Việt Nam vươn mình trong kỷ nguyên mới

Huyện Gia Lâm: Toạ đàm 80 năm ngày Nhân dân Trung Mầu khởi nghĩa giành chính quyền

Hoàng Quyết
Chia sẻ Zalo

Kinhtedothi-Ngày 7/3/2025, Ban Tuyên giáo và Dân vận Huyện ủy Gia Lâm phối hợp với Đảng ủy xã Phù Đổng tổ chức hội nghị tọa đàm "Trung Mầu - quê hương cách mạng và Anh hùng", nhân kỷ niệm 80 năm ngày Nhân dân Trung Mầu khởi nghĩa giành chính quyền (10/3/1945 - 10/3/2025).

Các đại biểu dự hội nghị tọa đàm.
Các đại biểu dự hội nghị tọa đàm.

Trung Mầu thuộc huyện Gia Lâm, ngoại thành Hà Nội, nay là xã Phù Đổng, huyện Gia Lâm.

Trước tháng 8/1945, Trung Mầu được Trung ương chọn là an toàn khu của Trung ương và xứ uỷ Bắc Kỳ, các cơ quan liên lạc, cơ quan báo chí, ấn loát, cơ quan thông tin tuyên truyền đều đặt tại Trung Mầu. Từ Trung Mầu, truyền đơn áp phích, báo Cờ Giải phóng, báo Cứu quốc, báo Hiệp lực của Bắc Ninh, các tài liệu của Đảng được gìn giữ bí mật, đảm bảo an toàn và được chuyển tới các cơ sở của Đảng ở khắp nơi, để thông báo kịp thời các chủ trương lãnh đạo của Trung ương. Nhiều lớp huấn luyện chính trị và quân sự cũng được tổ chức tại đây.

Phong trào cách mạng thực sự mạnh lên từ giữa năm 1943, đồng chí Văn Tiến Dũng - Uỷ viên xứ uỷ Bắc Kỳ kiêm trưởng ban cán sự Đảng Bắc Ninh - trực tiếp chỉ đạo cách mạng tại Trung Mầu với phương châm đưa phong trào cách mạng mạnh lên song vẫn giữ được an toàn khu của Trung ương và xứ uỷ.

Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận huyện ủy Gia Lâm Đào Xuân Trường phát biểu tại hội nghị.
Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận huyện ủy Gia Lâm Đào Xuân Trường phát biểu tại hội nghị.

Tháng 3/1944, Trung Mầu có đội tự vệ nông dân làm nòng cốt cho các cuộc đấu tranh của Nhân dân thắng lợi. Đó là cuộc đấu tranh chống trồng cây thầu dầu, chống Nhật thu đay và chống bọn hà lạm muối. Tháng 6/1944, chi bộ ghép được thành lập trên mảnh đất Trung Mầu do đồng chí Vũ Ngọc Ninh làm Bí thư. Tháng 11/1944, chi bộ độc lập ra đời do đồng chí Vũ Quang Vô làm Bí thư.

Viết về sự kiện này, đồng chí Hoàng Quốc Việt có viết: “Chính nhờ có chi bộ độc lập mà chúng ta mới có bộ tham mưu vững chắc, chiến đấu hùng mạnh để lãnh đạo dẫn dắt toàn thể Nhân dân anh dũng xông lên tiến hành thắng lợi cuộc cách mạng ngày 10/3/1945, đập tan ách thống trị tàn bạo, mở đầu thời kỳ vang dậy oanh liệt nhất trong lịch sử của Đảng bộ và nhân dân Trung Mầu”.

Sau ngày 10/3, Trung Mầu đã tổ chức cuộc mít tinh lớn ra mắt Uỷ ban dân tộc giải phóng. Có thể nói khí thế cách mạng của Trung Mầu lúc bấy giờ mạnh hơn bao giờ hết. Chính quyền mới vừa ra đời đã gặp bao khó khăn, song dưới sự lãnh đạo của chi bộ Đảng, chính quyền một mặt phải đối phó với bọn phá hoại, một mặt phải lo cho Nhân dân ổn định và giữ vững chính quyền cho đến ngày toàn quốc giành chính quyền 19/8/1945.

Viết về sự kiện lịch sử này, tháng 5/1982, đồng chí Trường Chinh - Chủ tịch Hội đồng nhà nước - sau 41 năm trở lại thăm Trung Mầu đã viết: “Việc khởi nghĩa giành chính quyền ở Trung Mầu là một việc làm sáng tạo. Kinh nghiệm sáng tạo đó đã góp phần bổ sung vào Chỉ thị Nhật - Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta”, là một bằng chứng hùng hồn chứng minh cho đường lối cách mạng trong thời kỳ khởi nghĩa là đúng. Trung Mầu đã giữ vững chính quyền cách mạng dưới hình thức hai mang cho đến ngày toàn quốc khởi nghĩa giành chính quyền thắng lợi.

Các đại biểu tham luận tại hội nghị.
Các đại biểu tham luận tại hội nghị.

80 năm qua, kể từ khi giành được chính quyền. Trải qua hai cuộc kháng chiến chống thực dân đế quốc, Nhân dân Trung Mầu vẫn luôn giữ vững được truyền thống yêu nước quý báu đó. Thời kỳ chống Pháp, địch lập đồn bốt bao vây xung quanh hình thành thế bao vây kìm kẹp, o ép xã; dùng pháo binh liên tiếp bắn phá vào làng xã, tổ chức các cuộc càn quét bắt bớ tra cầm các đảng viên cộng sản và nhân dân.

9 năm kháng chiến chống thực dân Pháp thắng lợi, hòa bình lập lại, Nhân dân Trung Mầu vừa xây dựng quê hương, vừa cùng cả nước làm nhiệm vụ với tiền tuyến lớn - miền Nam anh hùng. Hàng trăm thanh niên lên đường nhập ngũ, hàng ngàn tấn lương thực và thực phẩm đóng góp với nhà nước, nhiều người đã anh dũng hy sinh trên các chiến trường, nhiều người trở về trên mình còn mang bao thương tích.

Đất nước thống nhất, Nhân dân Trung Mầu tiếp tục nêu cao tinh thần tự lực, tự cường tranh thủ sự hỗ trợ của trên, chủ động vận dụng một cách sáng tạo các chỉ thị, nghị quyết của Đảng và pháp luật của nhà nước vào công cuộc xây dựng CNXH với hoàn cảnh cụ thể của mình. Đáng chú ý là những chuyển biến của Trung Mầu trong những năm thực hiện công cuộc đổi mới do Đảng cộng sản Việt nam khởi xướng, đã đạt được nhiều thành tựu to lớn trên các lĩnh vực kinh tế xã hội, an ninh quốc phòng và đổi mới hoạt động của hệ thống chính trị.

Năm 2025, thực hiện chủ trương sáp nhập địa giới hành chính cấp xã của TP Hà Nội, huyện Gia Lâm thực hiện sáp nhập toàn bộ địa giới hành chính xã Trung Mầu vào xã Phù Đổng. Huyện ủy Gia Lâm đã có Quyết định thành lập Đảng bộ xã Phù Đổng trên cơ sở sáp nhập đảng bộ 2 xã Phù Đổng và Trung Mầu. Việc sáp nhập 2 xã Phù Đổng và Trung Mầu là dấu mốc quan trọng mở ra bước phát triển mới, nhằm khơi dậy tiềm năng, thế mạnh và các nguồn lực của địa phương.

Phát biểu tại hội nghị, Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Huyện ủy Gia Lâm Đào Xuân Trường đề nghị: Trong thời gian tới, để xây dựng quê hương Phù Đổng ngày một giàu đẹp, văn minh và hạnh phúc, Đảng bộ và Nhân dân xã Phù Đổng phải thực sự Đoàn kết thống nhất, quyết tâm chung sức duy trì và nâng cao chất lượng các tiêu chí của nông thôn mới kiểu mẫu, phát triển kinh tế, nâng cao chất lượng các sản phẩm OCOP. Đặc biệt, tiếp tục phát triển lĩnh vực dịch vụ và thương mại; phát huy lợi thế làng nghề cây cảnh hoa giấy và điểm du lịch với các sản phẩm du lịch văn hóa, kết hợp trải nghiệm nông nghiệp sinh thái. Chăm lo sự nghiệp y tế - giáo dục, nâng cao đời sống cho Nhân dân...

Tiếp tục thực hiện Chỉ thị 05 về việc đẩy mạnh việc học tập và làm việc theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Chủ tịch Hồ Chí Minh. Phấn đấu xây dựng Đảng bộ trong sạch, vững mạnh; xây dựng chính quyền vững mạnh. Đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội tại địa phương.

Bí thư Đảng ủy xã Phù Đổng Phùng Xuân Việt phát biểu kết luận hội nghị.
Bí thư Đảng ủy xã Phù Đổng Phùng Xuân Việt phát biểu kết luận hội nghị.

Tại hội nghị, đã có nhiều ý kiến tham luận của các đại biểu là cán bộ chủ chốt xã Trung Mầu qua các thời kỳ, đảng viên cao tuổi, gia đình có công với cách mạng và các đoàn thể chính trị - xã hội nhằm ôn lại những ngày tháng lịch sử của Nhân dân Trung Mầu giành chính quyền và những kết quả trong công cuộc xây dựng, phát triển xã Trung Mầu đến thời điểm này.

Kết luận buổi tọa đàm, Bí thư Đảng ủy xã Phù Đổng Phùng Xuân Việt một lần nữa khẳng định ý nghĩa to lớn của cuộc đấu tranh giành chính quyền của Nhân dân Trung Mầu ngày 10/3/1945, đồng thời khẳng định vai trò lãnh đạo của chi bộ đảng cơ sở và sự tham gia của quần chúng Nhân dân. Bí thư Đảng ủy xã Phù Đổng mong muốn trong thời gian tới, Nhân dân Trung Mầu nói riêng và xã Phù Đổng nói chung cùng đoàn kết, phấn đấu xây dựng xã ngày càng giàu, đẹp.