhập từ các tỉnh và nhập khẩu. Do đó, tình hình vệ sinh ATTP tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây ô nhiễm thực phẩm và ngộ độc thực phẩm.

Trong bối cảnh đó, trong giai đoạn 2021-2025, UBND TP đã có nhiều giải pháp cấp bách và biện pháp cụ thể nhằm đẩy mạnh công tác bảo đảm ATTP. Hà Nội triển khai thực hiện quyết liệt các nội dung chỉ đạo tại Chỉ thị số 17/CT-TTg ngày 13/4/2020 về tiếp tục tăng cường trách nhiệm quản lý nhà nước về ATTP trong tình hình mới; Chỉ thị số 17-CT/TW ngày 21/10/2022 của Ban Bí thư “Về tăng cường bảo đảm an ninh, ATTP trong tình hình mới”.

Từ TP tới các địa phương thành lập ban chỉ đạo công tác ATTP do Chủ tịch UBND trực tiếp làm trưởng ban; cấp ủy đảng, chính quyền các cấp quan tâm chỉ đạo quyết liệt, cùng sự vào cuộc của các sở, ban, ngành, đoàn thể trong triển khai các văn bản chỉ đạo của cấp trên và văn bản mới về ATTP.

Các cơ quan quản lý cũng tăng cường phối hợp trong triển khai công tác bảo đảm ATTP, chủ động phối hợp cơ quan truyền thông xây dựng chuyên trang, chuyên mục về ATTP; có sự phối hợp chặt chẽ giữa UBND và MTTQ, Hội LHPN, Hội Nông dân các cấp trong tuyên truyền vận động, giám sát ATTP. TP Hà Nội còn duy trì phối hợp cam kết với các tỉnh lân cận về kiểm soát nguồn nguyên liệu thực phẩm, kết nối tiêu thụ sản phẩm, truy xuất nguồn gốc thực phẩm nhập về. TP luôn thực hiện tốt Quy chế phối hợp trong công tác ATTP giữa 3 ngành Y tế - NN&PTNT - Công Thương; phối hợp chặt chẽ giữa Sở Y tế với Ban quản lý các KCN&CX trong quản lý ATTP tại bếp ăn tập thể công nghiệp. 

Đặc biệt, công tác thanh kiểm tra chuyên ngành, liên ngành được tăng cường, nhất là trong dịp Tết Nguyên đán, lễ hội, các đợt cao điểm về ATTP, tháng hành động vì ATTP, Tết Trung thu... và xử lý nghiêm cơ sở vi phạm, qua đó đã tạo chuyển biến tích cực trong việc tuân thủ các quy định về ATTP tại các cơ sở. Nhiều cơ sở đầu tư trang thiết bị mới, đồng bộ cho hoạt động sản xuất kinh doanh (SXKD), nâng cao ý thức về bảo đảm ATTP. Đồng thời, công tác thanh, kiểm tra được tập trung có trọng tâm trọng điểm và đột xuất vào các ngành, nhóm sản phẩm, các khâu có nguy cơ cao về ATTP.

Cụ thể, từ năm 2021 đến nay, hàng năm tuyến TP ban hành trên 100 văn bản chỉ đạo triển khai thực hiện công tác ATTP trên địa bàn, tập trung vào các dịp cao điểm về ATTP như lễ, tết và tháng hành động vì ATTP. Các cấp, ngành cũng chủ động phối hợp cơ quan thông tin đại chúng; báo, đài, tạp chí, website ngành đã đăng 10.530 tin/bài/ảnh; phổ biến kiến thức ATTP cho cán bộ Ban chỉ đạo và mạng lưới ATTP với 1.453 lớp/113.498 người; phổ biến kiến thức ATTP cho chủ cơ sở và nhân viên trực tiếp SXKD thực phẩm 3.299 lớp/661.988 người; tổ chức tuyên truyền và nói chuyện lồng ghép về ATTP cho hội viên đoàn thể và người tiêu dùng 3.343 lớp/534.273 người…

Với chủ trương tăng cường thanh tra, kiểm tra cơ sở sản xuất chế biến kinh doanh thực phẩm theo kế hoạch và đột xuất, xử lý nghiêm cơ sở vi phạm, từ năm 2021 đến nay, toàn TP đã kiểm tra được 212.967 lượt cơ sở, phạt tiền 19.407 cơ sở vi phạm với số tiền phạt hơn 119,1 tỷ đồng. Đặc biệt trong 5 năm qua, số vụ ngộ độc thực phẩm có xu hướng giảm và không có tử vong.

Thực hiện tốt những chương trình, mô hình điểm

Song song với đẩy mạnh công tác quản lý nhà nước, tuyên truyền ATTP, trên toàn TP thực hiện tốt những chương trình, mô hình điểm về ATTP. Trong đó, duy trì và xây dựng tuyến phố ATTP có kiểm soát, kiểm soát bữa cỗ tập trung đông người, mô hình cảnh báo nhanh về ATTP, quản lý ATTP đối với chợ dân sinh giai đoạn 2017-2020 trên địa bàn...

TP cũng thực hiện đề án “Thí điểm quản lý cửa hàng kinh doanh trái cây trên địa bàn các quận nội thành của TP Hà Nội”; mô hình hỗ trợ sản xuất, kết nối tiêu thụ, phát triển chuỗi cung ứng nông sản thực phẩm an toàn, phát triển hệ thống truy xuất nguồn gốc nông lâm thủy sản thực phẩm TP Hà Nội; phát triển chợ thương mại điện tử tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp an toàn...

Bên cạnh đó, TP bước đầu ứng dụng CNTT, công nghệ cao vào sản xuất và tiêu thụ các sản phẩm nông nghiệp, hình thành những chuỗi sản xuất tiêu thụ sản phẩm an toàn trong lĩnh vực chăn nuôi và trồng trọt, thu hút nhiều DN và HTX tham gia, được giám sát thường xuyên về điều kiện ATTP, tạo niềm tin cho người tiêu dùng. TP cũng đã chuẩn bị nguồn nhân lực được đào tạo nghiệp vụ thanh tra, kỹ thuật lấy mẫu thực phẩm để thực hiện thí điểm thanh tra chuyên ngành về ATTP trên toàn TP.

Nổi bật, TP đã duy trì công tác bảo đảm ATTP dịch vụ ăn uống, thức ăn đường phố trên địa bàn tại 100% phường, thị trấn, với 60 tuyến phố văn minh bảo đảm ATTP tại 30 quận, huyện, thị xã (trước sắp xếp); duy trì các tiêu chí mô hình cải thiện ATTP đối với kinh doanh dịch vụ ăn uống tại 196 phường, thị trấn, mà tiêu biểu là mô hình thức ăn đường phố tại phường Trung Liệt (quận Đống Đa) và tuyến phố Núi Trúc (quận Ba Đình), tuyến phố tập trung dịch vụ ăn uống Quán Thánh (quận Ba Đình). Hơn 35.000 lượt cơ sở dịch vụ ăn uống được kiểm tra, giám sát hàng năm với tỷ lệ cơ sở đạt tiêu chí theo quy định khoảng 84,5%.

Cùng đó, năm 2021 TP duy trì và triển khai 17 tuyến phố ATTP có kiểm soát tại 14 quận huyện, đến năm 2025 triển khai tại 20 tuyến phố ATTP có kiểm soát tại 14 quận huyện (trước sắp xếp).

Đặc biệt, TP duy trì và nhân rộng mô hình kiểm soát ATTP bếp ăn tập thể trường học cấp tiểu học tại 15 quận, huyện, thị xã, với tổng số 324 trường. Trong đó, các trường đã chủ động xây dựng kế hoạch bảo đảm ATTP bếp ăn bán trú lồng ghép với thực hiện mô hình, kiện toàn tổ tự giám sát công tác bảo đảm ATTP tại bếp ăn tập thể, tổ chức tuyên truyền nói chuyện lồng ghép hơn 100 lớp với khoảng 10.000 người tham gia.

Mỗi năm TP tổ chức 1 đợt giám sát kiểm tra truy xuất nguồn gốc thực phẩm tại các bếp ăn tập thể trường tiểu học và cơ sở sản xuất, chế biến, kinh doanh thực phẩm cung cấp nguyên liệu cho bếp ăn tập thể trường tiểu học tại 15 quận, huyện, thị xã triển khai mô hình “Kiểm soát ATTP bếp ăn tập thể trường học”. 

Kết quả cho thấy, đa số trường chấp hành tốt quy định về ATTP, ký hợp đồng với đơn vị cung cấp có đủ hồ sơ năng lực, nghiêm túc công khai bản cam kết bảo đảm ATTP/giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện ATTP và danh sách nguồn gốc thực phẩm, chủ động kiểm soát nguồn gốc thực phẩm sử dụng trong bếp ăn tập thể, công khai những đơn vị được lựa chọn... Ban giám hiệu các trường có tổ chức bếp ăn bán trú cũng thực hiện nghiêm quy định về bảo đảm ATTP phòng, chống ngộ độc thực phẩm và các bệnh truyền qua thực phẩm.

Về phía chính quyền các địa phương, đã tổ chức cấp giấy chứng nhận/ký cam kết bảo đảm ATTP cho bếp ăn tập thể các trường học và tổ chức đoàn kiểm tra giám sát đánh giá bếp ăn tập thể trường học, với khoảng 300 cơ sở được kiểm tra giám sát mỗi năm, trong đó 92% số cơ sở đạt điều kiện.