Dịp trước, trong và sau Tết thường là thời gian cao điểm mà các hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả gia tăng trở lại, tiền ẩn diễn biến phức tạp. Thực hiện Kế hoạch cao điểm Tết số 119/KH-BCĐ389 của Ban Chỉ đạo quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, Tổng cục Hải quan đã ban hành và triển khai Kế hoạch 5572/KH-TCHQ ngày 25/11/2021 cao điểm đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới trước, trong và sau Tết Nguyên đán Nhâm Dần năm 2022.
Bên cạnh việc đảm bảo công tác phòng chống dịch Covid 19, Tổng cục Hải quan đã yêu cầu các đơn vị đảm bảo triển khai, thực hiện tốt công tác thông quan, giải phóng hàng hóa, không để xảy ra ùn tắc tại các cửa khẩu trong dịp Tết Nguyên đán Nhâm Dần năm 2022. Trong đó tập trung chỉ đạo nghiệp vụ cho các đơn vị, cụ thể như:
Tăng cường công tác thu thập thông tin, nắm tình hình, tuần tra, kiểm soát, xác định địa bàn, tuyến trọng điểm; mặt hàng trọng điểm, rủi ro cao,...Tập trung kiểm soát chặt chẽ hàng hóa phục vụ nhu cầu tiêu dùng Tết Nguyên đán tại các cửa khẩu quốc tế đường biển, đường bộ và đường hàng không; xây dựng phương án đấu tranh với các đối tượng lợi dụng việc nhập khẩu hàng hóa có nhu cầu tiêu thụ cao trong dịp Tết Nguyên đán Nhâm Dần năm 2022 để buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới và công tác đấu tranh phòng, chống ma túy.
Tăng cường công tác thu thập thông tin, nắm tình hình, tuần tra, kiểm soát để chủ động phát hiện, bắt giữ và xử lý kịp thời những vụ việc lợi dụng dịch bệnh Covid-19 để buôn lậu các mặt hàng thuốc tân dược, thiết bị y tế, sinh phẩm y tế và các loại test nhanh kháng nguyên SARS-CoV-2.
Tăng cường kiểm tra, giám sát, kiểm soát, đấu tranh với các hành vi lợi dụng chính sách, thủ tục đối với việc từ chối nhận hàng và tái xuất để buôn lậu.
Tiếp tục thực hiện Kế hoạch 399/KH-BCĐ389 ngày 10/10/ 2020 của Ban Chỉ đạo 389 quốc gia về tăng cường chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trong hoạt động thương mại điện tử…
Kết quả phát hiện, bắt giữ đợt cao điểm Tết Nguyên đán Nhâm Dần năm 2022 (từ ngày 15/12/2021 đến ngày 15/2/2022) ngành Hải quan đã chủ trì và phối hợp bắt giữ và xử lý: 2.733 vụ vi phạm pháp luật Hải quan (tăng 29,04% so với năm 2021); trị giá hàng hóa vi phạm ước tính: 1.230 tỷ đồng (tăng 57,39% so với năm 2021); Số tiền phạt, thu nộp ngân sách nhà nước: 38,014 tỷ đồng (tăng 27,27% so với năm 2021). Cơ quan Hải quan đã khởi tố, chuyển cơ quan khác kiến nghị khởi tố hình sự: 27 vụ (tăng 35% so với năm 2021).
Trong các vụ việc, mặt hàng vi phạm pháp luật Hải quan khá đa dạng như: mặt hàng tiêu dùng (đường cát, nước ngọt, bánh kẹo, rượu, bia, thuốc lá điếu, điện thoại di động, giày dép, túi xách quần áo, đồ chơi trẻ em, mỹ phẩm, ngoại tệ,…); các mặt hàng cấm (ma túy tổng hợp, ma túy đá, heroin, thuốc phiện, cocain, cần sa, cá thể rùa, cá thể tê tê, vảy tê tê, ngà voi, máy móc thiết bị đã qua sử dụng); các mặt hàng y tế phục vụ chống dịch Covid-19...
Phương thức hoạt động chủ yếu là khai sai tên hàng, mã hàng, lợi dụng loại hình quá cảnh, tạm nhập tái xuất, chuyển phát nhanh, thương mại điện tử, kho ngoại quan,... để buôn lậu, vận chuyển hàng cấm, gian lận thương mại. Lợi dụng các loại hình TNTX, vận chuyển độc lập, vận chuyển kết hợp để buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới đặc biện tại một số Cục Hải quan (Hà Nội; Hồ Chí Minh; Đà Nẵng; Vũng Tàu...).
Ngoài ra, thời gian qua, do dịch bệnh Covid-19 kéo dài, bùng phát nhanh trên phạm vi cả nước, nhất là Hà Nội và các tỉnh phía Bắc, miền Trung dẫn đến nhu cầu về thiết bị y tế, bộ kit test nhanh kháng nguyên SARS-CoV-2 (bộ kit test nhanh Covid), thuốc chữa bệnh Covid-19 trong nước tăng cao. Các đối tượng đã lợi dụng các đường mòn, lối mở biên giới, trà trộn vào hàng hóa, cất giấu trong hành lý; lợi dụng vận chuyển hàng hóa, hành khách đường hàng không,… để vận chuyển trái phép vào Việt Nam dã bị cơ quan Hải quan phát hiện, bắt giữ và xử lý.
