Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ chủ trì và phát biểu khai mạc hội nghị.
Tham dự phiên khai mạc có các đại diện lãnh đạo các bộ, ngành cùng các cơ quan, tổ chức liên quan.
Phát biểu khai mạc, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5 sẽ cho ý kiến vào 8 dự án luật nhằm thể chế hóa một số chủ trương, định hướng lớn của Đảng, có nhiều quy định mới, đối tượng chịu ảnh hưởng rộng cần được cân nhắc, thảo luận kỹ lưỡng (như Luật Thủ đô (sửa đổi), Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi)…
Để hội nghị đạt hiệu quả cao, Chủ tịch Quốc hội đề nghị các đại biểu Quốc hội tiếp tục xem xét cơ sở chính trị của các dự thảo luật; tránh tình trạng khi đến giai đoạn trình thông qua lại quá chú trọng đến vấn đề kỹ thuật, biên tập. Do đó, trước tiên, cần xem xét đến nay đã quán triệt đầy đủ và thể chế hóa một cách nghiêm túc, sát với các chủ trương của Đảng đối với từng vấn đề hay không?
Chủ tịch Quốc hội gợi ý, như đối với Dự án Luật Thủ đô (sửa đổi) có cơ sở chính trị là Nghị quyết số 15-NQ/TW của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 và các chủ trương chung của Đảng về Thủ đô; Luật Tổ chức Tòa án Nhân dân (sửa đổi) có Nghị quyết 27-NQ/TW về tiếp tục xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam…
Xem xét tính hợp hiến, hợp pháp, tính đồng bộ của hệ thống pháp luật và phù hợp với các công ước, hiệp định, điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.
Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị rà soát nội dung các dự án Luật cho đến nay đã bám sát các chính sách lớn đặt ra khi xây dựng luật hay chưa? Nội dung nào là mới, những vấn đề bổ sung đã tuân thủ đầy đủ các quy định về xây dựng pháp luật, nhất là quy định về đánh giá tác động hay chưa?
Cho ý kiến đối với những vấn đề lớn và những vấn đề cho đến nay vẫn còn ý kiến khác nhau hoặc phương án khác nhau; rà soát những vấn đề liên quan đến áp dụng pháp luật và điều khoản chuyển tiếp.
"Đặc biệt, rà soát để không bị sơ hở, ngăn chặn được tình trạng “tham nhũng chính sách”, lồng ghép “lợi ích nhóm”, lợi ích của cơ quan quản lý mà chưa xem xét thỏa đáng đến các quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người dân và doanh nghiệp"- Chủ tịch Quốc hội lưu ý.
Chủ tịch Quốc hội cho biết thêm, trong 8 dự án luật trình lần này có Dự án Luật Thủ đô (sửa đổi) và Dự án Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp có chính sách đặc thù, vượt trội khác với quy định của luật hiện hành. Để giải quyết vấn đề có những quy định khác với hiện hành thì cơ quan thẩm tra và cơ quan soạn thảo đã đề xuất và được Ủy ban Thường vụ Quốc hội đồng tình để quy định tại điều khoản về áp dụng pháp luật. Đây là việc khó, khá phức tạp để khi ban hành bảo đảm được tính khả thi, không làm chồng chéo trong hệ thống pháp luật.
Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, quá trình xây dựng các dự án luật trên cũng như xây dựng luật pháp từ đầu nhiệm kỳ đến nay cần tiếp tục quán triệt nguyên tắc Nghị quyết số 27-NQ/TW của Hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới.
Theo đó, đối với những vấn đề đã chín, đã đủ rõ, có sự đồng thuận, thống nhất cao thì quy định ở trong luật; những vấn đề chưa chín, chưa đủ rõ, còn có ý kiến khác nhau, cần tiếp tục nghiên cứu; những vấn đề thực sự cấp bách nhưng cũng chưa có sự thống nhất cao, nếu có sự chấp thuận của cơ quan chức năng có thẩm quyền thì nghiên cứu để có bước đi phù hợp
Cho biết dự kiến chương trình xây dựng pháp luật tại Kỳ họp thứ 7 tới của Quốc hội, sẽ có 10 dự án luật trình Quốc hội xem xét thông qua và cho ý kiến đối 10 dự án luật khác, đồng thời xem xét số lượng lớn các dự thảo nghị quyết, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần này có ý nghĩa rất quan trọng đối với 8 dự án luật được trình.
Với tinh thần đó, Chủ tịch Quốc hội mong muốn các đại biểu đóng góp nhiều ý kiến tâm huyết, trách nhiệm, có giá trị để Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp tục chỉ đạo nghiên cứu, tiếp thu, hoàn thiện các dự thảo luật đạt chất lượng tốt nhất trình Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ 7 tới.
Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5 dự kiến diễn ra trong 2,5 ngày.
Ngay sau phần khai mạc, hội nghị tiến hành xem xét, cho ý kiến một số vấn đề lớn còn ý kiến khác nhau về Dự án Luật Thủ đô (sửa đổi).