Sẽ xử lý nghiêm nếu sai phạm
Ngày 21/8, trao đổi nội dung xoay quanh nhóm Tự lực “Bông hồng đen”, ông Lê Khắc Nam – Phó Chủ tịch UBND TP Hải Phòng cho biết: “Đã nhận được báo cáo của Sở Y tế về hoạt động của nhóm nói trên. Quan điểm của TP sẽ xử lý nghiêm nếu có sai phạm”.
Trước đó, ngày 18/8/2023, Trung tâm kiểm soát bệnh tật (Sở Y tế) nhận được thông tin có liên quan đến hoạt động xét nghiệm HIV tại cộng đồng của nhóm “Bông hồng đen". Trung tâm đã làm việc với đơn vị quản lý là Trung tâm Hỗ trợ Sáng kiến Phát triển Cộng đồng (SCDI) của nhóm nói trên vào ngày 19/8/2023 cùng các đơn vị có liên quan.
Về hoạt động của SCDI do Liên hiệp các Hội - Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam ra Quyết định thành lập số 28/QĐ-LHH ngày 20/01/2010 và Bộ Khoa học & Công nghệ cấp Giấy chứng nhận đăng ký hoạt động khoa học & công nghệ số A-894 (đăng ký lần đầu ngày 16/3/2010; đăng ký bổ sung thông tin người đứng đầu ngày 21/5/2019). Được thành lập tại Quyết định số 44/2016/QĐ-SCDI ngày 01/03/2016 của SCDI do bà Nhâm Thị Tuyết Thanh điều hành.
Hiện tại SCDI đang triển khai Dự án “Bảo vệ tương lai - Tăng cường các can thiệp mới dựa vào cộng đồng nhằm kiểm soát lây nhiễm HIV trong nhóm thanh niên sử dụng ma tuý tại Việt Nam”.
Đến nay SCDI đã hợp tác với 6 nhóm gồm; Bông Hồng Đen - Cầu Vồng Đen (có 5 tiếp cận viên), Bình Minh (6 người), Hải Đăng (6 người), Hoa Trinh Nữ (6 người), Cát Trắng (7 người), Vòng tay bè bạn (8 người) để triển khai hoạt động dự án trong nhóm người trẻ sử dụng ma tuý ở độ tuổi từ 16 đến 24, từ tháng 1/12/2023. Toàn bộ kinh phí vận hành và sinh phẩm, vật tư triển khai hoạt động đều từ nguồn của Dự án “Bảo vệ tương lai - Tăng cường các can thiệp mới dựa vào cộng đồng nhằm kiểm soát lây nhiễm HIV trong nhóm thanh niên sử dụng ma tuý tại Việt Nam”.
Yêu cầu tạm thời dừng hoạt động của Dự án
Hoạt động chính của các nhóm là tiếp cận và can thiệp khách hàng là những người sử dụng ma tuý trong độ tuổi từ 16 đến 24. Nhiệm vụ là khách hàng được tiếp cận viên sàng lọc độ tuổi, tư vấn và xét nghiệm HIV bởi những tiếp cận viên đã được dự án tập huấn. Sau đó thu thập thông tin cơ bản về hành vi nguy cơ và đánh giá kiến thức về ma tuý, sức khỏe tâm thần. Sau đó chuyển gửi khách hàng của dự án những thông tin trên để nhận hỗ trợ theo từng gói can thiệp phù hợp.
Các can thiệp bao gồm: STIs, MMT, xét nghiệm HIV định kỳ, Viêm gan C, Lao, sức khoẻ tâm thần...Truyền thông nâng cao nhận thức, cung cấp thông tin về giảm hại ma túy, STIs, HIV, các kỹ năng... cho khách hàng.
Tính từ đầu năm đến ngày 17/8/2023, SCDI đã thực hiện được số khách hàng được tư vấn xét nghiệm sàng lọc HIV là 200 người. Ngày 18/8/2023 có 4 khách hàng được tư vấn xét nghiệm sàng lọc HIV. SCDI chưa cung cấp thông tin về độ tuổi của 4 khách hàng này.
Đáng nói, đến nay Trung tâm kiểm soát bệnh tật chưa nhận được kế hoạch, tài liệu liên quan đến việc triển khai Dự án này tại Hải Phòng của SCDI.
Phía SCDI không cung cấp được văn bản của UBND TP Hải Phòng về việc đồng ý tiếp nhận dự án triển khai tại địa bàn; SCDI chưa cung cấp được đầy đủ quy trình triển khai dự án, hồ sơ giấy tờ của tiếp cận viên tham gia dự án; Biểu mẫu và quy trình thực hiện tư vấn xét nghiệm HIV tại cộng đồng chưa đúng theo quy định Bộ Y tế ban hành tại quyết định 2673/QĐ-BYT ngày 27/4/2018 “Hướng dẫn tư vấn, xét nghiệm HIV tại Cộng đồng”; SCDI chưa đưa ra được biên bản về việc đi giám sát hoạt động của các nhóm.
Trung tâm kiểm soát bệnh tật đề nghị cơ quan có thẩm quyền tạm dừng hoạt động của Dự án “Bảo vệ tương lai - Tăng cường các can thiệp mới dựa vào cộng đồng nhằm kiểm soát lây nhiễm HIV trong nhóm thanh niên sử dụng ma tuý tại Việt Nam” tại Hải Phòng.
Trước đó ngày 18/8, nhóm Tự lực “ Bông hồng đen” gồm những người nhiễm HIV có trụ sở tại số 44 Nguyễn Hữu Cầu, phường Hải Sơn, quận Đồ Sơn đã tự ý lấy máu cũng như vân tay của các học sinh dưới tuổi vị thành niên. Mỗi học sinh sau khi được lấy máu sẽ được nhóm này trả chi phí là 100.000đ/người; giới thiệu thêm người thì được trả 25.000đ.
Các cơ quan chức năng cũng đã tiến hành vào cuộc làm rõ và khẳng định việc nhóm người này tự ý lấy máu của học sinh không thông qua cơ quan chức năng trên địa bàn là sai. Hiện Công an quận Đồ Sơn cũng đang tiến hành điều tra làm rõ vụ việc.
