Hàng loạt sai phạm về đất đai ở quận trung tâm TP Cần Thơ
Thiếu trách nhiệm
Kết quả thanh tra chỉ ra hàng loạt sai phạm trong công tác quản lý đất đai (QLĐĐ), chuyển mục đích SDĐ, công tác lập hồ sơ cấp GCNQSDĐ trên địa bàn quận Ninh Kiều.
Cụ thể như: Việc triển khai điều chỉnh quy hoạch SDĐ đến năm 2020 và lập kế hoạch SDĐ hàng năm của UBND quận còn chậm, chất lượng hạn chế, tính khả thi chưa cao, việc quản lý chưa tốt dẫn đến tình trạng vi phạm quy hoạch, kế hoạch SDĐ trong giao đất, thuê đất, chuyển mục đích SDĐ.
Năm 2018, UBND quận Ninh Kiều có tiến hành thanh tra về SDĐ trên địa bàn 1 cuộc. Tuy nhiên, việc xử lý vi phạm thiếu cương quyết, không triệt để dẫn đến trên địa bàn phường An Bình đã hình thành 4 khu dân cư tự phát với diện tích san lấp trái quy định 10.300m2, được phân ra 145 lô nền.
Xảy ra tình trạng này nguyên nhân là do một số UBND phường thiếu trách nhiệm trong QLĐĐ, xây dựng chưa kiên quyết xử lý các trường hợp sai phạm kịp thời. Nhiều trường hợp ban hành quyết định xử lý thiếu kiểm tra, không cương quyết cưỡng chế, không tạo được tính răn đe đối với các trường hợp vi phạm còn lại.
Công tác lập kế hoạch SDĐ hàng năm của quận không phù hợp với quy hoạch SDĐ được duyệt, dẫn đến trình UBND TP phê duyệt kế hoạch SDĐ không đúng quy định. Trách nhiệm chính thuộc về các Phó Chủ tịch UBND quận Ninh Kiều và nguyên Giám đốc Sở TN&MT.
Gây hậu quả nghiêm trọng
Ngoài ra, UBND quận Ninh Kiều thực hiện cho chuyển mục đích SDĐ tại một số phường không căn cứ vào kế hoạch SDĐ hàng năm, dẫn đến cho chuyển mục đích SDĐ không đúng chỉ tiêu hoặc không có chỉ tiêu so với kế hoạch SDĐ được UBND TP phê duyệt, vi phạm quy định tại Điều 52 Luật Đất đai năm 2013.
Cụ thể, UBND quận Ninh Kiều thực hiện cho chuyển mục đích SDĐ cho nhiều hộ gia đình, cá nhân (8 trường hợp) không đúng với kế hoạch SDĐ hàng năm được duyệt, gây hậu quả nghiêm trọng, vi phạm quy định tại Điều 52 Luật Đất đai năm 2013.
Trong đó, đáng chú ý, có một số thửa đất cho chuyển mục đích với diện tích lớn, cá biệt có trường hợp diện tích rất lớn, gây hậu quả nghiêm trọng, có dấu hiệu lợi dụng hoặc lạm dụng chức vụ, quyền hạn cho phép chuyển mục đích SDĐ trái quy định, tại Điều 229 của Bộ luật Hình sự năm 2015 (“Tội vi phạm các quy định về quản lý đất đai”).
Các sai phạm nêu trên, trách nhiệm chính thuộc về Trưởng phòng, Phó trưởng phòng và cán bộ, công chức có liên quan của Phòng Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) quận; các Phó Chủ tịch UBND quận là người trực tiếp ký cho phép chuyển mục đích SDĐ cho nhiều hộ gia đình, cá nhân nêu trên. Ngoài ra, còn có trách nhiệm của Chủ tịch UBND quận tại thời điểm xảy ra sai phạm.
Giai đoạn 2018-2020, kết quả thanh tra nhận thấy việc cấp GCNQSDĐ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất của UBND quận Ninh Kiều còn nhiều hạn chế, thiếu sót. Có trường hợp xác nhận thời điểm SDĐ và xác định tiền SDĐ chưa phù hợp dẫn đến tính thiếu số tiền SDĐ phải nộp, giá trị tạm tính là hơn 78 triệu đồng.
Có trường hợp công nhận quyền SDĐ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất không phù hợp, vượt hạn mức đất ở theo quy định. Giá trị sai phạm tạm tính tại thời điểm công nhận quyền SDĐ là 117 triệu đồng.
Thực hiện cấp GCNQSDĐ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất một số trường hợp theo hình thức giao đất có thu tiền SDĐ không phù hợp quy định, do hộ gia đình, cá nhân không thuộc các trường hợp giao đất không đấu giá quyền SDĐ. Giá trị thu vượt tiền SDĐ phải nộp tạm tính tại thời điểm cấp GCNQSDĐ là hơn 1 tỷ đồng.
Một số trường hợp công nhận quyền SDĐ chưa phù hợp quy định của pháp luật đất đai.
Các sai phạm nêu trên, trách nhiệm chính thuộc về Trưởng phòng, Phó trưởng phòng và cán bộ, công chức có liên quan của Phòng TN&MT quận; Giám đốc, Phó Giám đốc và công chức, viên chức có liên quan của Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai quận Ninh Kiều; Chủ tịch UBND phường An Hòa, Chủ tịch UBND phường An Cư, Công chức địa chính phường An Cư; các Phó Chủ tịch UBND quận là người trực tiếp ký cho phép chuyển mục đích SDĐ cho nhiều hộ gia đình, cá nhân nêu trên.
Ngoài ra, còn có trách nhiệm của Chủ tịch UBND quận Ninh Kiều, Giám đốc Sở TN&MT tại thời điểm xảy ra sai phạm.
Thanh tra TP Cần Thơ kiến nghị Chủ tịch UBND TP chỉ đạo Sở TN&MT có biện pháp chấn chỉnh công tác thẩm định lập quy hoạch SDĐ và kế hoạch SDĐ hàng năm của cấp huyện, đảm bảo đúng quy định pháp luật, chấm dứt tình trạng sai phạm như đã nêu.
Tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm cá nhân, đơn vị đối với những vi phạm trong tổ chức thực hiện công tác quy hoạch, kế hoạch SDĐ trên địa bàn quận Ninh Kiều từ năm 2018-2020 (và thời kỳ có liên quan).
Chỉ đạo UBND quận Ninh Kiều tổ chức kiểm điểm trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân theo thẩm quyền có liên quan trong việc tổ chức thực hiện công tác quy hoạch, kế hoạch SDĐ trên địa bàn quận từ năm 2018-2020 để xảy ra các hạn chế, thiếu sót nêu trên.
Chỉ đạo Sở Nội vụ tham mưu, đề xuất Chủ tịch UBND TP kiểm điểm xử lý trách nhiệm đối với sai phạm của Chủ tịch, Phó Chủ tịch UBND quận Ninh Kiều và các tổ chức, cá nhân có liên quan được nêu trong KLTT.
Kiến nghị Ủy ban Kiểm tra Thành ủy kiểm điểm trách nhiệm đối với các cá nhân có liên quan thuộc thẩm quyền quản lý của Ban Thường vụ Thành ủy có sai phạm đã nêu trong KLTT.
Kiến nghị Quận ủy Ninh Kiều chỉ đạo kiểm điểm trách nhiệm đối với các cá nhân thuộc thẩm quyền quản lý trên địa bàn quận có hạn chế, thiếu sót qua thanh tra và có hình thức xử lý phù hợp.
Kiến nghị Chủ tịch UBND quận Ninh Kiều thực hiện kiểm điểm trách nhiệm các cá nhân là lãnh đạo UBND quận; đồng thời chỉ đạo Phòng TN&MT, UBND phường An Hòa, UBND phường An Cư thực hiện kiểm điểm trách nhiệm đối với các tổ chức, cá nhân theo thẩm quyền, có hạn chế, thiếu sót qua thanh tra và có hình thức xử lý phù hợp theo mức độ của hành vi vi phạm. Thu hồi các GCNQSDĐ đã cấp không đúng quy định…
Chánh Thanh tra TP Cần Thơ cũng kiến nghị Công an TP điều tra làm rõ và xử lý theo quy định đối với hành vi thiếu trách nhiệm có dấu hiệu vi phạm gây hậu quả nghiêm trọng theo Điều 360 của Bộ luật Hình sự và hành vi lợi dụng chức vụ quyền hạn cho phép chuyển mục đích SDĐ trái quy định có dấu hiệu “Tội vi phạm các quy định về quản lý đất đai”…
