Ngành đăng kiểm đang trải qua thời khắc khó khăn lịch sử. Đến mức, chỉ trong vòng vài tháng trước và sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán Quý Mão 2023, lãnh đạo ngành này đã rất nhiều lần phải “cầu cứu” bộ chủ quản và các cơ quan, đơn vị liên quan.
Tháng bản lề
Sau chỉ đạo nóng của Chính phủ, Bộ Công an và Bộ Quốc phòng đã cắt cử nhân lực sang hỗ trợ tại các trung tâm đăng kiểm. Giải pháp này được kỳ vọng sẽ mang đến hiệu quả tức thì, từng bước giải quyết tình trạng quá tải đã và đang tồn tại ở hệ thống đăng kiểm của Bộ GTVT trong suốt nhiều tháng qua.
Trên thực tế, số cán bộ từ Bộ Công an và Bộ Quốc phòng được điều về hỗ trợ các trung tâm đăng kiểm vẫn còn rất nhỏ bé so với nhu cầu thực tế. Song, như chính Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thắng nhận định, đây chính là “nguồn lực quý báu trong bối cảnh khó khăn hiện nay”.
Ngoài việc hỗ trợ thực chất về mặt chuyên môn, sự có mặt của những số nhân sự này đã thể hiện rõ ràng nhất sự chia sẻ đồng hành của các bộ ngành Trung ương đối với ngành đăng kiểm nói riêng và Bộ GTVT nói chung. Hay như lời của Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thắng thì đó chính là sự thông cảm, bao dung và hỗ trợ ngành giao thông, lĩnh vực kiểm định vượt qua giai đoạn khó khăn hiện nay.
Phó Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam Nguyễn Vũ Hải khẳng định, sự hỗ trợ của lực lượng CSGT tại các trung tâm đăng kiểm rất kịp thời. Chính sự có mặt của cán bộ, chiến sĩ CSGT đã giúp cho hoạt động đăng kiểm dần đi vào ổn định, từ đó tăng năng suất phục vụ Nhân dân.
Tại những đơn vị đăng kiểm, sự có mặt của lực lượng CSGT đã giúp cải thiện đáng kể tình hình hoạt động tại đây. Nhờ sự hỗ trợ của cán bộ, chiến sĩ CSGT đã giúp công tác ổn định tình hình trật tự ATGT ở trạm được đảm bảo hơn.
Tuy nhiên, sự hỗ trợ của các lực lượng tăng cường từ Bộ Quốc phòng và Bộ Công an sẽ chỉ mang tính chất tạm thời. Nhiệm vụ chính để vực dậy đăng kiểm vẫn phải dựa vào sự nỗ lực từ chính nội tại ngành này.
Phó Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam Nguyễn Vũ Hải cho biết, theo kế hoạch, sự hỗ trợ về nhân lực từ Bộ Công an và Bộ Quốc phòng cho các trung tâm đăng kiểm dự kiến chỉ kéo dài trong khoảng thời gian 1 tháng.
Một tháng tới đây sẽ là quãng thời gian đặc biệt quý báu của ngành đăng kiểm. Sự có mặt của lực lượng đến từ Bộ Công an và sắp tới là Bộ Quốc phòng sẽ giúp ngành đăng kiểm có thêm điều kiện và thời gian để tập trung hơn vào việc xây dựng và triển khai những giải pháp căn cơ giúp đăng kiểm xây dựng lại với diện mạo mới.
Xã hội hóa vẫn sẽ là hướng đi đúng đắn
Sau khi các lực lượng hỗ trợ hoàn thành nhiệm vụ, Cục Đăng kiểm Việt Nam sẽ tiếp tục đảm nhiệm toàn bộ công việc tại các trung tâm đăng kiểm. Với khối lượng công việc khổng lồ vẫn đang chờ trước mắt, ngay từ thời điểm này, ngành đăng kiểm đã phải chạy đua với thời gian để thực hiện những giải pháp giải quyết những vấn đề căn cơ của ngành, đặc biệt với tình trạng thiếu hụt nhân sự.
Một trong những nhiệm vụ cần kíp lúc này của Cục Đăng kiểm Việt Nam là khẩn trương triển khai các kỳ thi sát hạch đăng kiểm viên để sớm có nhân lực phân công về các đơn vị đăng kiểm nhận nhiệm vụ.
Trong đó, ngày 12/3 vừa qua, cơ quan này đã hoàn thành kỳ thi sát hạch cấp chứng chỉ đăng kiểm viên. Kỳ thi này có 27 người dự thi, trong đó có 25 người thi tuyển đăng kiểm viên bậc thường và 2 người thi tuyển đăng kiểm viên bậc cao.
Những người đạt trong kỳ thi này sẽ được bổ sung cho các trung tâm đăng kiểm ngay lập tức. Toàn bộ số học viên dự thi đều là những người đã trải qua quá trình đào tạo thực hành, thực tập tại các trung tâm đăng kiểm phía Bắc từ năm 2021 và năm 2022.
Lãnh đạo Cục Đăng kiểm Việt Nam khẳng định, kỳ thi vừa qua và tất cả những kì thi sắp tới đều sẽ được thực hiện nghiêm ngặt, nghiêm túc, đúng quy trình nhằm đảm bảo nguồn nhân lực đầu ra.
Có thể nói, ngành đăng kiểm đang trải qua giai đoạn khó khăn lịch sử. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cho rằng, đây chính là điều kiện tốt để ngành đăng kiểm làm một cuộc cách mạng, “đập đi xây lại” và thay đổi toàn diện ngành mình.
Đại biểu Quốc hội Trương Xuân Cừ (đoàn Đại biểu TP Hà Nội) cho rằng, để giải quyết tình trạng quá tải nghiêm trọng ở các trung tâm đăng kiểm, phải đảm bảo được nhân lực cho các trung tâm đăng kiểm hoạt động. Còn về lâu dài, Chính phủ cần sớm xem xét cho phép thực hiện việc không đăng kiểm lần đầu đối với xe mới thay vì dự kiến từ 1/7.
Trong khi đó, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải Việt Nam Nguyễn Văn Quyền đánh giá, cần xem xét giảm nhu cầu đưa xe vào kiểm định bằng giải pháp gia hạn thêm thời gian đăng kiểm đối với những xe có chu kỳ kiểm định lần đầu. Trong đó với xe gia đình từ 5 chỗ trở xuống sau 2,5 năm có thể gia hạn thêm khoảng 6 tháng. Đối với xe tải, xe khách kinh doanh có chu kỳ kiểm định lần đầu có thể gia hạn thêm 1 - 3 tháng.
Mặc dù bê bối hiện nay của ngành đăng kiểm phát sinh sau một thời gian thực hiện xã hội hóa với lĩnh vực này. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng, xã hội hóa không phải là “thủ phạm” chính đang “phá” hoạt động đăng kiểm nên không vì bê bối lần này mà “nói không” với xã hội hóa đăng kiểm. Thậm chí, theo Chủ tịch Hiệp hội Vận tải Việt Nam Nguyễn Văn Quyền, sau biến cố lần này, cần tiếp tục đẩy mạnh xã hội hóa các trung tâm đăng kiểm hơn nữa.
Song song với xã hội hóa các trung tâm đăng kiểm, cần đẩy mạnh số hóa, áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật trong hoạt động đăng kiểm. Đây sẽ là giải pháp hữu hiệu nhất để hạn chế tiêu cực trong hoạt động đăng kiểm.
