Hà Nội: Xây dựng cơ chế khuyến khích xã hội hóa công tác bảo vệ môi trường

Dự buổi làm việc có: Chủ tịch UBND TP Nguyễn Đức Chung; Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP Nguyễn Văn Sửu; đại diện lãnh đạo các sở, ngành liên quan.

Mở đầu buổi làm việc, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Kinh tế T.Ư Cao Đức Phát nhấn mạnh, đối với nhân loại Thế kỷ 21, không có thách thức nào lớn hơn thách thức về biến đổi khí hậu. Có thể nói, Việt Nam là một trong những nước bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi tác động của biến đổi khí hậu. Bên cạnh đó, đồng chí Cao Đức Phát khẳng định tài nguyên đất đai là một trong những yếu tố quan trọng để hướng tới phát triển bền vững.

Phó Trưởng ban Thường trực Ban Kinh tế T.Ư mong muốn qua buổi làm việc hôm nay sẽ được lắng nghe những ý kiến của TP về tình hình triển khai các mục tiêu thực hiện Nghị quyết 24. Đồng thời, TP sẽ đóng góp những kiến nghị thiết thực để trên cơ sở đó BCĐ tập hợp, đề xuất với Bộ Chính trị chỉ đạo đối với hệ thống chính trị, có giải pháp thực hiện hiệu quả hơn nữa Nghị quyết quan trọng này của Đảng.

Theo báo cáo của UBND TP Hà Nội, việc phổ biến, quán triệt Nghị quyết số 24-NQ/TW đã nâng cao ý thức trách nhiệm của cán bộ, công chức trong thực thi nhiệm vụ ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng cường quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường; góp phần nâng cao nhận thức, ý thức và trách nhiệm của cộng đồng trong công tác bảo vệ môi trường, bảo vệ tài nguyên.

TP đã hoàn thành việc nâng cao năng lực dự báo; chủ động phòng, chống thiên tai, ứng phó và thích ứng có hiệu quả với biến đổi khí hậu để giảm nhẹ các thiệt hại do thiên tai gây ra. Triển khai có hiệu quả các hoạt động nâng cao nhận thức, gắn kết lồng ghép các biện pháp ứng phó với biến đổi khí hậu trong các chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của TP. Giảm mức phát thải khí nhà kính, hoàn thành mục tiêu từ 8-10% trên đơn vị GDP so với năm 2010.

Về công tác quản lý tài nguyên, Hà Nội khắc phục tình trạng khai thác cát trái phép, Hà Nội đã lập Quy hoạch cát, sỏi trên địa bàn TP đến năm 2020, định hướng đến năm 2030. Khu vực không đấu giá quyền khai thác khoáng sản trên địa bàn Thành phố (27 khu vực)...Lập đề án đấu giá quyền khai thác khoáng sản các mỏ cát sông Hồng trên địa bàn TP.

TP cũng xác định bảo vệ môi trường là một nhiệm vụ quan trọng, góp phần nâng cao đời sống nhân dân. Hà Nội đã tập trung xử lý ô nhiễm các sông hồ, các làng nghề; đổi mới công tác thu gom rác; thu gom xử lý nước thải sinh hoạt.

Đặc biệt, TP cũng đã tiếp nhận vận hành 10 trạm quan trắc tự động không khí do Tập đoàn Vingroup tài trợ, đưa vào hoạt động ổn định, truyền số liệu 24/24 giờ về Trung tâm truyền nhận, xử lý, quản lý dữ liệu quan trắc môi trường. Hoàn thành xây dựng, đưa vào vận hành Trạm quan trắc môi trường tự động, liên tục nước thải và Trạm quan trắc môi trường di động, tự động không khí tại Khu liên hợp xử lý chất thải Nam Sơn, huyện Sóc Sơn.

Đáng chú ý, Hà Nội đã cập nhật kịch bản biến đổi khí hậu theo kết quả kịch bản biến đổi khí hậu và nước biển dâng mới nhất của Bộ TN&MT ban hành. Tăng cường kiến thức, nâng cao năng lực thích ứng, bảo đảm sinh kế cho người dân những vùng có nguy cơ bị ảnh hưởng nặng nề của biến đổi khí hậu, vùng thường xuyên bị tác động của thiên tai. Nghiên cứu, ứng dụng công nghệ mới thích ứng với biến đổi khí hậu trong xây dựng đô thị, phát triển, sử dụng năng lượng, giao thông, vật liệu xây dựng, thoát nước...

Tuy nhiên, UBND TP cũng chỉ rõ, trên địa bàn một số quận huyện vẫn còn tình trạng buông lỏng quản lý, chưa quyết liệt trong công tác ngăn chặn, xử lý, còn xảy ra các hoạt động tập kết, kinh doanh, khai thác cát trái phép...

Nhận thức của một số cấp ủy, chính quyền, tổ chức, doanh nghiệp và người dân về biến đổi khí hậu chưa đầy đủ, chưa thống nhất. Công tác phòng, chống và giảm nhẹ thiên tai vẫn chủ yếu tập trung vào ứng phó và khắc phục hậu quả mà chưa chú trọng đúng mức đến chủ động phòng ngừa. Kinh phí thực hiện Chương trình được phân bổ và giao vốn hàng năm từ Trung ương còn gặp nhiều khó khăn là một trong những nguyên nhân gây trở ngại trong việc triển khai thực hiện các nhiệm vụ, dự án.

Công tác dự báo nhu cầu sử dụng đất của một số ngành, lĩnh vực kinh tế - xã hội vượt quá so với nguồn lực đầu tư dẫn đến kết quả thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất một số chỉ tiêu trong nhóm đất phi nông nghiệp đạt tỷ lệ chưa cao, đặc biệt là đất phát triển hạ tầng. Quá trình triển khai áp dụng hệ thống pháp luật gặp nhiều vướng mắc do sự chồng chéo, thiếu thống nhất giữa các luật.

Bên cạnh đó, việc chấp hành pháp luật bảo vệ môi trường của một số doanh nghiệp chưa nghiêm túc, thực hiện không đầy đủ theo quy định; tình trạng gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng một số cơ sở vẫn xảy ra, chưa được xử lý dứt điểm, còn phát sinh thêm cơ sở mới.

Trong thời gian tới, Hà Nội kiến nghị T.Ư ban hành các chính sách cụ thể để khuyến khích các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước hỗ trợ giải quyết các vấn đề ô nhiễm môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu phục vụ cho mục tiêu phát triển bền vững. Xây dựng cơ chế, chính sách khuyến khích xã hội hóa công tác bảo vệ môi trường, khuyến khích doanh nghiệp sản xuất sạch hơn, tiết kiệm năng lượng, phát triển mô hình sản xuất các sản phẩm thân thiện với môi trường.

Cải cách thủ tục hành chính, phân cấp hơn nữa cho các địa phương và ban hành các cơ chế, chính sách mở, tạo điều kiện để các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ tiếp cận với các công nghệ mới và các nguồn vốn vay ưu đãi để xử lý ô nhiễm.

Hà Nội cũng mong muốn các cơ quan T.Ư sớm có hướng dẫn xây dựng trung tâm tích hợp, xử lý thông tin, dữ liệu và điều hành mạng lưới quan trắc môi trường cấp tỉnh, phù hợp với mạng lưới quốc gia và các quy chuẩn môi trường hiện hành.